تاثیر بی ثباتی نرخ ارز وکیفیت حکمرانی برکارایی بانک های اسلامی در ایران
محورهای موضوعی : پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار
1 - استادیار، گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران
کلید واژه: کیفیت حکمرانی , بی ثباتی, نرخ ارز, کارایی بانک ها , ARDL,
چکیده مقاله :
نرخ ارز به عنوان معيار ارزش برابري پول ملي يک كشور در برابر پول كشورهاي ديگر، بازتاب کننده وضعيت اقتصادي آن كشور در مقايسه با شرايط اقتصادي ديگر كشورهاست. نرخ ارز یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر اقتصاد و تعادل میان بخش های داخلی و خارجی اقتصاد است و تغییرات آن نقش مهمی در ایجاد نوسانات اقتصادی ایفا می کند. لذا عدم توجه به آن می تواند سبب نوسانات و آشفتگی های فراوانی در اقتصاد گردد. فعالیت بانک ها به دلیل ماهیت اقتصادی شان، ارتباط تنگاتنگی با نوسانات نرخ ارز دارد و عملکرد آنها از نرخ ارز و نوسانات آن تأثیر می پذیرد. نوسان نرخ ارز بستر مناسبی برای ایجاد انواع ریسک ها از جمله ریسک معاملاتی، ریسک اعتباری، ریسک نرخ سود، ریسک نرخ تورم می باشد که این موضوع در نهایت سبب کاهش سودآوری بانک ها می گردد. در این راستا هدف اصلی این مطالعه بررسی میزان تاثیرگذاری کیفیت حکمرانی به عنوان شاخص اقتصاد سیاسی و بی ثباتی نرخ ارز بر کارایی بانک های اسلامی در ایران می باشد. در این مطالعه برای محاسبه بی ثباتی نرخ ارز از مدل های ARCHاستفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش ARDL در دوره زمانی 1379-1402 نشان داد که بی ثباتی نرخ ارز تاثیر منفی و معنیداری بر کارایی بانک های اسلامی در ایران دارد. تاثیر منفی بی ثباتی نرخ ارز بر کارایی بانک ها حاکی از سوء مدیریت بانک در مواقع بحران می باشد. اما کیفیت حکمرانی به عنوان شاخص اقتصاد سیاسی تاثير معني داري بر کارایی بانک های اسلامی در ایران ندارد.
The exchange rate, as a measure of the parity of a country's national currency against the currencies of other countries, reflects the economic situation of the country in comparison with the economic conditions of other countries. The exchange rate is one of the most important factors influencing the economy and the balance between the domestic and foreign sectors of the economy, and its changes play an important role in creating economic fluctuations. Therefore, not paying attention to it can cause many fluctuations and disturbances in the economy. Due to their economic nature, banks' activities are closely related to exchange rate fluctuations, and their performance is affected by the exchange rate and its fluctuations. Exchange rate fluctuation is a suitable platform for creating various risks, including transaction risk, credit risk, interest rate risk, inflation rate risk, which ultimately causes the banks' profitability to decrease. In this regard, the main goal of this study is to investigate the impact of the quality of governance as an indicator of political economy and exchange rate instability on the efficiency of Islamic banks in Iran. In this study, ARCH models are used to calculate exchange rate volatility. The results of estimating the model using the ARDL method in the period of 2000-2023 showed that the instability of the exchange rate has a negative and significant effect on the efficiency of Islamic banks in Iran. The negative impact of currency instability on banks' efficiency indicates bank mismanagement in times of crisis. But the governance as an indicator of political economy does not have a significant effect on the efficiency of Islamic banks in Iran.
- ابراهیمی، سجاد، بیات، سعید، و قادری، امید (1397) تأثیر نوسان های نرخ ارز بر تولید و قیمت گذاری در بخش صنعت کشور: کاربردی از داده های خرد قیمت و تولید صنعتی، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
- ابونوری، اسمعیل ؛ کاشفی، علی.، (١٣٩٧). «اثرات کارایی بانکی و انضباط پولی بر رشد اقتصادی استان های ایران». پژوهشنامه اقتصاد کلان، ١٣(٢٥)، 180-154.
- امرالهی بیوکی، الهام؛ هژبر کیانی، کامبیز؛ معمارنژاد، عباس؛ ابطحی، سیدیحیی(1400) "اثرات وابسته به وضعیت رشد نقدینگی بر نوسانات نرخ ارز در اقتصاد ایران" سياست گذاري اقتصادي، دوره 13 ، شماره 25 ; از صفحه 241 تا صفحه 280
- بردبار ، آزاده؛ سعادت ، رحمان؛ طیبی، سید کمیل؛ محمدی، تیمور (1398) "رویکردی بین کشوری جهت تحلیل عوامل اثرگذار بر جهش نرخ ارز" مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، دوره 8، شماره 31 صفحه 95-121
- بالونژادنوری روزبه، فرهنگ امیرعلی(1400)" ارتباط کیفیت حکمرانی و ثبات مالی با لحاظ نقش میانجی گری شمول مالی" تحقيقات اقتصادي، دوره 56 ، شماره 4 ; از صفحه 673 تا صفحه 701
- تهرانی، ر،. خنیفر، ح،.براز، ز،. محقق نیا، م،.(1394)، بررسی و مقایسه عملکرد بانکهای دولتی و خصوصی براساس مدلCAMAL ، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره ،49 شماره 1 ، ص164و467.
- تلیک روجا، نجفی زاده عباس، فخرحسینی سیدفخرالدین، سرلک احمد(1402)" بهره گیری از الگوی داده های ترکیبی با تواتر متفاوت نامتقارن در شناسایی آثار تغییرات نرخ ارز ماهانه بر تولید ناخالص داخلی فصلی ایران" اقتصاد مالي (اقتصاد مالي و توسعه) ، دوره 17، شماره 1 (پیاپی 62) ; از صفحه 161 تا صفحه 184 .
- زمانی، زهرا؛ جنتی، ابوالفضل ؛ قربانی، مریم. (1397). تأثیر نوسان های نرخ ارز بر عملکرد نظام بانکی ایران«، فصلنامه مطالعات مالی و بانکداری اسلامی، 4(8)، .81-104
- راسخی سعید؛منتظری شورکچالی، مجتبی(1394)" اثر بی ثباتی اقتصاد کلان بر عبور نرخ ارز: شواهدی از رگرسیون انتقال ملایم (STR)" تحقیقات مدلسازی اقتصادی.; ۶ (۲۲) :۷-۳۱
- حسینی، سیده محبوبه؛غلامرضا، زمانیان؛ میرباقری جم، محمد (1395)" بررسي تأثير نوسانات نرخ ارز بر شاخص هاي عملکرد مالي بانک هاي حاضر در بورس اوراق بهادار تهران" پژوهش هاي مديريت عمومي پاييز 1395 ، دوره 9 ، شماره 33 ; از صفحه 251 تا صفحه 267 .
- سلاطین، پروانه (1398) ، "کیفیت حکمرانی و کارآفرینی در رهیافت داده های پانل کشورهای منتخب". فصلنامه دولت پژوهی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال پنجم، شمار ه 20 ، زمستا ن 1398 صفحات 71-102.
- قدرت آبادی، ندا؛ دقیقی اصلی، علیرضا؛ افشاری راد، مجید؛ دامن کشیده، مرجان (1400) " پژوهش ها و سياست هاي اقتصادي" اثر بی ثباتی نرخ ارز و رژیم های تورمی بر شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، دوره 29 ، شماره 99 ; از صفحه 437 تا صفحه 465
- کمیجانی، اکبر و عزیزنژاد، صمد (۱۳۹۴) "تغییرات نرخ ارز و اثر آن در نوسانات متغیرهای منتخب اقتصاد کلان"، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال ۱۷ ، شماره 1، صص.۴۳-۲۹ .
- کازرونی ، علیرضا ؛ سلمانی ، بهزاد ؛ فشاری، مجید (1391)" تأثیر بی ثباتی نرخ ارز بر درجه عبور نرخ ارز در ایران رهیافت (TVP)" مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، دوره 1، شماره 2 - شماره پیاپی 2، صفحه 85-114
- لشکری محمد؛ ابوالحسنی، اصغر؛ اصغرپور حسین؛ تمیزی، علیرضا (1394)" تحلیل انتقال نرخ ارز بر شاخص قیمت صادرات و تأثیر تورم و درآمد بر آن در ایران و شرکای تجاری: رویکرد گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM)" . فصلنامه پژوهش ها وسیاست های اقتصادی. ۱۳۹۴; ۲۳ (۷۳) :۱۱۱-۱۲۸
- مهرآرا، محسن و صحتی، الهام،(1390)" بررسی تاثیر نااطمینانی شاخص های اقتصاد کلان بر علکرد اعتباری بانک ها (مورد ایران)"، پژوهشنامه اقتصادی، سال یازدهم، شماره چهارم
- معطوفی، علیرضا. 1397. تبیین مشخصه های استرس مالی در بازار سرمایه ایران: فصلنامـه علمي پژوهشي دانش سرمايه گـذاري، سال هفتم، شماره بیست وششم، تابستان 1397، صص 237-258.
- مصباحی،مانا؛ اصغرپور،حسین ؛ حقیقت،جعفر ؛ کازرونی،سیدعلیرضا ؛ فلاحی، فیروز؛(1396)" درجه عبور نرخ ارز بر قیمت واردات در ایران با تأکید بر نقش بی‌ثباتی درآمدهای نفتی (رهیافت غیرخطی)، مدلسازی اقتصادی، شماره 37 ، دوره 11 بهار 1396
- محمدی، تیمور؛ شاکری، عباس؛ تقوی، مهدی؛ سامانی، پور حسن(1399) سطح آستانه نرخ ارز اثرگذار بر ثبات مالی بانک های ایران، راهبرد مديريت مالي، دوره 8 ، شماره 31 ; از صفحه 1 تا صفحه 22 .
- نیکخو، حافظ؛ رحمانی، تیمور ؛خلیلی، فرزانه(1399)" اثر بی ثباتی نرخ ارز و تورم در رفتار وام دهی بانک ها" پژوهش هاي پولي بانكي، دوره 13، شماره 44 ; از صفحه 367 تا صفحه 392 .
- ناظمی، بهروز، شریفی رنانی، حسین، دائی کریمزاده، سعید (1399)" بررسی اثرات نامتقارن کوتاه مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب"، دو فصلنامه مطالعات و سیاستهای اقتصادی، سال هفتم، شماره یک، صفحات .233-256
- ولیان، حسن. و معطوفی، علیرضا.1397. بررسی رابطه بین کیفیت سود و استرس مالی در بورس اوراق بهادار تهران. مجله مهندسي مالي و مديريت اوراق بهادار، شماره سي وششم، پائیز 1397، صص 251-272.
-
- Alagidede, P,. & Ibrahim, M. (2018). on the Causes and Effects of Exchange Rate Volatility on Economic Growth: Evidence from Ghana, Journal of African Business, Vol. 18, pp. 169-193.
- Aziz, Nusrate (2008). “The Role of Exchange Rate in Trade Balance: Empirics from Bangladesh”, Reseach Paper, University of Birmingham, United Kingdom, Vol. 23, No.1, pp. 1-25.
- Agbeja, O., Adelakun, O. J., & Udi, E. E. (2016). Empirical Analysis of Counterparty Risk and Exchange Rate Risk Management on the Performance of Deposit Money Banks in Nigeria (2009-2013). Journal of Accounting and Finance, 16(2), P. 106.
- Batuo, M., Mlambo, K. & Asongu, S., (2018). “Linkages between financial development, financial instability, financial liberalisation and economic growth in Africa”. International Business and Finance, 45: 168 -179.
- Baholli, F., Dika, I., & Xhabija, G. (2015). Analysis of Factors that Influence Non-Performing Loans with Econometric Model: Albanian Case.Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(1), P. 391.
- Boadi, E. K., Li, Y., & Lartey, V. C. (2015). Determinants of Bank Deposits in Ghana: Does Interest Rate Liberalization Matters? Modern Economy, 6(9), 990.
- Baum, Christopher F., Mustafa Caglayan, Neslihan Ozkan, (2005). ”The Second Moments Matter: The Response of Bank Lending Behavior To Macroeconomic Uncertainty”, Boston College Working Paper, No.521.
- Cevika, E.I., Dibooglu1, S. and Kenc, T. (2013). “Measuring financial stress in Turkey”. Journal of Policy Modeling, 35 (2): 370–383.
- Cieslik, A., & Goczek, Ł. (2018). Control of corruption, international investment, and economic growtheEvidence from panel data. World Development, 103, 323-335
- Degl'Innocentia, M, Grantb,K, Ševićc,A & Tzeremes,N. (2018), “Financial stability, competitiveness and banks' innovation capacity: Evidence from the Global Financial Crisis”, International Review of Financial Analysis journal, 06 July 2018, p 35-46.
- Davig, T., and Hakkio, C., (2010); “What is the effect of financial stress on economic activity?”, Economic Review, 2: 35-62.
- Elsayed,A & Yarovaya,L (2019), “Financial stress dynamics in the MENA region: Evidence from the Arab Spring”, Journal of International Financial Markets, Institutions & Money, 21 May 2019, P20-34.
- Ghosh, Krishnendu. Mondal, Amitava. (2024). “IMPACT OF MACRO-ECONOMIC AND BANK-SPECIFIC VARIABLES ON BANKS PERFORMANCE: A COMPARISON BETWEEN PRIVATE AND PUBLIC SECTOR COMMERCIAL BANKS”. Journal of Commerce and Accounting Research.2024. Volume 13 Issue 3.pn80-92
- Getachew, T., (2015),The Impact Of Exchange Rate On The Profitability Of Commercial Banks In Ethiopia, Addis Ababa University.
- Hussain, I., Jawad, H,. Arshad,. A.K & Yahya,. K (2019). An analysis of the asymmetric impact of exchange rate changes on GDP in pakistan: application of non-linear ARDL, Economic Research-Ekonomska Istrazivanja, Vol 32, No. 1, pp, 3100-3117
- Hakkio,C and Keeton,W. (2009) “Financial Stress: What Is It, How Can It Be Measured, and Why Does It Matter?” , Economic review, second quarter 2009.
- Illing, M., and Liu, Y. (2006); “Measuring Financial Stress in a Developed Country: An Application to Canada”. Journal of Financial Stability, Vol. 2, No. 3, PP. 243-265.
- Kasman, S., Vardar, G., & Tunç, G. (2011), The impact of interest rate and exchange rate volatility on banks' stock returns and volatility: Evidence from Turkey. Economic Modelling, 28(3), 1328-1334.
- Khalwaty, Tajul (2000). Inflation and Solutions, 1 st Edition, Indonesia: Gramedia Pustaka Utama.
- Kishan, R., and Opiela, T. )2000). “Bank Size, Bank Capital, and the Bank Lending Channel”. Journal of Money, Credit, and Banking 32:121-141.
- Lown, C., and Morgan, D.P. (2006). “The Credit Cycle and the Business Cycle: New Findings Using the Loan Officer Opinion Survey”. Journal of Money, Credit, and Banking, 38 (6): 1575-1597.
- La porto, R., Lopez- de- silanes, f., Shleifer, A. & Vishny, R, (1998), “The Quality of Govermment”, Journal of Law, Economics and Arganisation, Vol. 15, No. 1
- Lagat, C. and Nyandema, M. (2016). “The Influence Of Foreign Exchange Rate Fluctuations On The Financial Performance Of Commercial Banks Listed At The Nairobi Securities Exchange”, British Journal of Marketing Studies, 4(3), PP. 1-11.
- Lown, C., and Morgan, D.P. (2006). “The Credit Cycle and the Business Cycle: New Findings Using the Loan Officer Opinion Survey”. Journal of Money, Credit, and Banking, 38 (6): 1575-1597.
- Listiana, Mia . Herman Halim, Edyanus . Efni, Yulia. (2024). “ Comparative Analysis of Financial Performance of Conventional Bank With BUMD Sharia Bank Riau Kepri Article” ·injeba. June 2024.no2.vol2.pp171-183
- Majok, E. (2015), Effects of exchange rate fluctuations on financial performance of commercial banks in Kenya (Doctoral dissertation, University of Nairobi).
-
- Mauro, P, (1995), “Corruption and Growth”, Quartely Journal of Economics, Vol. 110, No. 3.
- Ozata, E. (2020). The EFfect of exchang rate volatility on Economic Growth in Turkey, Journal of Business Economics and Finance, Vol. 9,No. 1, pp. 42-51.
- Polat,O and Ozkan,I. (2019), “Transmission mechanisms of financial into economic activity in Turkey”, Journal of policy modeling.
- Peek, J. and Rosengren, E. (1996). ”bank lending and the transmission of monetary policy”, New England Economic Review, Federal Reserve Bank of Boston, p. 1-29.
- Park, C. Y., & Mercado, R. (2018). Financial inclusion, poverty, and income inequality. Singapore Economic Review, 63(1), 185-206
- Quagliariello.M, (2009). “Macroeconomic Uncertainty and Banking Lending Decisions: the case of Italy”, journal of Applied Economics, 41, 323-336.
- Raj Shrestha, Sudeep (2024) “ Effect of macroeconomic and microeconomic variables on bank performance”e. International Journal of Finance and Commerce. 2024.Volume 6, Issue 2, Page No. 105-110
- Stona, Filipe . A.C. Morais, Igor. Triches , “Divanildo .2018. Economic dynamics during periods of financial stress: Evidences from Brazil. International Review of Economics & Finance.volume 55., May 2018, Pages 130-144
- Sethi, D., & Acharya, D. (2018). Financial inclusion and economic growth linkage. Journal of Financial Economic Policy, 10(3), 369-385.
- Sayılır, O., Dogan, M., & Soud, N. S. (2018). Financial development and governance relationships. Applied Economics Letters, 25(20), 1466- 1470.
- Simonyan S. (2020), “Asymmetric Exchange Rate Pass-Through to Import and Export Prices for Turkey: A Nonlinear Autoregressive Distributed Lag (NARDL) Approach”, Asian Academy of Management Journal of Accounting and Finance (AAMJAF), 16(1), pp. 35-44
- Stein, J. C. (1998).”An Adverse-Selection Model of bank Asset and Liability Management with implications for the transmission of monetary policy”, RAND journal of economic, 29, 466-586.
- Talavera, Oleksandr. Tsapin, Andriy. Zholud, Oleksandr. (2012). ”Macroeconomic Uncertainty and bank lending: The case of Ukraine”, Economic Systems, N 36, 279-293.
- Zulkhibri, M., & Ghazal, R. (2017). The impacts of governance and institution on financial inclusion: Evidence from muslim countries and developing economies. Journal of King Abdulaziz University – Islamic Economics, 30.