طراحی مدل ساختاری عوامل مؤثر بر رهبری بصیر مبتنی بر رویکرد اسلامی در نظام آموزشی
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
معصومه کوه فلاح
1
,
رمضان جهانیان
2
*
,
علیرضا محمدی نژاد گنجی
3
1 - دانشجوی دکترای مدیرت آموزشی
2 - استاد تمام دانشگاه آزاد اسلامی
3 - علوم تربیتی، روانشناسی، آزاد اسلامی کرج ، کرج، ایران
کلید واژه: رهبری, بصیر, آموزش, رویکرد اسلامی ,
چکیده مقاله :
رهبری بصیر به توانایی در تعریف بیان واضح و شفاف یک ایده دربـاره آینـده (چشم انـداز) بـرای سـازمان، انتقـال آن بـه پیـروان و کمـک بـه آنـان در جهت تحقق آن اشاره دارد. هدف پژوهش حاضر طراحی مدل ساختاری عوامل مؤثر بر رهبری بصیر مبتنی بر رویکرد اسلامی در نظام آموزشی، می باشد. تحقیق حاضر از منظر هدف یک تحقیق کاربردی است و از منظر ماهیت و روش این تحقیق اکتشافی مبتنی بر مطالعه موردی است و از منظر ابزار گردآوری اطلاعات میدانی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه انجام شد. خبرگان این تحقیق در بخش کیفی شامل اساتید و دانشجویان دوره دکتری رشته علوم تربیتی و مدیریت آموزشی دانشگاه های شهر کرج و در بخش کمی نیز جامعه آماری دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته علوم تربیتی و مدیریت آموزشی دانشگاه های شهر کرج که تعداد آنها 254 نفر بود. پس از تجزیه و تحلیل مصاحبه‌ها به روش کدگذاری تعداد 25 مفهوم شناسایی گردید و پنج مقوله اصلی نیز بدست آمد که عبارت بودند از مدیریت استراتژیک، ویژگی‌ها و مهارت‌های فردی، حل مسأله، توانمندسازی منابع انسانی و زیرساخت ها. در بخش کمی نیز معلوم شد ویژگی‌ها و مهارت‌های فردی، حل مسأله و زیرساخت ها بر مدیریت استراتژیک تأثیر مثبت و معنادار داشته و مدیریت استراتژیک نیز بر توانمندسازی منابع انسانی، تأثیر مثبت و معنادار داشته است.
Insightful leadership refers to the ability to clearly define and express an idea about the future (vision) for the organization, convey it to followers, and help them realize it. The purpose of this study is to design a structural model of the factors affecting insight leadership based on an Islamic approach in the educational system. The present study is an applied research from the perspective of its purpose, and from the perspective of the nature and method of this exploratory research, it is based on a case study, and from the perspective of the field data collection tool, it was conducted using semi-structured interviews and questionnaires. The experts of this study in the qualitative part included professors and doctoral students in the field of educational sciences and educational management at universities in Karaj, and in the quantitative part, the statistical population of students and graduates in the field of educational sciences and educational management at universities in Karaj, which numbered 254 people. After analyzing the interviews using coding, 25 concepts were identified and five main categories were obtained, which were strategic management, personal characteristics and skills, problem solving, human resource empowerment, and infrastructure. In the quantitative section, it was also found that personal characteristics and skills, problem solving, and infrastructure had a positive and significant effect on strategic management, and strategic management had a positive and significant effect on human resource empowerment.
اخوان فرد، امیرحسین؛ عابدین‌زاده نیاسر، رحمان (۱۴۰۰)، سبک‌های رهبری، انتشارات محکامه
برنجی، الهام؛ قاسمی زاد، علیرضا؛ مشایخ، پری و معتمد، حمیدرضا. (1401) بررسي و تفسير الگوي عوامل مؤثر بر سبك رهبري بصير در صنعت پتروشيمي، فصلنامه رهيافت هاي نوين مديرت جهادي و حكمراني اسلامي، 7 ، 96-80.
تقوی دامغانی، سیدرضا .(1383). نگرش بر مدیریت اسلامی، تهران: امیرکبیر.
حقوردی، مریم (۱۳۹۱)، مؤلفه‌های رهبری بصیر آموزشی، انتشارات دانشگاه امام صادق
سیده آمنه عمادی سرخی( ۱۴۰۲)، «بررسی دیدگاه‌های کارشناسان پیرامون رهبری بصیر.»، آفاق علوم انسانی، 75(3)
شوقی، بهزاد؛ شوقی، آزیتا (۱۳۹۱)، سبک‌های رهبری : مفاهیم تعاریف و نظریه‌ها، انتشارات رازهان
عباسی، مهناز. (1395). بررسی تاثیر رهبری بصیر بر رفتارهای اوایی کارکنان با در نظر گرفتن نقش میانجی گری انعطاف پذیری منابع انسانی (مطالعه موردی: اداره دارایی شهرستان شاهرود). پایان نامه کارشناسی ارشد، ازاد اسلامی واحد شاهرود، رشته مدیریت دولتی گرایش تحول.
عنایتی، ترانه؛ نیازآذری، کیومرث و حسینی، نرگس خاتون. (1401) . شناسایی ابعاد و مؤلفه های موثر بر سبک رهبری بصیر در دانشگاه های اسلامی، مدیریت در دانشگاه آزاد اسلامی، 11(2):614-591.
مهدی تقوایی، نازیا سادات ناصری، و الهام فریبرزی( ۱۴۰۳)، «طراحی مدل توسعه منابع انسانی با رویکرد رهبری بصیر در اداره کل، مناطق و نواحی هفتگانه آموزش‌وپرورش مشهد: یک پژوهش آمیخته.» آموزش و بهبود منابع انسانی تابستان 1403، 5(2)
Adler, N. J. (2010). Going beyond the dehydrated language of management: Leadership insight. Journal of Business Strategy, 31(4), 90-99.
Benade, L., Gardner, M., (2014). 21st-century learning in New Zealand: Leadership insights and perspectives. Journal of Educational Leadership, Policy and Practice, 29(2), 47-60.
Berthoin Antal, A. (2012). Book Review: Leadership Insight by Nancy J. Adler. European Journal of International Management, 6(1), 128-130.
Bush, T. (2013), Instructional Leadership and Leadership for Learning: Global and South African Perspectives, Education as Change, 17(S1), S5–S20.
Caldwell, C., Hasan, Z., (2015). Virtuous leadership–insights for the 21st century. Journal of Management Development, 34(9), 1181-1200.
Colette M. Taylor, Casey J. (2014). Visionary leadership and its relationship to organizational effectiveness, Leadership & Organization Development Journal, 35(6); 566-583.
Day, Christopher. Sammons, Pamela (2016).Successful school leadership, Education Development Trust, The University of Nottingham.
Dulewicz, V., & Higgs, M. (2005). Assessing leadership styles and organisational context. Journal of managerial psychology, 20(2), 105-123.
Eckel, C., Gangadharan, L. (2021). The gender leadership gap: Insights from experiments. In A research agenda for experimental economics (pp. 137-162). Edward Elgar Publishing.
Güngör, H. (2020). Insightful Leadership. In Chaos, Complexity and Leadership 2018: Explorations of Chaotic and Complexity Theory 6 (pp. 175-179). Springer International Publishing.
Kennedy, M. M. (2003). Managing different generations requires new skills, insightful leadership. Physician Executive, 29(6).
Kesting, P., Ulhøi, J. P., (2015). The impact of leadership styles on innovation-a review. Journal of Innovation Management, 3(4), 22-41.
Maqbool, S., Zafeer, H. M. I.,. (2023). The role of diverse leadership styles in teaching to sustain academic excellence at secondary level. Frontiers in Psychology, 13, 1096151.
Mel’Nichuk Marina, V. (2019). Leadership ideas shaped by digital insights in higher education. Управленческие науки, (4), 75-84.
Sashkin, M., & Sashkin, M. G. (2003). Leadership that matters: The critical factors for making a difference in peoples lives & organizations success. San Francisco: Berrett-Koehler Publisher, Inc.
Strielkowski, W., Firsova, I.,. (2022). Novel Insights in the leadership in business and economics: A post-coronavirus update. Economies, 10(2), 48.
Turner, P., & Turner, P. (2019). Leadership capability through personal insight and leadership identity. Leadership in Healthcare: Delivering Organisational Transformation and Operational Excellence, 143-172.
Winston, B. E & Patterson, K. (2006), An integrative definition of leadership, International journal leadership studies, 11(2), 6-40.
Wren, J. T. (2013). The leader's companion: Insights on leadership through the ages. Simon and Schuster.
Yalçınkaya, S., Dağlı, G.,. (2021). The effect of leadership styles and initiative behaviors of school principals on teacher motivation. Sustainability, 13(5), 2711.