رابطه هوش فرهنگی و عوامل جمعیت شناختی مدیران صنعت بانکداری با هوش ارتباطی آنان ( مطالعه موردی : بانک کشاورزی )

محورهای موضوعی : مدیریت فرهنگی

سحر صدرائی ¹ , رشید ذوالفقاری زعفرانی ² , احمد ودادی ³

1 - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی رفتار سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد رودهن، تهران، ایران (نویسنده مسئول).
2 - استادیار دانشکده مدیریت و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد رودهن، تهران، ایران.
3 - دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1398/08/05 تاریخ پذیرش : 1398/11/21 تاریخ انتشار : 1399/09/01

کلید واژه: هوش ارتباطی, عوامل جمعیت شناختی, هوش فرهنگی,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف پژوهش: در عصر حاضر، مدیریت موثر، به یک مدل جدید مبتنی بر باز بودن، اعتماد و دانش کلی تغییر جهت داده است. هوش ارتباطی یک مدیر به او کمک می‌کند که چگونه سبک ارتباطی خاص خود را با کارکنان و همکارانش در محیطی که در آن کار می‌کند، تنظیم کند. هوش ارتباطی همانند دیگر پدیده‌ها متاثر از عوامل متعددی است که محقق در این پژوهش با هدف بررسی میزان و سهم هوش فرهنگی و عوامل جمعیت شناختی موثر بر هوش ارتباطی مدیران در بانک کشاورزی، به آن پرداخته است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه مدیران و معاونان و کارشناسان خبره ستاد و شعب بانک کشاورزی در کل استان تهران به تعداد 387 نفر می‌باشند و براساس جدول مورگان، تعداد نمونه 193 نفر محاسبه گردید که این تعداد با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه‌های استاندارد هوش فرهنگی آنگ وهمکاران (2012) و شایستگی ارتباطی بورمستر (1988)، بوده‌اند. و روایی پرسشنامه‌ها براساس، روایی صوری و هم‌چنین روایی محتوایی، 893/0 محاسبه و مورد تائید قرار گرفت و برای پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که مقادیر آن به ترتیب پرسشنامه هوش فرهنگی، 79/0 و شایستگی ارتباطی، 83/0 بوده است و تجزیه تحلیل داده‌ها نیزدر دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از روش همبستگی انجام گرفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که عوامل جمعیت شناختی رابطه مثبت و معنی‌داری با هوش ارتباطی ایجاد کرده است. هم‌چنین متغیرهای هوش فرهنگی نیز رابطه مثبت و معنی‌داری با هوش ارتباطی ایجاد کرده است. نتیجه‌گیری: با وجودی‌که ماتریس همبستگی بین عوامل جمعیت شناختی، هوش فرهنگی و هوش ارتباطی برقرار است و مدل طراحی شده براساس عوامل جمعیت شناختی و هوش فرهنگی توانست به صورت معناداری تغییرات هوش ارتباطی را تبیین کنند لیکن از بین ویژگی‌های شخصیتی، تنها متغیر جنسیت 25 % و متغیر تاهل 35 % توانسته‌اند تغییرات هوش ارتباطی را تبیین کنند و در ابعاد هوش فرهنگی نیز تنها بعد انگیزش وارد مدل شده و 30 % توانست تغییرات هوش ارتباطی را تبیین کند.

چکیده انگلیسی:

Introduction & Objective: In the present era, effective management has shifted to a new model based on openness, trust and general knowledge. A manager's communication intelligence helps him / her to adjust his / her own communication style with his / her employees and colleagues in the environment in which he / she works. Communication intelligence, like other phenomena, is affected by several factors that the researcher in this study with the aim of investigating the extent and share of cultural intelligence and demographic factors affecting the communication intelligence of managers in the Agricultural Bank.Research Method: This research is descriptive-correlational in terms of applied purpose and in terms of data collection. The statistical population in this study includes all managers, deputies and experts of Keshavarzi Bank headquarters and branches in the whole of Tehran province in the number of 387 people and according to Morgan table, the number of sample was 193 people who were selected using random sampling method. The research instruments were the standard cultural intelligence questionnaires of Ang et al. (2012) and the communication competence of Burmster (1988). The validity of the questionnaires was calculated and confirmed based on face validity as well as content validity of 0.893 and Cronbach's alpha method was used for the reliability of the questionnaire. Data analysis was performed at both descriptive and inferential levels using correlation method.Results: The results showed that demographic factors had a positive and significant relationship with communication intelligence. Cultural intelligence variables also have a positive and significant relationship with communication intelligence.Conclusion: Although the correlation matrix between demographic factors, cultural intelligence and communication intelligence is established and the model designed based on demographic factors and cultural intelligence was able to significantly explain the changes in communication intelligence, but among personality traits, only gender variable 25% And the marital variable 35% were able to explain the changes in communication intelligence and in the dimensions of cultural intelligence only the motivation dimension entered the model and 30% were able to explain the changes in communication intelligence.

منابع و مأخذ:

اسکندری، کریم؛ قصابی خوشه مهر، نقی (1394). عوامل موثر برارتقای سطح مهارت‌های ارتباطی فرماندهان با سربازان دوره آموزشی در مراکز آموزشی و فرهنگی نزاجا، فصلنامه مدیریت نظامی، دوره 15، شماره پنجاه و هفتم.

بلندکردار، رضا (1396). بررسی تاثیر هوش فرهنگی کارکنان بر ارتباطات اثربخش سازمانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد ارتباطات، دانشکده ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران شرق.

توحیدنیا، محمدرسول؛ نوری طهنه، حسنا (1396). ارزیابی مهارت‌های ارتباطی بین فردی و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشکده پیراپزشکی کرمانشاه در سال 1393، فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی. دوره 8، شماره یک.

حسنی، هدیه؛ ودادی، احمد (1397). بررسی عوامل فردی موثر بر رشد هوش فرهنگی کارکنان بانک تجارت. دومین کنفرانس بین‌المللی پزوهش‌های نوین در مدیریت، ایران، تهران.

حیدری، مرضیه؛ محمدجانی، صدیقه (1394). رابطه هوش فرهنگی با سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری اعضای هیات علمی، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، دوره 6، شماره سه.

خوانساری، رسول و دیگران (1390). وضعیت بانکداری در ایران و جهان، تهران: انتشارات پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی‌ایران.

دامغانیان، حسین؛ یزدانی، محمد (1396). ارتقای شایستگی ارتباطی کارکنان جانباز در پرتو هوش عاطفی، فصلنامه روان‌شناسی نظامی،. دوره 7، شماره بیست و هفت.

رجایی، زهرا؛ اورعی، نرگس (1396). بررسی رابطه بین مهارت‌های ارتباطی و هوش فرهنگی کتابداران کتابخانه‌های عمومی ‌استان اصفهان، فصلنامه علوم و فنون مدیریت اطلاعات، دوره 3، شماره چهارم.

سلطان محمدی، زهره (1389). بررسی عوامل موثر بر تفاوت‌های ارتباطی زنان و مردان در روابط میان فردی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد ارتباطات، دانشکده ارتباطات، دانشگاه آزاد اسلامی‌ واحد تهران مرکزی.

صادقی‌نژاد، افسانه (1390). بررسی تاثیر عوامل روانی و فردی آموزگاران بر اثربخشی ارتباطات آنان در مدارس ابتدائی دخترانه ناحیه یک شهر کرمان، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشکده ارتباطات . دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.

علامت، زلیخا (1394). بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله‌ای بر باورهای فراشناختی و هوش ارتباطی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روان شناسی عمومی،. دانشکده روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد علوم و تحقیقات، بوشهر.

کشاورزیان، سلما؛ مهدوی، سکینه خاتون (1394). رابطه بین میزان مهارت‌های ارتباطی و ویژگی‌های فردی کتابداران کتابخانه‌های عمومی ‌استان مازندران، فصلنامه نظام‌ها و خدمات اطلاعاتی، دوره 15 و 16، شماره سوم و چهارم.

کیوان، نادیا؛ صمدی، عباس (1392). بررسی نقش هوش هیجانی مدیران در برقراری ارتباطات اثربخش، فصلنامه مدیریت دولتی، دوره 5، شماره یک.

مزروعی، حسین؛ غضنفری، احمد (1393). بررسی عوامل موثر بر اثربخشی ارتباطات سازمانی در یک سازمان دولتی، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 13، شماره دوم.

ناوی‌پور، حسن (1390). تبیین فرایند و طراحی مدل کسب شایستگی ارتباطی مدیران بیمارستانی شهر تهران، رساله دکتری، رشته رفتار سازمانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.

نظری، رسول؛ سهرابی، زهرا (1393). تدوین مدل معادلات ساختاری طبقه‌بندی مدیران براساس مهارت‌های ارتباطی و هوش فرهنگی در سازمان‌های ورزشی استان اصفهان، مدیریت ورزشی، دوره 8، شماره یکم.

هراتی، محسن؛ فهیم، حسن (1394). نقش میانجی هوش فرهنگی با مهارت‌های ارتباطی در رابطه با مدیریت ارتباط با مشتری، مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، دوره 3، شماره یازدهم.

Adubato S (2006). Make the connection improve your communication at work and at home, London: Rivergate books. 

Ang, s, Vandyne, L & koh, C (2007). Cultural intelligence: its measurement and effects on cultural judgment and decision making, cultural adaption, Management and organization review.

Bucker, J; Furrer, O; Poutsma, E & Buyense, D (2014). The impact of cultural intelligence on ommunication effectiveness, job satisfaction and anxiety for Chinese host country managers working for foreign multinationals, The international journal of  uman resource management.

Buhrmester, D; Furman, W (1988). Five domain interpersonal competence in peer relationship, journal of personality and social psychology.

Cruice, M, Worrall, L (2005). personal factors,communication & predict social participation in order adults.communication & social participation in aging.

Glaser, j (2014). coversetional intelligence. manchester: bibliomotion.

Huang, C, Yang, Y & Lin, S (2015). The influence of gender on the communication skills assessment of medical students.european journal of internal medicine.

Martins, S (2013). Intercultural communication and cultural intelligence in the workplace. Murdokh university, Australia, thesis of master of education, research.

Mukherjia, SH; Jainb, N & Sharmab, R (2015). elevance of cultural intelligence and communication effectiveness for global leadership preparedness: study of Indian managers, Journal of international business research and marketing.

NG, K; Van dyne, L & Ang, S (2012). Cultural intelligence a review, reflections, and recommendations for future research. Conductiong multinationals research.

Noro, I; roter, D, kurosawa, S & miura, Y (2017). The impact of gender on medical visit communication and patient satisfaction whithin the Japanese primary care contex, Patient education & counseling.

Ogunjinmi ,A, Ladebo, O & Onadeko,S (2013).demographic, & professional factors as predictors of communication satisfaction among Nigeria national parks employees, European scientific journal.

Presbiteri, A, Attar, Hooman (2018). Intercultural communication effectiveness, cultural intelligence and knowledge sharing: extending anxiety - uncertainty management  theory, The international journal of intercultural relations.

Service, r (2005). CQ: the communication quotient for is professionals. Journal of information science.

Uukkivi, A (2015). personal factors supporting intercultural communication in e-learning of information sciences, E-learning of information sciences.

Yeke, S, Semercioz, F (2016). relationship between personality traits cultural intelligence, and intercultural communication competence, Social and behavioral sciences.