شناسایی و سنجش مؤلفه های توانمندسازی روان شناختی در محیط کار و بررسی ارتباط علّی آن با فرهنگ سازمانی
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
کلید واژه: فرهنگ سازمانی, توانمندسازی روانشناختی, اداره آموزش و پرورش,
چکیده مقاله :
توانمندسازی مفهومی است که به منظور بهبود روش استفاده سازمان از افراد خود به کار می رود. این ایده‌ای است که ریشه در نظریه ها و راهبردهای قدیمی‌تر سازمان دارد. امروزه با توجه به محیط رقابتی و پیچیده عرصه سازمان ، سازمان‌ها محکوم به داشتن نیروی انسانی توانمند از بعُد روانی و مهارتی هستند. در این میان فرهنگ سازمانی از عوامل تاثیرگذارِ قوی بر توانمندسازی کارکنان است. هدف از اجرای پژوهش حاضر، بررسی و تبیین رابطه میان فرهنگ سازمانی و توانمندسازی روان شناختی کارکنان است. جامعه آماری این تحقیق، 113 نفر از کارکنان ادارات آموزش و پرورش استان مازندران هستند که 102 نفر از آنها به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده و تجزیه و تحلیل داده ها نیز با نرم‌افزارهای SPSS و LISREL انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که میان فرهنگ سازمانی و توانمندسازی روان شناختی، ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد. همین ارتباط نیز میان ابعاد فرهنگ سازمانی و توانمندسازی روان شناختی مشاهده شده است.
Empowerment is a concept that applies to improvement of organization utilization method of its people. This is an idea that rooted in older theories and strategies of organization. Today, by consideration to competitiveness and complex environment of organization arena, organizations are wrested to having empowered human resources in skill and psychological dimensions, among it, organizational culture is one of effective factors on empowerment. The main purpose of the present research is an investigation and verification of relationship between organizational culture andpsychological empowerment. Statistical population of present study includes 113 persons of Training and Education Employees of Mazandaran Province and its equal sample includes 102 employees. Data is collected by using questionnaires, and analyzed by SPSS and LISREL. Results show that there is positive and significant relationship between organizational culture and psychological empowerment. Also there is a same relationship between dimensions of organizational culture and psychological empowerment.
- آقاجانی، حسنعلی؛ صمدی میارکلائی، حسین و صمدی میارکلائی، حمزه (1392). ارتباط رفتار شهروندی سازمانی و توانمندسازی روانشناختی کارکنان، نشریه مدیریت دولتی، 18-1.
- ایرانزاده، سلیمان و محمودی، محسن (1389). شناخت فرهنگ سازمانی بر اساس مدل دنیسون (مورد مطالعه: شرکت پلی نار)، فراسوی مدیریت، 76-53.
- توانایی شاهرودی، عفت و مهرام، بهروز (1389). بررسی میزان توانمندسازی معلمان مقطع ابتدایی و رابطه آن با مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی مدرسه، رویکردهای نوین آموزشی، 2، 40-23.
- رابینز، استیفن (1388). رفتار سازمانی: مفاهیم، نظریه‌ها و کاربردها؛ ترجمه علی پارسائیان و محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
- رحیم‌نیا، فریبرز؛ کریمی، احمدرضا و اسلامی، قاسم (1390). تأثیر فرهنگ یادگیری بر یادگیری کارکنان در محیط کار به‌واسطه توانمندسازی روانشناختی و اثربخشی مدیریتی، بهبود مدیریت، 121-102.
- سلطانی، محمدرضا؛ بردبار، محمدحسین و هوشنگی، مهدی (1390). بررسی تطبیق ارزشهای فرهنگ سازمانی از دیدگاه کارکنان یک سازمان نظامی، پژوهشنامه مدیریت منابع انسانی، 76-53.
- نصیری، فخرالسادات؛ قنبری، سیروس؛ نیکنامی، مصطفی و آخوندی، معصومه (1391). بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی با ادراک توانمندسازی مدیران مدارس متوسطه شهر همدان، رهیافت نو در مدیریت آموزشی، 20-1.
- مؤمنی، ماندان و پرگاری، صغرا (1389). بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و توانمندسازی کارکنان ستاد شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران، فصلنامه مدیریت دولتی، 23-1.
-Azize, E.; Guler, S. A. & Selin, M. (2007). Psychological empowerment and its relationship to trust in immediate managers. Journal ofBusiness Research. 60, 41-42.
-Ahadi, S.; Suandi, T.; Ismail, M. & Omar, Z. (2011) Influence of Organizational Culture on Psychological Empowerment of Academicians in Research Universities. In: 12th International conference on HRD Research and Practice Across Europe: Sustaining Growth Through Human Resource Development, 25-27 May 2011, University of Gloucestershire, The Park, Cheltenham, UK.
-Appelbaum, S. H. & Hongger, K. (1998). Empowerment: a contrasting overview of organizations in general and nursing in particular-an examination of organizational factors, managerial behaviors, job design, and structural power. Journal of Empowerment in organization. 6 (2). 29-50.
-Amichai, Y. H.; Katelyn. & Samuel, A. (2008). Assessment of organizational involvement in implementing empowerment. Journal of computers in human behavior.14, 34-49.
-Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: TheExercise of Control, W. H. Freeman, New York, NY, Prentice Hall, Englewood Cliffs, NJ.
-Bowen, D.E. & Lawler, E. E. (1992). The Empowerment of service works: what, why, how, and when? Sloan management. 33, 31-39.
-Conger, J. & Kanungo, N. (1988). The Empowerment process: Integrating theory and practice. Academy of management review. 13 (3), 471-482.
-Cunningham, I.; Hyman, J. & J. Baldry (1996). Empowerment: the power to do what? Industrial Relations Journal. 27 (2), 143-154.
-Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of test. Psychometric, 16, 297-334.
-Churchill, G. A. (1979). A paradigm for developing better measures of marketing constructs. Journal of Marketing Research. 16, 64–73.
-Chiang, C. F. & Jang, S. (2008). The Antecedents and Consequences of Psychological Empowerment: The case of Taiwan's hotel companies. Journal of Hospitality & Tourism Research, 32 (1), 40-61
-Conca, F. J. et al (2004). Development of a measure to assess quality management in certified firms. European journal of operational research. 156, 683-697.
-Chigozirim, P. & Mazdarani, E. (2008). The impact of employee empowerment on service quality and customer satisfaction in service organizations.
-Dwyer, S., Richard, O.C., Chadwick, K. (2003). Gender diversity in organizational culture. Journal of Business Research. 56, 1009-1019.
-Denison, D. R. & Mishra, A. K. (1995). Toward a Theory of Organizational Culture and Effectiveness. Journal of OrganizationScience. 6 (2), 204-223.
-Denison, D. R. (2000). Organizational Culture Survey, Retrieved May 8, 2005; Available at: http://www.denisonculture. Com/ culture/ culture _main.html.
-Dainty, A. R. J.; Bryman, A. & price, A. D. F. (2002). Empowerment whit in the UK construction sector. Leadership & Organizational Development Journal. 23 (6), 353-424.
-Greenberg, J. & Baron, R. A. (2001). Behavior in Organizations. New Jersey: Prentice-Hall.
-Hatami, S.; Basami, M.; Nazari, K. & Basami, M. (2012). The Study of Relationship between Organizational Culture and Empowerment (Case Study in Private Banks in Kermanshah). Journal of Basic and Applied Scientific Research. 2 (4) 3623-3630.
-Jiang, X. & Fu, Q. (2011). Relationship between Universities Organizational Culture, Teachers' Psychological Empowerment and Organizational Citizenship Behavior. 2011 Fourth International Joint Conference on Computational Sciences and Optimization, 699-703.
-Kotter, J. P. & Heskett, J. L. (1992). Corporate culture andperformance. New York: Maxwell.
-Levi, M., & Braithwaite, V. (1999). Trust and Governance. New York: Russell Sage Foundation.
Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory. Second ed., McGraw-Hill, New York.
-Peterson, R. A. (1994). A meta-analysis of Cronbach's coefficient alpha. Journal of consumer research, (21), 381-391.
-Quinn, R. E. & Spreitzer, G. M. (1997). The Road to Empowerment: seven questions every leader should. Organizational Dynamic. 26 (2). 37-51.
-Schein, E. H. (2004). Organizational Culture and Leadership. 3rd ed. Jossey-Bass: John Wiley & Sons, Inc.
-Spreitzer, G. M., Kizilos, M. A. & Nason, S. W. (1997). A Dimensional Analysis of the Relationship between Psychological Empowerment and Effectiveness Satisfaction, and Strain. Journal of Management. 2, 679-704.
-Spreitzer, G. M. (1996), Social structural characteristics of psychological empowerment. Academy of Management journal. 483-504.
Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation. Academy of Management Journal. 38, 1442–1465.
-Spreitzer, G. M., & Doneson, D. (2005). Musings on the past and future of employee empowerment. Forthcoming in the handbook of organizational development (Edited by Tom Cummings).
-Spreitzer, G. M. & Mishra, A. (1997). Survivor Responses to Downsizing: the mitigating effects to trust and empowerment. Southern California studies center.
-Seleim, A. & Bontis, N. (2009). The relationship between culture & corruption: a cross-national study. IntellectualCapital. 10 (1), 165-184.
-Thomas, K. & Velthouse, B. (1990). Cognitive Elements of Empowerment: An interpretive Model of Intrinsic task Motivation. Academy of Management Review.15, 673-674.
-Van Looy, B.; Gemmel, G. & Van Dierdonck, R. (2003). Services management; an integrated approach. Great Britain: Pearson education limited. 2nd edition.
-Van de ven, A. & Ferry, D. (1979). Measuring and assessing organizations. John Wiley, New York.
-Whetten, D. A. & Cameron, k. (1998). Developing management skills. New York: Addison-Wesley, Wheelan, 381-389.