بررسی میزان عملکرد سلامت روان شناختی شهروندان در فضاهای شهری (مطالعه موردی: شهر بروجرد)

محورهای موضوعی : محیط زیست شهری

وحید پوربساط ¹ , فاطمه الفتی ² , مریم بیرانوندزاده ³ , زهره یوسف زاده ⁴ , نوبخت سبحانی ⁵

1 - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، بروجرد، ایران.
2 - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، بروجرد، ایران.
3 - دکتری جغرافیا برنامه ریزی شهری و پژوهشگر جهاد دانشگاهی واحد لرستان، خرم آباد، ایران.* (مسول مکاتبات)
4 - دکتری جغرافیا برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران.
5 - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1394/10/29 تاریخ پذیرش : 1395/08/04 تاریخ انتشار : 1399/02/01

کلید واژه: سلامت روان, GHQ, بروجرد, روش SPSS,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف، ارزیابی سلامت روان شهروندان شهر بروجرد و پراکندگی آن در سطح شهر تدوین شده است. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع کاربردی است و روش انجام پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد روش گردآوری اطلاعات مبتنی بر منابع اسنادی و میدانی است. جامعه و فضای پژوهش نواحی 17گانه شهر بروجرد می باشد. در ابتدا به روش نمونه گیری کوکران حجم نمونه، 384نفر برآورد شد. در ادامه به منظور جمع آوری اطلاعات مربوط به سلامت روان شهروندان در نواحی 17 گانه از پرسش نامه سلامت عمومی ( GHQ-28 ) استفاده شده است و تحلیل های آماری آن از طریق SPSS و شاخص ها و آماره های مختلف آماری نظیر آزمون های t ، همبستگی پیرسون و t کندال، رگرسیون و آزمون کروسکال و الکیس انجام گردید. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است بین محل زندگی افراد ( مناطق 17گانه ) و سلامت روان ساکنین ارتباط مستقیمی وجود دارد. به طوری که مناطق با شرایط اقتصادی مرفه، به لحاظ سلامت روان وضعیت مطلوبی نسبت به سایر مناطق دارند. بحث و نتیجه گیری: تأمین سلامتى اقشار جامعه یکى از مسایل اساسى هر کشورى است که باید آن را از سه بعد جسمى، روانى و اجتماعى مدنظر قرار داد. بهداشت روانى علاوه بر این که هدف هر جامعه اى به شمار مى آید، معیارى براى سلامت فرد نیز محسوب مى گردد. این اصطلاح داراى معانى متعددى است که از جامعه اى به جامعه دیگر، فرهنگى به فرهنگ دیگر و از فردى به فرد دیگر متفاوت است.نتایج حاصل از مطالعات این تحقیق نشان می دهد، بین محل زندگی افراد ( مناطق 17 گانه ) و سلامت روان ساکنین ارتباط مستقیمی وجود دارد. به ‌طوری‌که مناطقی به لحاظ شرایط اقتصادی مرفه می‌باشند( ناحیه 8) با میانگین رتبه سلامت روانی 33/290بهترین سلامت روانی و منطقه پایین‌شهر (ناحیه 14) ضعیف‌ترین سلامت روانی را داشته‌اند از طرفی اختلالات کارکرد اجتماعی با توجه ناحیه‌ها نیز متفاوت است، به‌طوری‌که مشاهده شد کم ترین رتبه اختلال کارکرد اجتماعی مربوط به ناحیه 10و بیش ترین رتبه اختلال کارکرد اجتماعی مربوط به ناحیه 5 می‌باشد. نتایج حاکی از آن است، کم ترین رتبه سلامت روانی مربوط به ناحیه 9 و بیش ترین رتبه سلامت روانی مربوط به ناحیه 14 می‌باشد

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: This study aimed to assess the mental health of citizens and their distribution in the city of Boroujerd. Method: The present research is of applied type and the method of conducting the research is descriptive-analytical. The method of data collection is based on documentary and field sources. The community and research space is 17 districts of Boroujerd. Initially, the sample size of 384 people was estimated by Cochran sampling method. In order to collect information about the mental health of citizens in 17 districts of the General Health Questionnaire (GHQ-28) was used and its statistical analysis was performed through SPSS and various statistical indicators and statistics such as t-test, Pearson and Kendall t-test, regression and Kruskal and Alkis test. Findings: Findings indicate that there is a direct relationship between people's place of residence (17 districts) and mental health of residents. So that the regions with prosperous economic conditions are in a favorable condition in terms of mental health compared to other regions. Discussion and Conclusion: Ensuring the health of the society is one of the basic issues of any country that should be considered from three physical, psychological and social dimensions. Mental health, in addition to being the goal of any society, is also a measure of an individual's health. The term has several meanings that vary from community to community, culture to culture, and from person to person. The results of the studies of this study show that there is a direct relationship between the place of residence of individuals (17 districts) and the mental health of residents. As some areas are economically prosperous (District 8) with an average mental health rating of 290.33 had the best mental health and the lower part of the city (District 14) had the poorest mental health. The lowest rank of social dysfunction is related to district 10 and the highest rank of social dysfunction is related to district 5. The results show that the lowest mental health rank is in District 9 and the highest mental health rank is in District 14.

منابع و مأخذ:

1. Hosseini SA, (1998), Principles of Mental Health, Mashhad, University of Medical Sciences, Vol. 1, p. 45. (In Persian)


2. Shahidi, Sh. And Hamdieh, M. (2002), Principles and foundations of mental health, Tehran, Samat. (In Persian)


3. Noorbala, A. et al. (2001), A Look at the Mental Health Profile in Iran, Tehran. (In Persian)


4. Omidnia, s. Et al. (2010), Public Mental Health Education (Collection of Articles), First Edition, Shasosa Publishing. (In Persian)


5. Zahedi Asl, M., (1380). Social Security Social Health Infrastructure, Social Work Quarterly, Second Year, No. 8. (In Persian)


6. Ganji, H., (2001), Mental Health, Tehran, Arasbaran Publications. (In Persian)


7. Yaghoubi, N., (1373), Epidemiological study of mental disorders in rural and urban areas of Guilan monastery. Master Thesis, Tehran Ganji, Hamzeh, Mental Health, Tehran, Arasbaran, 2001, pp. 14 and 15.(In Persian)


8. Sharifi, W., Abolhassani, F., Farhoudian, A. and Amin Esmaili, M. (2013), Community-Based Mental Health Centers in Iran: Designing Evidence-Based Services, Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, Year 19, Issue 3, pp. 176-163. (In Persian)


9. Slusky, RI. (2004). Decreasing high risk behavior in teens. A theater programempowers students to research out to their peers, Health Care Exec, 19 (1):48-9


10. Ozer, Em. Park, Mg. Paul, T. Brindis, CD. Irwine, CE (2003), America's Adolescents: Are they healthy?, San Francisco, CA, University of California, National Adolescent health information center.


11. Biabangard, A, and Javadi, F (2004): Psychological health of adolescents and young people in Tehran, Social Welfare Quarterly - pp. 127-144. (In Persian)


12. Esfahani, M. (2005), Health Ritual, Qom, University of Medical Sciences and Health Services. (In Persian)  


13. Palahang, H., 1996: Epidemiological study of mental disorders in Kashan, Master Thesis, Tehran. (In Persian)


14. Yaghoubi, No, Nasr, M. and Shah Mohammadi, D (1374), Epidemiological study of mental disorders in urban and rural areas of Sumeh Sara (Gilan-1374), Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, Volume 1, Number 4, Pp. 55-60. (In Persian)


15. Khidmati Morsa, A. et al. (2012) Avoidable socio-economic inequality in the distribution of mental health in Tehran: a cumulative index standardization approach, Journal of North Khorasan University of Medical Sciences, No. 4, pp. 311-320. (In Persian)


16. Shamsaei, F., Alhani, F. Cheraghi, F., Qalehaiha, AS (2009), A study of the mental health needs of the people of Hamadan, Yafteh, No. 4, pp. 107-115. (In Persian)


17. Barati, M, Fathi, Y, Soltanian, A. and Moeini, B (2012), A Study of Mental Health Status and Health Promoting Behaviors in the Elderly of Hamadan, Scientific Research Journal of Hamadan School of Nursing and Midwifery, No. 3, pp. 12- 22. (In Persian)


18. Ghaffari, A., Shahi, A., Rahman Bardi Ozuni Doji and Roghayeh Rostami (2011), Mental health of residents of socially vulnerable areas of Gorgan, Scientific Journal of Gorgan University of Medical Sciences, Volume 13, Number 3, pp. 87-93. (In Persian)


19. Neghaban, Z, Arab, M, Tajour, M, Rahimi Foroushani, A. and Rashidian, A (2015), A Study of Mental Health of the Elderly in Tehran and Its Relationship with Their Social Capital, Health Management (2015), Volume 6, No. 1, pp. 79-88. (In Persian)


20. Hooman, Abbas (2004): Standardization of General Health Questionnaire on undergraduate students, Student Counseling Center, University of Tehran. (In Persian)