تبیین راهبردهای ترویج مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس
محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی
داود نگاهداری
1
,
علیرضا پورسعید
2
,
رویا اشراقی سامانی
3
,
محمد باقر آرایش
4
,
بهروز ناصری
5
1 - دانشجوی دکترای ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران
2 - استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران
3 - دانشیار گروه اقتصادی کشاورزی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
4 - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران
5 - استادیارگروه منابع طبیعی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران
کلید واژه: مدیریت پایدار, ترویج کشاورزی, جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس, مدیریت مشارکتی, راهبردهای ترویجی,
چکیده مقاله :
این تحقیق کیفی با هدف کلی تبیین راهبردهای ترویج مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس، انجام شد. در گام نخست عوامل داخلی و خارجی از طریق مصاحبه‌های عمیق با 30 نفر از متخصصان و صاحب نظران مرتبط به موضوع تحقیق که به صورت هدفمند انتخاب شدند، شناسایی شدند. داده‌ها با بهره‌گیری از تکنیک دلفی کلاسیک جمع‌آوری و با روش تحلیل خط به خط در قالب تحلیل محتوای متعارف و با استفاده از نرم‌افزار MAXqda12 تحلیل شد. در گام دوم نیز پرسشنامه عوامل داخلی و خارجی تنظیم گردید. برمبنای یافته‌های مندرج در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی به منظور مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس، اجرای طرح آمایش و پهنه بندی جنگل‌های زاگرس براساس توان اکولوژیک برای فعالیت‌های مختلف، مهم‌ترین نقطه قوت و عدم به رسمیت شناخته شدن هویت و فرهنگ بومی جنگل نشینان در مدیریت جنگل مهم‌ترین نقطه ضعف پیش‌روی مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس محسوب می‌گردد. برمبنای یافته‌های مندرج در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی نیز مصوبات شورای عالی حفاظت از محیط زیست جهت تهیه گزارش ارزیابی طرح‌های جنگل داری بر اساس مساحت از جمله مهم‌ترین فرصت و فقدان قانون جامع منابع طبیعی و آبخیزداری(به طور خاص جنگل)، از با اهمیت‌ترین تهدیدهای پیش روی مدیریت پایدار جنگل‌های بلوط حوزه زاگرس محسوب می‌شود. درمجموع برمبنای یافته‌های مندرج در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی الگوی تدافعی به منظور مدیریت پایدار جنگل‌های زاگرس، نسبت به سایر الگوهای راهبردی از اولویت بالاتری برخورداراست. در گام سوم نیز راهبردهای شناسایی شده بر اساس ماتریس برنامه ریزی استراتژی کمی (QSPM)، اولویت‌بندی گردید.
Currently, the protection and sustainable management of forest ecosystems in the Zagros vegetation area has always been the main concern of activists and officials in this area. On the other hand, the agricultural Extension as an interdisciplinary science examines the phenomenon of decline of Zagros oak forests from a sociological and psychological perspective, as well as from an agricultural and rural perspective, and offers strategies that maintain the sustainability of natural resources while maintaining livelihoods. Also elevate. the present study aimed to Explain the Sustainable Management Extension Strategies of Zagros Oak Forest by using SWOT method. In this regard, internal and external factors were collected through in-depth interviews with 30 scientific and executive experts in the provinces of Zagros basin in the form of strengths, weaknesses, opportunities, and threats. Additionally, they were identified through line-by-line analysis in the form of common content and using MAXqda12 software analysis. In the next step, the internal and external factors questionnaire was adjusted and and the weight factor of each factor was calculated and the identified strategies were prioritized based on the Quantitative Strategic Planning Matrix.Considering the results in the internal and external factor evaluation matrix for the sustainable management of forests in the basin, as well as the dominance of weaknesses in the external factor evaluation matrix and threats in the internal, defensive pattern was more prioritized for managing the forests sustainably compared to the other strategic patterns.
_||_