بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری به نژادی گندم و تأثیر آن بر ابعاد امنیت غذایی: کاربرد نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری (UTAUT2) در استان آذربایجان شرقی

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

فرزانه نوروزی عجب شیر ¹ , فرهاد لشگرآرا ² , مهدی میردامادی ³ , مریم امیدی نجف آبادی ⁴

1 - گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
3 - گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
4 - گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1398/09/08 تاریخ پذیرش : 1398/12/03 تاریخ انتشار : 1398/12/01

کلید واژه: "امنیت غذایی", "فناوری به نژادی گندم", "نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری (UTAUT2)", "پذیرش فناورهای نوین",

چکیده مقاله :

هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری به نژادی گندم و تأثیر بر امنیت غذایی گندمکاران استان آذربایجان شرقی با تکیه بر نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری، است. جامعه آماری مطالعه، گندمکاران پذیرنده فناوری به نژادی گندم در آذربایجان شرقی، می باشد. از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب در 21 شهر استان، استفاده و حجم نمونه 380 نفر، تعیین شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن از طریق روایی صوری، همگرا و تفکیکی مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن نیز با استفاده از پایایی ترکیبی و ضریب آلفای کرونباخ، محاسبه شد. داده ها از طریق نرم افزار Smart-PLS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها حاکی از آن بود که سازه های کارآیی مورد انتظار، انگیزه لذت و اعتماد، تأثیر مثبت و معنی داری بر تمایل به پذیرش فناوری به نژادی و همچنین بر ابعاد امنیت غذایی، داشتند. ضمن این که، متغیرهای تعدیلگر سن، جنسیت و تجربه، نتوانستند تاثیر معنی داری بر سازه های مرتبط داشته باشند.

چکیده انگلیسی:

This study examined the major effective factors on farmer’s adoption of improved wheat varieties and investigated their impacts on food security in East Azarbaijan province based on the Unified Theory of Acceptance and Use of Technology. The population of this study comprised wheat growers who adopted improved wheat varieties in 21 regions. The study sample consisted of 380 wheat growers selected through stratified random sampling. A questionnaire was utilized for data collection. Validity was confirmed by face validity, convergent validity, and discriminant validity and reliability was calculated using Composite Reliability and Cronbach's alpha coefficient. Data was analyzed using Smart-PLS software. The findings showed that the performance expectancy, hedonic motivation, and trust, had a positive and significant effect on the intention to adopt technology as well as on the dimensions of food security. In addition, the moderating variables of age, gender, and experience did not have a significant effect on related constructs.

منابع و مأخذ:

احمدی ده قطب الدینی، م. (1389). روابط ساختاری بین سازه های مدل پذیرش فناوری دیویس. فصلنامه اندیشه های تازه در علوم تربیتی، دوره 5، شماره 2، صفحات 129-142.

باقری، م.ع.، حمیدی بهشتی، م.، و علی دوستی، س. (1388). پذیرش بانکداری اینترنتی در ایران: بسط مدل پذیرش فناوری.‎ پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات)، دوره 24، شماره 3، صفحات5-34.

برادران، و. (1394). عوامل موثر بر پذیرش اینترنت بانک اشخاص حقوقی براساس توسعه مدل پذیرش فناوری (مورد مطالعه: بانک اقتصاد نوین). مدیریت توسعه فناوری، دوره 3، شماره 2، صفحات 99-122.

بربروشان، م.، برادران ر.، و تیمورپور، ب. (1394). بررسی مدل یکپارچه پذیرش و کاربرد تکنولوژی در پذیرش کیف پول الکترونیک. سومین کنفرانس بین المللی پژوهشهای کاربردی در مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی تهران، 26 تا 27 بهمن 1394.

رضایی، ک.، رضاوند، ز.، و حق پرست، ر. (1392). افزایش بهره وری در زراعت گندم دیم از طریق بهنژادی تکاملی، مشارکتی نقش بهنژادی مشارکتی ازطریق کشاورزی پایدار در حفظ محیط زیست. همایش ملی پژوهشهای کاربردی در علوم و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان، 4 تا 6 اردیبهشت 1392.

رندی، و.، خون سیاوش، م.، و معصومی، ب. (1393). عوامل موثر بر رفتار خرید مشتریان اینترنتی در ایران با توجه به مدل پذیرش فناوری (TAM). مدیریت توسعه و تحول، دوره 1393، ویژه نامه زمستان، صفحات 109-118.‎

صحرایی، ف.،  رضوان فر، ا.، و علم بیگی، ا. (1397). توسعه یک مدل ساختاری فناوری های کشاورزی حفاظتی در بین گندم کاران استان ایلام بر پایه متغیرهای سرمایه اجتماعی و درک اجتماعی. پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، دوره 11، شماره 2، صفحات 41-49.

عابدی، س. (1395). بررسی مزیت نسبی تولید محصولات کشاورزی مبتنی بر زیست فناوری (مطالعه موردی: گندم و ذرت در استان فارس). تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 47، شماره 3، صفحات 569-579.

قربانی پیرعلیدهی، ف.، علی بیگی، ا.، و  صی محمدی، س. (1392). بررسی مدل پذیرش فناوری IPM در بین باغداران شهرستان دالاهو.‎ پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، دوره 6، شماره 4، صفحات 107-123.

 قربانی زاده، و.، حسن نانگیر، س.ط.، و رودساز، ح. (1392). فراتحلیل عوامل موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات در ایران.‎ پژوهش های مدیریت در ایران، دوره 17، شماره 2، صفحات 177-196.

 قریب، ح.، (1391). چشم انداز امنیت غذایی در جمهوری اسلامی ایران. راهبرد، دوره 21، شماره 65، صفحات 345-369.

 گودرزوند چگینی، م.، و اسماعیلی، س. (1394). مطالعه فرهنگ سازمانی مرتبط با پذیرش مدل یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری اطلاعات در بیمارستان های شهر رشت. پیاورد سلامت، دوره 9، شماره1، صفحات 29-42.

 لگزیان، م.، مرتضوی، س.، و رجب زاده، م. (1390). تأثیر عوامل موثر بر پذیرش خدمات دولت الکترونیک از سوی کاربران با استفاده از الگوی UTAUT. فرآیند مدیریت و توسعه، دوره 24، شماره 78، صفحات 3-20.

 محرابی، م.، غریبی، ج.، و حیدری، ط. (1396). ارزیابی پذیرش فناوری سامانه ارتباطات خودرویی بر اساس نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری در میان رانندگان تاکسی بین ‏شهری استان سمنان. مدیریت توسعه فناوری، دوره 5، شماره 1، صفحات 147-164.

 محمدی، د.، و رحمانی، ر. (1395). شناسایی عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر پذیرش ارقام زودرس و میان‌رس ذرت بعد از گندم در استان فارس. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، دوره 8، شماره 1، صفحات51-70.

 نظری گوران، آ.، و بریم نژاد، و. (1392). تحلیل بیزی مدل‌های پروبیت فضایی در بررسی پذیرش رقم پربازده گندم. مدلسازی اقتصادی، دوره 7، شماره 1 (پیاپی 21)، صفحات 69-83.

 ویسی، ه.، محمودی، ح.، و شریفی مقدم، م. (1389). تبیین رفتار کشاورزان در پذیرش فناوری ‌های مدیریت تلفیقی آفات.‎ تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2-41، شماره 4، صفحات 481-490.

 یعقوبی، ن.، دانایی فرد، ح.، و شاکری، ر. (1389). شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر پذیرش خدمات دفاتر فن آوری اطلاعات و ارتباطات روستایی. جغرافیا و توسعه، دوره 20، صفحات 5-20.

 Adenle, A.A., Wedig, K., & Azadi, H. (2019). Sustainable agriculture & food security in Africa: The role of innovative technologies & international organizations. Technology in Society, 58: 101-143.

 Aljamal, A., & Bagnied, M. (2012). Food Consumption & Waste in Kuwait: the Prospects for Dem&-Side Approach to Food Security. International Review of Business Research Papers, 8(6): 15-26.

 Asfaw, S., Kassie, M., Simtowe, F., & Lipper, L. (2012). Poverty reduction effects of agricultural technology adoption: a micro-evidence from rural Tanzania. Journal of Development Studies, 48(9): 1288-1305.

 Cai, Y.P., Huang, G. H., Yang, Z. F., Sun, W., & Chen, B. (2009). Investigation of public’s perception towards rural sustainable development based on a two-level expert system. Expert Systems with Applications, 36(5): 8910-8924.

 Cao, Q., & Niu, X. (2019). Integrating context-awareness & UTAUT to explain Alipay user adoption. International Journal of Industrial Ergonomics, 69: 9-13.

 Chen, L.D. (2008). A model of consumer acceptance of mobile payment. International Journal of Mobile Communications, 6(1): 32-52.

 Chin, W.W. (2010). How to write up & report PLS analyses. In V. Esposito Vinzi, W. W. Chin, J. Henseler, & H. Wang (Eds.), H&book of partial least squares, II: 655–690), Heidelberg: Springer.

 Fagan, M.H., Neill, S., & Wooldridge, B. R. (2004). An empirical investigation into the relationship between computer self-efficacy, anxiety, experience, support & usage. Journal of Computer Information Systems, 44, 2, 95-104.

 FAO (1996). Rome Declaration on World Food Security. Rome: FAO.

 Godfray, H.C.J., Beddington, J.R., Crute, I.R., Haddad, L., Lawrence, D., Muir, J. F., & Toulmin, C. (2010). Food security: the challenge of feeding 9 billion people. Science, 327(5967): 812-818.

 Gregory PJ, Ingram JSI, Brklacich M. (2005). Climate change & food security. Philos Trans R Soc London, 360: 2139–2148.

 Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis. Seventh Edition. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall.

 Jewer, J. (2018). Patients’ intentions to use online postings of ED wait times: A modified UTAUT model. International journal of medical informatics, 112: 34-39.

 Kassie, M., Jaleta, M., & Mattei, A. (2014). Evaluating the impact of improved maize varieties on food security in Rural Tanzania: Evidence from a continuous treatment approach. Food Security, 6(2): 217-230.

 Madigan, R., Louw, T., Dziennus, M., Graindorge, T., Ortega, E., Graindorge, M., & Merat, N. (2016). Acceptance of Automated Road Transport Systems (ARTS): an adaptation of the UTAUT model. Transportation Research Procedia, 14: 2217-2226.

 Shiferaw, B., Kassie, M., Jaleta, M., & Yirga, C. (2014). Adoption of improved wheat varieties & impacts on household food security in Ethiopia. Food Policy, 44: 272-284.

 Sinyolo, S. (2020). Technology adoption & household food security among rural households in South Africa: The role of improved maize varieties. Technology in Society, 60, 101214: 1-10.

 Smith, P. (2013). Delivering food security without increasing pressure on l&. Global Food Security, 2, 18-23.

 United Nations (UN) (2015). Transforming Our World: the 2030 Agenda for Sustainable Development. UN Publishing, New York, Available at:       https://sustainabledevelopment.un.org/post2015/transformingourworld

 Van der Heijden, H. (2004). User Acceptance of Hedonic Information Systems. MIS Quarterly, 28(4): 695-704.

 Venkatesh, V., Davis, F. D., & Morris, M. G. (2007). Dead or Alive? The Development, Trajectory & Future of Technology Adoption Research.  Journal of the AIS, 8(4): 268-286.

 Venkatesh, V., Thong, J. Y., & Xu, X. (2012). Consumer acceptance & use of information technology: extending the unified theory of acceptance & use of technology. MIS quarterly, 36(1): 157-178.

 Wang, Y., Hung, Y.H., & Chou, S.-C. T. (2006). Acceptance of e-government service? A validation of the UTAUT department of information management. Proceedings of the 5th WSEAS International Conference on E-Activities, Venice, Italy, November 20-22, 2006: 165-170.

 Wong, K.K. (2013). Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM) Techniques Using Smart-PLS. Marketing Bulletin, 24(1): 1-32.

 Wu, J.H., & Wang, S.C. (2005). What drives mobile commerce? An empirical evaluation of the revised technology acceptance model. Information & management, 42(5): 719-729.

 Ziervogel, G., & Ericksen, P., (2010). Adapting to climate change to sustain food security. WIRES Climate Change, 1: 525-540.