اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری (CBT) بر نشانه های روانی (افسردگی و بهزیستی روانشناختی) در سالمندان

محورهای موضوعی : فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی

نازنین اصغری ¹ (گروه روانشناسی، واحد بین الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران)
محمد ابراهیم مداحی ² (استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران)
ادیس کراسکیان موجمناری ³ (استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران.)
رباب صحاف ⁴ (دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/08/11 تاریخ پذیرش : 1398/09/20 تاریخ انتشار : 1398/11/01

کلید واژه: افسردگی, بهزیستی روانشناختی, درمان شناختی_رفتاری (CBT), نشانه‌های روانی,

چکیده مقاله :

مقدمه: سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر است و آگاهی از وضعیت روانی سالمندان و مداخلات روان شناختی مؤثر باعث دست یابی به بهداشت روانی این دوره می شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری بر نشانه های روانی (افسردگی و بهزیستی روانشناختی) در سالمندان انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه آزمایش و کنترل بود. در یک پژوهش نیمه تجربی، 24 نفر از زنان سالمند مراجعه کننده به دو مرکز توانبخشی خانه یاس و آرمان شایان شهر تهران در سال 1396 با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی ساده در دو گروه مساوی (هر گروه 12 نفر) جایگزین شدند. گروه مداخله با روش گروه درمانی شناختی رفتاری آموزش دید و گروه شاهد آموزشی دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های افسردگی سالمندان و بهزیستی روانشناختی بودند. داده ها در نرم افزار SPSS-22 با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که گروه درمانی شناختی رفتاری (CBT) باعث بهبود افسردگی و بهزیستی روانشناختی زنان سالمند شد ( 05 / 0 > P). این یافته بدین معنی بود که مداخله درمانی منجر به افزایش میزان بهزیستی روانشناختی در زنان سالمند شد. از سوی دیگر، نگاهی به مقادیر سطح معناداری، مجذور اتا و توان آزمون نشان داد که مداخله درمانی در گروه آزمایش موثر و معنادار و میزان این اثربخشی برابر با 43/0 درصد بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، گروه درمانی شناختی رفتاری (CBT) با بهبود علائم و واکنش های منفی روان شناختی از قبیل افسردگی، احساس فقدان و تنهایی می تواند منجر به افزایش امیدواری زنان سالمند، معنایابی در فقدان، کاهش اضطراب مرگ و بهبود نگرش آنها نسبت به آینده و خود شود.

چکیده انگلیسی:

Purpose: Elderly is a critical period of human life and awareness of the mental status of the elderly and effective psychological interventions can lead to the attainment of this period's mental health. The purpose of this study was to determine the effectiveness of cognitive behavioral group therapy on psychological symptoms (depression and psychological well-being) in the elderly. Methodology: This study was a quasi-experimental study with pre-test and post-test design with experimental and control group. In a quasi-experimental study, 24 elderly women referred to Yas and Arman Shayan home rehabilitation centers in Tehran in 1396 were selected by convenience sampling method and randomly divided into two equal groups (12 patients each). Were. The intervention group received training in cognitive behavioral group therapy and the control group did not receive any training. The research tools were Elderly depression questionnaires and psychological well-being. Data were analyzed by SPSS-22 software using multivariate analysis of covariance. Findings: The findings showed that CBT improved depression and psychological well-being in older women (P <0.05). This finding meant that the intervention led to an increase in psychological well-being in older women. On the other hand, a look at the values ​​of significance level, chi square and test power showed that the intervention was effective and meaningful in the experimental group and its effectiveness was 0.43%. Conclusion: According to the findings of the study, CBT can improve hopefulness, lack of meaning, and decrease in elderly women by improving symptoms and negative psychological reactions such as depression, feelings of loss and loneliness. Anxiety of death and improving their attitude towards the future and themselves.