بررسی پذیرش کنوانسیون واشینگتن در جذب سرمایهگذاری خارجی با تاکید بر اصول حاکم بر داوری
محورهای موضوعی : حقوق خصوصی کسب و کار
1 - استادیار، گروه حقوق، موسسه آموزش عالی خراسان، مشهد، ایران. (نویسنده مسئول).
کلید واژه: سرمایهگذاری خارجی, توسعه اقتصادی, سیستم داوری, کنوانسیون واشینگتن, اصول داوری,
چکیده مقاله :
سرمایهگذاری خارجی نقشی اساسی در توسعه اقتصادی و ارتقای رفاه اجتماعی کشورها دارد. ویژگیهای خاص قراردادهای سرمایهگذاری میان دولتها و اشخاص خصوصی خارجی، اهمیت حلوفصل اختلافات از طریق داوری را دوچندان کرده است. تجربه برخی کشورهای سرمایهپذیر در سلب مالکیت سرمایهگذاران، ضرورت ایجاد چارچوبهای حمایتی و تصویب قوانین تشویقی را نشان داده است. در همین راستا، کنوانسیون واشینگتن با هدف حمایت از منافع کشورهای سرمایهگذار تصویب شد. هرچند این کنوانسیون بیشتر در جهت حفظ منافع سرمایهگذاران است، اما پیوستن کشورهای سرمایهپذیر به آن میتواند موجب اعتمادسازی و جذب سرمایههای بیشتر شود، زیرا داوری طبق مفاد این کنوانسیون، سازوکاری کارآمد، خصوصی و بیطرف برای حل اختلافات ارائه میدهد. این پژوهش با روش توصیفی–تحلیلی، بر فرضیهای استوار است که داوری بهدلیل برخورداری از ویژگیها و اصول منحصربهفرد، مهمترین شیوه حل اختلافات، بهویژه در زمینه سرمایهگذاری است. ازاینرو، قانونگذاران باید با پیوستن به کنوانسیون واشینگتن، زمینه رونق اقتصادی، افزایش اشتغال و جذب سرمایه را فراهم کنند. در نتیجه، داوری نهتنها کارآمدترین روش حقوقی برای حل اختلافات ناشی از سرمایهگذاری است، بلکه ابزاری مؤثر در تحقق اهداف اقتصادی کشورها نیز بهشمار میآید. تحلیل حقوقی این اختلافات نیز در پیوندی تنگاتنگ با تحلیل اقتصادی و اصول حاکم بر داوری قرار دارد.
Foreign investment plays a vital role in the economic development and social welfare of countries. The unique characteristics of investment contracts between states and foreign private parties have made arbitration a highly significant method for resolving related disputes. The experience of some host countries in expropriating investors’ property has highlighted the need for legal frameworks that encourage and protect foreign investment. In this context, the Washington Convention was adopted to safeguard the interests of investing countries. Although the Convention primarily protects investors’ interests, accession by host countries can foster greater investor confidence and attract more foreign capital, since arbitration under the Convention provides an efficient, private, and impartial mechanism for dispute resolution.This study, based on a descriptive–analytical approach, is founded on the hypothesis that arbitration, due to its distinctive features and governing principles, represents the most effective method for resolving disputes—especially those arising from investments. Therefore, legislators should seek accession to the Washington Convention to promote economic growth, enhance employment, and attract greater investment. Consequently, arbitration is not only the most efficient legal means of resolving investment-related disputes but also an effective tool for achieving economic objectives. The legal analysis of such disputes is thus closely linked to their economic dimensions and to the fundamental principles underlying arbitration.
1. جنیدی، لعیا، ، اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی، چاپ دوم، تهران، موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، 1387. #
2. شیروی، عبدالحسین، داوری تجاری بینالمللی، چاپ پنجم، تهران، انتشارات سمت، 1394.#
3. نیکبخت، حمیدرضا، داوری تجاری بینالمللی «آیین داوری»، تهران، نشر موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1388.#
4. آقامحمدی، ابراهیم و بادکوبه، ندا، مقایسه اصل تناظر در داوری داخلی و بینالمللی، فصلنامه پژوهشهای روابط بینالملل، دوره نخست، شماره 21، 1395، صص 209-232.#
5. بهآذین حسیبی، حداقل استانداردهای بینالمللی و حمایت از سرمایهگذاران خارجی، فصلنامه پژوهش حقوق، سال 13، شماره 33، 1390، صص43-78.#
6. خدابخشی، عبدالله، دو مساله و یک انتخاب در حقوق داوری: عدالت یا اراده طرفین؟، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره 79، صص، 1396، 195-212.#
7. خدری، صالح، اصول داوری در داوری تجاری بینالمللی، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره 44، شماره 4، 1393، صص 527-543.#
8. دادرس، پیمان و طالبیان، سید امیر حامد، تحلیلی نظری و کاربردی بر چالشهای نوین تحصیل ادله در داوریهای بین المللی با رویکردی تطبیقی و انتقادی، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره 76، 1395، صص 234-259.#
9. رستمی، ولی و اسدزاده، وحید، بررسی حقوقی تاثیر مالیات بر سرمایهگذاری خارجی، پژوهشنامه مالیات، شماره 33 (مسلسل 81)، 1396، صص149-165.#
10. شمس، عبدالله و بطحائی، سید فرهاد، معیار تشخیص استقلال و بیطرفی داور، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره 77، 1395، صص39-65.#
11. شهبازینیا، مرتضی، جعفری، فیض الله و حمیدیان، فاطمه، تحلیل مفهومی داوری بر مبنای انصاف و نهادهای مرتبط، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره 47، شماره 2، 1396، صص 269-287.#
12. عمادزاده، محمدکاظم، عبادزاده، محمدعلی و برجی دولت آباد، ابراهیم، موانع حقوقی جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی، مجله سیاسی-اقتصادی، شماره 243-244، 1386، صص 154-166.#
13. غفارپور، داود، سرمایهگذاری خارجی و تبیین جایگاه آن در اقتصاد کشور، سازمان امور اقتصادی و دارایی استان مرکزی، نشریه شماره 6، 1386.#
14. گنینگز، آرتوروتی، داوری تجاری و اصول حاکم بر آن در حقوق انگلیس، ترجمه و تلخیص میرمحمدصادقی، حسین، مجله حقوقی بینالمللی، شماره، 10، 1386، صص 211-301.#
15. محمدی، سام و قلیپور علمداری، مهران، مطالعه تطبیقی اصل تناظر در حقوق ایران و انگلیس، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال چهارم، شماره 15، 1395، صص 109-127.#
16. نیکبخت، حمید رضا و پیری، فرهاد، امتناع از شناسایی و اجرای آرای داوری خارجی باطلشده، مجله حقوقی بینالمللی، سال سیام، شماره 48، 1392، صص7-34.#