مهندسی ساختار توزیع قدرت تصمیم گیری در طراحی برنامه درسی آموزش عالی

محورهای موضوعی : برنامه درسی

عسگری محسنی اکرادی ¹ (دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری – ایران)
لادن سلیمی ² (استاد یار گروه برنامه ریزی درسی ،واحد ساری ،دانشگاه ازاد اسلامی ،ساری،ایران)

تاریخ دریافت : 1401/02/05 تاریخ پذیرش : 1401/02/05 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: تمرکز, آموزش عالی, عدم تمرکز, واژگان کلیدی : برنامه درسی, ساختار تصمیم‌گیری,

چکیده مقاله :

چکیده : حوزه برنامه درسی، یکی از پرچالش ترین و بحث انگیزترین حوزه های معرفتی است. این سوال که چه کسی باید تصمیمات برنامه درسی را بگیرد، موضوعی همیشگی و اساسی در سراسر تاریخ حوزه برنامه درسی بوده است. هدف نویسنده در این مقاله، نخست آشنایی با ساختار تصمیم گیری در طراحی برنامه درسی آموزش عالی و دیگر این که دریابد تمرکز بهتر است یا عدم تمرکز؟ از این رو با جستجوی مقالات از معروف ترین پایگاه‌های اطلاعاتی، نظیر ایران داک، سیلیویکا، پایگاه جهاد دانشگاهی (sid)، مگیران، نورمگز، گوگل و غیره و بررسی آن ها با روش مروری، ابتدا به معرفی نظام های متمرکز و غیرمتمرکز و محاسن و معایب آن در برنامه ریزی آموزش عالی پرداخته است. همچنین به بررسی پیشینه آموزش عالی در ایران و سیر تحولات آن در دوره‌های مختلف، سطوح تمرکززدایی از برنامه درسی، جایگاه مشارکت اعضای هیأت علمی و عوامل مهم و همچنین موانع موثر بر مشارکت آنها در فرآیند تدوین برنامه، مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت، ضمن بیان چالش ها و راهکارهای برنامه ریزی غیر متمرکز، به این نتیجه رسیده است که واگذاری مطلق اختیارات تصمیم گیری، یک راهکار مناسبی در جهت پاسخگویی به نیازهای موجود نیست بلکه تلفیقی از وضعیت عدم تمرکز و نیمه متمرکز برای آموزش عالی ایران می تواند بسیار مفید و اثربخش باشد.

چکیده انگلیسی:

Abstract    The field of curriculum is one of the most challenging and controversial fields of enquiry. The question of who should make curriculum decisions has been a central issue throughout the history of curriculum development. The first aim of the present article is to get acquainted with the decision-making structure in higher education curriculum design and also to find out whether it is better to centralize or decentralize by searching and reviewing articles from the most famous databases such as irandoc, cilivica, Jahad Daneshgahi database (SID), magiran, noormagz, Google, etc. The author introduces centralized and decentralized systems and examines their advantages and disadvantages in higher education planning and in the history of higher education in Iran and its developments in different periods, levels of decentralization of the curriculum, the position of participation of faculty members and important factors as well as barriers to their participation in the program development process. Finally, while expressing the challenges and solutions of decentralized planning, it has been concluded that complete transfer of decision-making power will not be a good solution to meet the existing needs, but a combination of decentralized and semi-centralized status for higher education in Iran can be very useful and effective.