فرا تحلیل مطالعات خانواده در زمینه عوامل مقّوم و عوامل فرساینده خانواده ایرانی
محورهای موضوعی : مدیریت فرهنگی
غلامرضا غفاری
1
(ندارد)
فاطمه حاجیان مقدم
2
(مسئول مکاتبات)
کلید واژه: خانواده, عوامل مقوّم خانواده, عوامل فرساینده خانواده,
چکیده مقاله :
مقدمه و هدف پژوهش: خانواده به منزله اصلی‌ترین نهاد اجتماعی، تأمین‌کننده نیازهای اساسی انسان است و نقش بی‌بدیلی در پرورش نسل و انتقال فرهنگ و ارزش‌ها دارد. از جنبه تاریخی نیز خانواده گرایی در ایران یکی از شاخص‌های ارزش‌های نظام فرهنگی بوده است. تغییرات اجتناب‌ناپذیر دوره جدید می‌تواند در ساختار و کارکردهای خانواده تأثیرگذار باشد. هدف این پژوهش ترکیب و تلفیق نتایج تحقیقات انجام شده در حوزه خانواده برای شناسایی عوامل مقّوم و عوامل فرساینده خانواده ایرانی است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روشمطالعه اسنادی از نوع فرا تحلیل است. نمونه آماری 64 اثر پژوهشی مرتبط با موضوع عوامل اثرگذار بر نهاد خانواده می‌باشد که تا رسیدن به اشباع اطلاعات گردآوری شده است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد که غالب آثار به لحاظ برخورداری از نظریه‌های رایج دارای پشتوانه علمی است، لیکن به دلیل اتکا به متغیرهای خاص، نوعی تقلیل‌گرایی در آن‌ها وجود دارد. در تحلیل نهاد خانواده در زیست بوم فرهنگ ایرانی- اسلامی نیاز به نظریه‌پردازی جامعی است. در تحلیل نهایی، الگویی مشخص از عوامل تأثیرگذار بر نهاد خانواده که حاصل متغیرهای مورد بررسی محققان می‌باشد، در 11 محور موضوعی به دست آمد که به ترتیب اولویت بدین قرارند: عوامل فرهنگی (دراین تحقیق شامل ایمان، عقاید و ارزش‌های اخلاقی)، تعاملات خانوادگی، سلامت جسمی و روحی، رشد فردی، شیوه اداره زندگی خانوادگی، امور اقتصادی و رفاه مادی، محیط فرهنگی اجتماعی و سیاسی جامعه، اختلاف سنی زوجین، طول مدت زناشویی، خدمات عمومی و حمل‌ونقل عمومی و ملاحظات بهداشتی جامعه
Objective of the research: Family, as the most basic and important member of the social institutions, provides the indispensible needs of human beings and plays an undeniable role in the upbringing of the generations and the transfer of cultures and values. From a historical standpoint, family-orientation in Iran is one of the indexes of the values of cultural systems. The unavoidable changes in the new period can affect the family's structure and functions. The aim of this research is to combine and merge the results of accomplished researches in the realm of family so as to identify of strengthening and erosive factors in Iranian families. Method: This research is practical in objective and is of meta-analysis nature in terms of the documentary method of studying. The statistical sample is 64 research-based works concerning the factors affecting the family institution which have been gathered up to the point the data is complete. Findings and Results: The results of the research showed that most works are scientifically endorsed in terms of having common theories. Due to the reliance on particular variables, there is a kind of reductionism in the study. There is a need for a more solid and comprehensive theory-making in the analysis of the family institution in the ecosystem of the Iranian-Islamic culture. In the final analysis, a specific pattern of the factors affecting the family was derived, which is the result of the factors being analyzed by the researchers, in 11 subject topics which are as follows in order of priority: "cultural factors( includes Faith, beliefs and moral Values), family cooperation, mental and physical well-being, individual growth, the manner of managing the family life, the economic affairs and financial well-being, the cultural, social and political climate of the country, the age difference between the couples, the duration of matrimonial relationship, public services and transport and the consideration of society's sanitations".