مفهوم سازی رویکردهای سیستمی عقلایی، طبیعی و باز به مدیریت کلاس درس چارچوبی برای تحقیق و توسعه
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
کلید واژه: برنامه درسی, اثربخشی, رویکرد سیستمی, رویکرد سیستمی عقلانی, رویکرد سیستمی طبیعی, رویکرد سیستمی باز, کلاس درس, تدریس, یاددهنده, یادگیرنده, کارایی,
چکیده مقاله :
کلاس درس محلی است که خدماتی مستقیم به فراگیران ارائه می دهد تا آنها از جهت فردی و اجتماعی رشد یافته و از این طریق زمینه توسعه همه جانبه جامعه فراهم گردد. آنچه به کیفیت این امر یاری می رساند مدیریت کلاس درس است. که ویژگی و نوع آن فرایند یاددهی ـ یادگیری و در نهایت توسعه جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا، در این مقاله تلاش شده است، پس از مروری مختصر بر مفهوم مدیریت کلاس درس، به توصیف انواع مختلف مدیریت کلاس درس با سه رویکرد سیستمی عقلانی، طبیعی و باز و در نهایت به مقایسه آنها با همدیگر پرداخته شود. این مقایسه بر مبنای ابعاد کلاس درس، برنامه ریزی درسی، تدریس، نقش یاددهنده، یادگیرنده، اثربخشی و کارایی به عمل آمده است. لازم به ذکر است، خروجی این کار، علاوه بر اینکه می تواند دیدی نظری در خصوص انواع مدیریت کلاس درس از منظر سه رویکرد سیستمی عقلانی، طبیعی و باز ارائه دهد، می تواند مبنایی اولیه برای انجام پژوهش-های میدانی و عملی در خصوص موضوع مربوطه نیز فراهم آورد.
The classroom is where direct services are offered to students so that they grow and develop socially and personally, and thereby through which a ground will be provided for all aspects of the community development. What is helpful in such development quality is classroom management, the characteristics and the types of which affect learning-teaching process and ultimately the development of society. Hence, this study aimed to first review the concept of classroom management and then describe different types of classroom management through three systems approaches; rational, natural and open, and finally compare them to each other. This comparison was made based on classroom, curriculum planning, teaching, teacher – learner role, effectiveness and efficiency dimensions. The output of this work could provide an objective view concerning different types of classroom management from the perspective of three approaches of classroom management system; rational, natural and open; in addition to that it could offer a primary basis for field and practical research and development in the arena of subject.
- اسکات، ریچارد (1387). سازمانها: سیستم های عقلایی، طبیعی و باز. ترجمه: حسن میرزایی اهرنجانی و فلورا سلطانی تیرانی، تهران: انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
- ترکزاده، جعفر؛ محمدی، مهدی؛ قاسمی قاسموند، محمودرضا (1393). ارزیابی اثربخشی درونی، بیرونی و نهادی سیستم آموزش در شرکت پتروشیمی اروند. علوم انسانی و هنر، سال اول، شماره 4، فروردین، صص 125 ـ 140.
- حمیدی زاده، محمدرضا (1379). پویایی سیستم. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
- دیویس، ک. و نیواستروم، ج. (1377). رفتار انسانی در کار (رفتار سازمانی). ترجمه: محمدعلی طوسی، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
- رابینز، الف. (1391). تئوری سازمان: ساختار، طراحی و کاربردها، ترجمه: سید مهدی الوانی و حسن دانایی فرد، تهران: صفار.
- رجاییپور، سعید؛ کاظمی، ایرج و آقاحسینی، تقی (1387). بررسی رابطه بین مؤلفههای مدیریت کلاس درس و جوّ یادگیری در مدارس راهنمایی اصفهان. پژوهشهای تربیتی و روانشناختی، سال چهارم، شماره اول، پیاپی 9، بهار و تابستان، صص 23 ـ 40.
- شعبانی، حسن (1386). مهارتهای آموزشی و پرورشی روشها و فنون تدریس. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها.
- صمدی، پروین؛ رجائیپور، سعید؛ آقاحسینی، تقی و قلاوندی، حسن (1387). تبیین جوّ یادگیری اثربخش بر اساس مؤلفههای مدیریت کلاس در مدارس راهنمایی شهر ارومیه. اندیشههای نوین تربیتی، دوره 4، شماره 1 و 2، بهار و تابستان، صص 155 ـ 176.
- علاقه بند، علی (1392). مبانی نظری و اصول مدیریت آموزشی. چاپ یازدهم، تهران: نشر روان.
- فضلیخانی،منوچهر.(1382).روشهایتدریسفعالومشارکتی،تهران:وزارتآموزشو پرورش،انتشاراتتربیت.
- مدنی، داود (1372). مقدمه ای بر تئوری های سازمان و مدیریت. تهران: نشر دانشگاه پیام نور.
- مهرمحمدی، محمود (1380). برنامه ی درسی در علوم تربیتی: ماهیت و قلمرو آن. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
- Djigic, G., &Stojiljkovic, S. (2011).Classroom management styles, classroom climate and school achievement.Procedia - Social and Behavioral Sciences, 29, 819 – 828.
- Eisner, E. (1994). The Educational Imagination: One the Design and Evaluation of School Programs. ed, U. S. A: Macmillan College Publishing Company.
- Evertson, C. M., &Weistein, C. S. (2006).Classroom management as a field of inquiry.In C. M. Evertson, & C. S. Weinstein's (Eds.). Handbook of classroom management: Research, practice, and contemporary issues (pp. 3e15). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
- Hoy, W. &Miskel, C. (2013). Educational Administration. U. S. A: McGraw Hill.
- Konti, F. (2011).Teachers and Students Perceptions towards teachers’ classroom management applications in primary schools.Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 4093–4097.
- NakamurA.Raymond, (2000).Healthy Classroom Management, Canada.
- Ritter, J.T & Hancock, D. R. (2007).Exploring the relationship between certification of source , experience Levels and classroom management orientations of classroom teacher. USA colleof North Carolina at charlotte, charte, NC28223 0001,USA,Received 25 August 2004.
- Shobe , Robert, (2003). A Classroom Management Technique a Survey of in54,http://www.ProquestCarcerated, Adult Stusents:Journal of correctional Education , lanham.
- Williams & Sternberg,(2000). Classroom management.<http:// Muskinggom.Seul~call~data base / organization. html./>