بررسی سمیت تنفسی اسانس دو گونه گیاهی اکالیپتوس و ترخون در شرایط دما و رطوبت مختلف روی حشرات بالغ سوسک چهار نقطه ای حبوبات
محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان
خدیجه ایزک مهری
1
(
گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه
)
موسی صابر
2
(
گروه گیاه‌پزشکی دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه
)
محمد باقر حسن‌پور اقدم
3
(
گروه باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه
)
علی مهرور
4
(
گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز
)
کلید واژه: Essential Oil, اسانس گیاهی, اکالیپتوس, سمیت تنفسی, ترخون, Fumigant effect, Eucalyptus camaldulensis Dehnh, Artemisia dracunculus L,
چکیده مقاله :
سوسک چهار نقطه ای حبوبات Callosobruchus maculatus F. (Col: Bruchidae) یکی از آفات مهم محصولات انباری است که با تغذیه از دانه های حبوبات، آنها را غیر قابل مصرف می کند. جهت یافتن حشره کش های سازگار با محیط زیست، اسانس دو گونه گیاه شامل؛. Artemisia dracunculus L وEucalyptus camaldulensis Dehnh.,از نظر اثر تنفسی روی حشرات بالغ این آفت بررسی شد. اسانس های ذکر شده، جهت تعیین LC50 و بررسی تفاوت آن در 3 سطح دما و رطوبت و مقایسه کشندگی آن ها در طول زمان با غلظت های متفاوت و تعیین سرعت مرگ و میر (LT50)، مورد آزمایش قرار گرفتند. میزان LC50 برای اسانس اکالییپتوس و ترخون بعد از گذشت 24 ساعت، به ترتیب 26 و 5/24 میکرولیتر اسانس بر لیتر هوا بود. در آزمایشی که برای بررسی اثر رطوبت و دما بر کشندگی این اسانس ها انجام گرفت مشخص شد که تأثیر هر 3 دما (20، 26، 32 درجه سلسیوس) بر آن معنی دار بود. مقادیر LT50 برای اسانس اکالیپتوس و ترخون به ترتیب 3/6 و 9/8 ساعت به دست آمد. نتایج نشان می دهد که با افزایش دما و رطوبت میزان اثر اسانس ها نیز افزایش می یابد. با توجه به نتایج به دست آمده، این اسانس ها در کنترل این آفت مؤثر بوده و می توانند در راستای برنامه ها ی IPM مورد استفاده قرار گیرند.
The cowpea weevil, Callosobruchus maculatus F. (Col.; Bruchidae) is one of the most important stored product of the pests that damages the seeds. In order to find biorational insecticides, fumigant effects of the essential oil of two plant , Artemisia dracunculus L. and Eucalyptus camaldulensis Dehnh. were assessed on adults of C. maculatus. Acute toxicity bioassay was carried out for calculating LC50. The LC50 value was compared in 3 different temperatures and relative humidities and finally the LT50 was tested. The LC50 values were 26 and 24.5 μl/lit air in 24 h for E. camaldulensis and A. dracunculus, respectively. The temperatures (20, 26, 32Ċ ) affected the toxicity of the essential oils significantly but humidity did not. LT50 values for E. camaldulensis and A. dracunculus were 6.3 and 8.9 hours, respectively. The results showed that the effects of the essential oils were increased by increasing temperature. Our results showed that the applied essential oils were effective against the pest and could be used in IPM programs.