ارزیابی عملکرد و صفات زراعی جو و شبدر برسیم در کشت های خالص و مخلوط
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
سلیمان محمدی
1
(استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی)
نبی خلیلی اقدم
2
(گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد)
احمد خوش نژاد
3
(دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد)
محمد پوریوسف
4
(گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد)
نادر جلیل نژاد
5
(گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد)
کلید واژه: عملکرد, نسبت برابری زمین, کشت مخلوط جو و شبدر,
چکیده مقاله :
به منظور تعیین مناسب ترین ترکیب کشت مخلوط جو و شبدر برسیم، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی کشت مخلوط عبارت بودند از: درصدهای مختلف بوته جو و شبدر یک ساله در روی هر ردیف (100 % جو : صفر درصد شبدر (کشت خالص جو)، 90 % جو :10 % شبدر، 80 % جو :20 % شبدر،70% جو :30% شبدر،660% جو :40% شبدر،50% جو :50% شبدر،40% جو :60% شبدر،30% جو :70% شبدر،20% جو :80% شبدر، 10% جو :990% شبدر، و صفر درصد جو : 100% شبدر (کشت خالص شبدر). نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد شبدر در سیستم تک کشتی (8.3 تن در هکتار) و کمترین آن در کشت مخلوط با نسبت 10:90 شبدر : جو (1.2 تن در هکتار) به دست آمد. در گیاه جو نیز طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، درصد پروتئین، عملکرد اقتصادی و عملکرد بیـولوژیک به طور معنی داری تحت تاثیر نسبت های کشت قرار گرفتند. کاهش نسبت بوته های جو به شبدر سبب کاهش 87 درصدی عملکرد اقتصادی و عملکرد بیولوژیک شد. وزن هزار دانه نیز از 45.82 گرم به 39 گرم کاهش پیدا کرد. نسبت برابری زمین کل (بر اساس عملکرد دانه جو و عملکرد علوفه شبدر) نیز در همه موارد، بالاتر از یک بود و در نسبت40:60 (شبدر : جو) هر چند با اختلاف غیر معنی دار با بقیه الگوهای کشت ولی در بالاترین مقدار خود قرار داشت (1.70). کاهش درصد تراکم بوته های جو نسبت به بوته های شبدر در محاسبه نسبت برابری زمین بر اساس علوفه در هر دو محصول نیز سبب کاهش معنی دار نسبت برابری زمین در گیاه جو به کمتر از یک شد. نتایج به طور کلی نشان داد که بهترین الگوی قابل توصیه برای کشت مخلوط جو و شبدر برسیم در این ناحیه، الگوی کشت 60 درصد شبدر و 40 درصد جو در روی هر ردیف در هر دو حالت تولید علوفه از هر دو محصول و تولید دانه از جو و علوفه از شبدر برسیم می باشد.
Mixed-cropping of barley (Hordeum vulgar L.) and clover (Trifolium alexanderium L.) was studied in a randomized complete block design with 4 replications to detect their best planting patterns at Agriculture Research Center of Miandoab. The experiment comprised of 10 treatments: 9B:1C (nine rows of barley: one row of annual clover), 8B:2C, 7B:3C, 6B:4C, 5B:5C, 4B:6C, 3B:7C, 2B:8C, 1B:9C and sole croppings of each plants. The results indicated that intercropping as a whole had a significant effect on number of stem, plant height and yield of clover. On other hands, the highest clover yields (8.3 t/ha) was achieved in sole cropping and lowest (1.2 t/ha) in 10:90 (Barley: Clover) treatment. Results also showed that spike length, number of seed per spike, 1000-grain weight, protein percent, economical yield and biological yield were affected by mixed-cropping. Reducing planting rows of barley relative to clover caused 87% reduction in both economical and biological yields. 1000-grain weight also decreased from 45.82 to 39g. Total LER was 1 in all of patterns and in 40:60 (barley: clover) pattern was the highest. LER calculated based on forage in two crops was similar to LER which achieved on seed yield of barley and forage yield of clover. Decreasing in rows of barley diminished LER to <1 and when density of barley decreased in field, LER reached to <1. Overall, results showed that the best pattern planting for barley-clover Mixed-cropping for forage and for forage production in clover and seed yield in barley was 40:60 (barley: clover).