مقایسه ریزریختارشناسی اپیدرم برگ و میوه گونه‌های نارون ایرانی با استفاده از میکروسکوپ الکترونی SEM

محورهای موضوعی : زیست شناسی سلولی تکوینی گیاهی و جانوری ، تکوین و تمایز ، زیست شناسی میکروارگانیسم

تاریخ دریافت : 1393/10/04 تاریخ پذیرش : 1393/12/22 تاریخ انتشار : 1394/03/20

کلید واژه: الگوی اپیدرمی, ریزریختار شناسی, فنوگرام, میکروسکوپ الکترونی, نارون,

چکیده مقاله :

جنس نارون UlmusL.متعلق به تیره نارونیان Ulmaceaeدارای 4 گونه در ایران است (U. minor, U. glabra, U. boissieri& U. umbraculifera) که در مناطق مختلف به صورت وحشی و کاشته شده دیده می‌شود. این گونه‌ها از بسیاری جهات به هم شبیه می‌باشند بطوریکه تفکیک آنها از یکدیگر بسیار سخت است لذا می‌بایست ازسایر صفات همچون صفات ریز ریختارشناسی مقایسه‌ای برای شناسایی دقیق این گونه‌ها بهره جست.نمونه‌های این گونه‌ها از مناطق مختلف جمع‌آوری، خشک و پرس گردید.بخش‌های یکسانی از برگ برای مقایسه ساختارو الگوهای اپیدرمی پشت برگ و همچنین از نمونه‌های سامار(بال فندقه) این گونه‌ها جدا‌سازی وبرای مطالعه انتخاب شدند. نمونه‌ها پس از خشک شدن ابتدا فریز شده و با لایه‌ای از طلا پوشانده شدند، سپس در ستونی از خلا مورد تابش پرتو الکترونی قرار گرفتند و در نهایت تصاویری با بزرگ نمایی‌های متفاوت از آن‌ها تهیه گردید.از این تصاویر جدول صفاتی تهیه شد و این صفات مورد آنالیز آماری با نرم‌افزار SPSS قرار گرفت و فنوگرام آن رسم شد. نتایج نشان داد که این 4 گونه از لحاظ الگوی اپیدرمی برگ، ساختار پایه کرک، تراکم کرک، میزان تراکم روزنه‌ها در پشت برگ متفاوت هستند همچنین بررسی مقایسه‌ای ریز ریختار‌شناسی فندقه بالدار نشان داد که از لحاظ الگوی اپیدرمی با هم متفاوت هستند. در نهایت صفات مقایسه‌ای ریزریختارشناسی به هر چه دقیق تر شناسایی این گونه‌ها کمک می‌کند که در نتیجه آن می توان گیاهان مناسب هر زیستگاه را انتخاب و به کشت آنها مبادرت نمود.

چکیده انگلیسی:

The genus of Ulmus L. (elm) belongs to the Ulmaceae family. Elm has 4 species in Iran (U. minor, U. glabra, U. boissieri& U. umbraculifera)that some of the are cultivated in different areas. These species are similar together and it is so hard to distinguish them from each other. Micromorphology characters could be useful for comparison such as taxa. Specimens of these species were collected, dried and pressed from different regions. The leaves and nuts of different species were prepared for scanning electronic microscope studying(freezing and then coating with a thin layer of gold). Characters of leaf and nut epidermal were analyzed using SPSS software and phenogram prepared. The results showed this species in point of views epidermal pattern of leaf and nut, structure of hair base and stomata density and hair density are different.  

منابع و مأخذ:

 

[1]     جعفری،آ.،احمدیان،م.،وزارع،م.)1385(سیستماتیکگیاهی،انتشاراتجهاددانشگاهیمشهد.

[2]     خاتم ساز، م.)1369(، فلور ایران،شماره 4،انتشاراتمؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع.

[3]     رضایی،م).1385(،راهنمایاستفادهازمیکروسکوپالکترونی،دانشگاهتربیتمدرس.

[4]     سعیدی،ح.)1386(، سیستماتیک گیاهی (دیدگاهی تبارشناسی)، انتشارات جهاد دانشگاهی صنعتی اصفهان.

[5]     شریف نیا،ف.، سلیم پور، ف. و بهزادی شکیب،س.)1390(، فصلنامه پژوهش‌های علوم گیاهی سال ششم شماره2.

[6]     مظفریان، و.)1383(، درختان و درختچه‌های ایران، انتشارات فرهنگ معاصر.

[7]    Christensen,K. I. and Hensen, H. V.(1998). SEM studies of epidermal patterns in Angiosperms. Opera Botanica. No.135. Missouri Botanical garden.

[8]    Sharifnia, F. and Behzadishakib, S.(2012). Epidermal petal patterns of 13 Iranian RubusL. (Rosaceae) species, Annals of Biological Research, vol. 3(6).2734-2740.

[9]    Zielińksi, J. (1979), 'Ulmaceae', Flora Iranica, ed. K. H. Rechinger, No 142.Graz.