اثر تاریخ کاشت وارقام مختلف کلزا برعملکرد و جمعیت شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae L.(Hom. Aphididae
محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان
علی اکبر کیهانیان
1
(موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور)
محمّدولی تقّدسی
2
(مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان)
کلید واژه: Canola, کلزا, تاریخ کاشت, ارقام مقاوم, Sowing date, شته مومی .Brevicoryne brassicae L, cabbage aphid, Brevicoryne brassicae L, Resistant varieties,
چکیده مقاله :
شته مومی کلم .Brevicoryne brassicae L یکی از مهم ترین آفات کلزا است که خسارت زیادی به مزارع کلزا در اکثر مناطق کشور وارد می کند. از روش های مدیریت تلفیقی این شته، معرفی ارقام مقاوم و تاریخ مناسب کاشت می باشد. به این منظور ارزیابی میزان تحمل 4 رقم کلزا به شته مومی، در 3 تاریخ کاشت به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل ارقام: RGS003 Licord, PF, و SLM046 و فاکتور فرعی سه تاریخ کاشت اول مهر، 15 مهر و 30 مهر بودند. برای نمونه برداری از اواسط اسفند ماه هفته ای یک بار شته های موجود دریک سانتی متری انتهای شاخه دگری 10 بوته شمارش شدند. برای اندازه گیری عملکرد، بلافاصله قبل از برداشت، با استفاده از یک کادر یک مترمربعی میزان عملکرد هر کرت اندازه گیری شد. نتایج حاصل نشان دادکه تاریخ کاشت اول مهردر هر دو سال تحقیق به ترتیب با عملکرد 33/139 و 97/149 کیلو گرم در هکتارو جلب شته به ترتیب به میزان 88/20 و 05/13 عدد در واحد نمونه برداری مناسب ترین تاریخ کشت ارزیابی گردید. رقم ""RGS003 با عملکرد67/146 و 84/144کیلو گرم در هکتار و جلب کمترین شته به میزان 56/32 و 67/48 عدد در واحد نمونه برداری به ترتیب در سال اول و دوم تحقیق به طور معنی داری نسبت به سایر ارقام برتری نشان داد. برمبنای نتایج به دست آمده، رقم "RGS003 "با تاریخ کاشت اول مهر، دارای بالاترین عملکرد و کم ترین تعداد شته برای منطقه توصیه می شود.
The cabbage aphid, Brevicoryne brassicae L. is one of the most important pests of canola which induces serious damage to the crop over the country. Use of resistant varieties along with proper sowing time, are IPM-based methods, which were studied in Saveh fields of Markazi province Iran through growing seasons of 2004-2005 and 2004-2005. We used a layout of split plot design consisting of varieties of RGS003, Licord, PF, and SLM046 (as main plots) and 3 sowing dates of 20 Sep. 5 Oct. and 10 Nov.(as sub plots) at 3 replicates, Natural aphid infection was sufficient. The aphid density was estimated by counting occurance of the pest number on one centimeter of the upper parts of the 10 randomly selected canola stems. Also yields of each plot were measured using a quadrate of 1 ×1m. Results showed that first date of planting (22th Sep.) during both years of study produced significantly highest yield (139.33 & 149.97 kg/ha) respectively but the lowest density of aphids (20.88& 13.05) per sampling unit. The cultivar "RGS003" which yieldied 146.67 and 144.84 kg/ha and attracted 32.56 and 48.67 aphids in both years of study was evaluated as superior cultivar to others. Overall results suggest the date of first planting and "RGS003" cultivar for the region of study.