مقایسه بینش پژوهشی، حل مسأله و فرآیند تدریس در بین معلمان آموزش دیده و آموزش ندیده دوره اقدام پژوهی در استان مازندران در سال تحصیلی88-87
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
کلید واژه: معلمان, فرآیند تدریس,
چکیده مقاله :
این تحقیق با عنوان مقایسه مهارت های بینش پژوهشی، حل مسأله و فرآیند تدریس در بین معلمان آموزش دیده و آموزش ندیده دوره اقدام پژوهی در استان مازندران در سال تحصیلی88-87 انجام شده است. هدف از انجام این تحقیق مقایسه مهارت های معلمان آموزش دیده و آموزش ندیده دورة اقدام پژوهی در سه زمینة بینش پژوهشی، حل مسأله و فرایند تدریس بوده و به تبع آن 9 فرضیه تنظیم شده است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی از نوع میدانی است. جامعه آماری این پژوهش را تعداد 33368 نفر معلمان آموزش دیده و تعداد 12000نفر معلمان آموزش ندیده دورة اقدام پژوهی که در سال تحصیلی 88-87 در یکی از مدارس تابعه مدیریت و مناطق آموزش و پرورش استان مازندران مشغول به کار می باشند، تشکیل می دهند. اطلاعات لازم جهت سنجش متغیرها از طریق ابزار پرسشنامه و چک لیست رفتار سنجی به دست آمده است. به طوری که جهت سنجش بینش علمی (پژوهشی) نمونه مورد مطالعه از پرسشنامه نگرش سنج 63 سؤالی که در مقیاس لیکرت (کاملاً موافقم، موافقم، مخالفم و کاملاً مخالفم) تهیه شده، سود جسته ایم. همچنین جهت سنجش مهارت های حل مسأله و فرایند تدریس نمونه مورد مطالعه از چک لیست رفتار سنجی که هر کدام حاوی 20 سؤال در دامنه یک الی 5 نمره ای استفاده شده است. پایایی ابزار نگرش سنجی بینش علمی (پژوهشی)81 صدم، چک لیست رفتار سنجی مهارت حل مسأله 86 صدم و چک لیست رفتار سنجی مهارت فرایند تدریس76 صدم به دست آمده است. تجزیه و تحلیل آماری در این پژوهش با استفاده از نرم افزار spss در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شده است. در سطح استنباطی از آزمون های کولموگروف- اسمیر نوف به منظور تعیین نرمال بودن داده ها و آزمون t دو گروه مستقل و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شده است. نتایج آمار توصیفی و استنباطی حاصله بدین شرح می باشد: 1-نتایج توصیفی نشان می دهد که از مجموع 232 نفر نمونه آموزش دیده مورد مطالعه 35.8 درصد و از مجموع 196 نفر نمونه آموزش ندیده تنها 12.8 درصد در برنامه معلم پژوهنده شرکت داشته اند. 2- از مجموع232 نفر نمونه آموزش دیده مورد مطالعه 62.9 درصد و از مجموع 196 نفر نمونه آموزش ندیده 39.3 درصد در دوره های دیگر پژوهشی بجز اقدام پژوهشی شرکت کرده اند. 3- همچنیــن 43.1 درصد از گروه آموزش دیده و21.4 درصد از گروه آموزش ندیده اظهار داشته اند که در همایش های علمی و پژوهشی شرکت داشته اند. 4- نتایج حاصل از آزمون های آماری نشان می دهد که بین مهارت های بینش پژوهشی و فرآیند تدریس دو گروه از معلمان آموزش دیده و آموزش ندیده ی دوره ی اقدام پژوهی تفاوت معنادار وجود ندارد؛ اما در سطح خطای 5 درصد بین دو گروه معلمان آموزش دیده و آموزش ندیده دوره اقدام پژوهی نسبت به مهارت حل مسئله تفاوت معنادار وجود دارد.. 5- از نتایج دیگر این تحقیق می توان گفت مهارت بینش پژوهی معلمان آموزش دیده دوره های مختلف تحصیلی تفاوت معنادار وجود داشته؛ اما مهارت بینش پژوهشی معلمان اموزش دیده با سوابق خدمت مختلف، تفاوت معنادار وجود ندارد. همچنین مهارت حل مسأله و فرآیند تدریس معلمان آموزش دیده با دوره های مختلف تحصیلی و سوابق خدمت مختلف آن ها تفاوت معناداری مشاهده نشده است.
The purpose of the research was to compare the skills of instructed and uninstructed teachers in action research period in three fields of research insight, problem solving and teaching process. Consequently, there were nine hypotheses .The research method was qualitative and field study .The statistical population consisted of 33368 and 12000 of instructed and uninstructed teachers respectively in action research period in the academic year of 1387-88 at affiliated schools of Ministry of Education in Mazandaran . The research data were gathered by a questionnaire and a checklist for behavior study. For the measurement of research (scientific) insight, an attitude questionnaire of 63 items in Likert scale (strongly agree ,agree ,disagree ,strongly disagree) was used. For the measurement of problem solving and teaching process, a sample from the behavior study checklist was used. Each tool consisted of 20 items under1 to 5 mark limits. The reliability of research (scientific) insight was 0.81; the index for checklist related to problem solving skill was 0.86, and checklist for teaching process had the index of 0.76. Data analysis was done by SPSS software at two levels of descriptive and inferential statistics. At inferential level, Kolmogorov-Smirnov test was used to normalize the data and T-test of two independent groups and double-regression analysis were also applied. The results of the study were as follows: 1) The statistical results showed that from a total numberof232 instructed teachers, 35.8% and from196 uninstructed ones 12.8% participated in teacher's research program; 2) from the total number of 232 instructed ones, 62.9% and from196 uninstructed ones, 39.3% participated in other research periods; 3) furthermore, 43.1% of the instructed group, and 21.4% of the uninstructed ones mentioned that they participated in research and scientific seminars; 4) the results showed that there was no significant difference between scientific insight, and teaching process of instructed teachers, but at the 5% error level of these two groups, there was a significant difference in action research period in comparison to problem solving skill; 5) the results also showed that there was not a significant difference between research insight, and teaching process skill of instructed and uninstructed teachers at various periods of education and their teaching background. But there is a meaningful difference between problem solving skill and various periods of education of instructed and uninstructed teachers. This difference was due to the high average of the scores of primary teachers. A significant difference was not observed between problem solving skill of instructed and uninstructed teachers with various educational background.
- امام جمعه، محمد رضا و محمود سعیدی رضوانی. (1381)، پژوهش حین عمل، رویکردی نو در آموزش ضمن خدمت معلمان تهران، فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره 4 ،زمستان 81 و شماره 1، بهار 1382
- بازرگان. عباس. (1372)، اقدام پژوهی و کاربرد آن در تعلیم و تربیت، فصلنامة تعلیم و تربیت، شماره 35و36.
-بست، جان دیلیو. (1979)، روش های تحقیق در علوم تربیتی و رفتاری، ترجمه حسن پاشا شریفی و نرگس طالقانی ،انتشارات رشد، تهران.
- بیشاب، آلن. (1377)، سنت تحقیقات آموزشی و توسعه برنامه درسی ریاضی، ترجمه زهرا گویا. مجله رشد آموزش ریاضی، شماره 51، بهار 77.
- جین مک نیف و همکاران، (1382)، اقدام پژوهی، ترجمه محمد رضا آهنچیان، انتشارت رشد، تهران
- چایچی، پریچهر. (1385)، ارزیابی میزان تحقق اهداف معلم پژوهنده، طرح پژوهشی پژوهشکده تعلیم و تربیت، تهران.
- ساکی، رضا. (1384)، اقدام پژوهی راهبردی برای بهبود آموزش و تدریس، وزارت آموزش و پرورش، انتشارت پژوهشکده تعلیم و تربیت.
- سرمد، زهره، بازرگان، عباس. (1376)، روش های تحقیق در علوم رفتاری، موسسه انتشارات آگاه، تهران
- سیف، علی اکبر. (1380)، روش های اندازه گیـــری و ارزشیابی آموزشــی، نشر دوران
- قاسمی پویا، اقبال. (1379)، آشنایی با مفهوم هدف ها و روش تحقیق برنامه معلم پژوهنده، پژوهشنامة آموزش و پرورش. تهران: پژوهشکدة تعلیم و تربیت، تک نگاشت شماره 4
- قاسمی پویا، اقبال. (1379)، معلم پژوهنده کیست؟ پژوهش در عمل چیست؟ تهران: پژوهش نامه آموزشی پژوهشکده تعلیم و تربیت، شماره 24.
- قاسمی پویا، اقبال. (1380)، راهنمای عملی پژوهش در عمل، نشر پژوهشکده تعلیم و تربیت، تهران
- قورچیان، نادر قلی. (1379)، جزئیات روش تدریس، انتشارت فراشناختی اندیشه، چاپ سوم، تهران.
- کرلینجر، فردان. (1374)، مبانی پژوهش در علوم رفتاری، جلد اول، ترجمه حسن پاشا شریفی و جعفر نجفی زند، نشر آوای نور، تهران (1968).
- گویا، زهرا. (1372)، تاریخچه تحقیق عمل و کاربرد آن در آموزش، فصل نامه تعلیم و تربیت. سال نهم شماره 3و4، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزش
- گویا، زهرا. (1372 ) تاریخچة تحقیق عمل و کاربرد آن در آموزش، فصلنامه تعلیم و تربیت تهران: پژوهشکدة تعلیم و تربیت شماره 36 .
- گویا، زهرا و ابارشی، مریم. (1377) روایت معلمان، مجله رشد آموزش ریاضی، شماره 54 زمستان 1377.
- مهر محمدی، محمود. (1379) جایگاه پژوهش در آموزش و پرورش، اصفهان: فصل نامه آموزشی، پژوهشی و تربیتی آموزه شماره 6 .
- مهر محمدی، محمود. (1379)، جستارهایی در پژوهش در آموزش و پرورش، تهران: پژوهشکدة تعلیم و تربیت.
- میر شریفی، سید تیمور. (1384) بررسی میزان آشنایی فرهنگیان از روش اقدام پژوهی و...، طرح پژوهشی، استان مازندران، شورای تحقیقات
- هومن، حیدر علی. (1370) استنباط آماری در پژوهش، ناشر، مولف، تهران
- Jaworski , b . (1998) Mathematics teacher research : process practice and the development of Teaching .Journal of mathematics teacher education .1: 3-31 , kluwer academic publishers .
- kemiss ,s & grundy ,s .(1981) .Educational action research in Australia. paper presented at annual conference of AARE, Norember , Adlaide .
- kemmis , stephen and Bill Stweh .(1998). Action research in paractic .London , Routledye .page 21-22 .
- Masters ,J . (1995) .The history of action research in 1 . Hughes (ed) .Action researc electronic reader . The university of sydney, on line , http :// www . behs .cchs .Vsyd .edu .
- pinar , W .F .et .al . (1996) : under staunding curriculum. Peter lang publishing , INC . New york .page 54 .
- Robert , B ,Burns . (2000) . Introduction to research methods (SAGE Publication ) page 443 .