تبیین مدل نظام ترویج کشاورزی تکثرگرا در جهت مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی استان خوزستان
محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی
فرید سبحانی
1
,
احمدرضا عمانی
2
,
آزاده نوراله نوری وندی
3
,
علیرضا پورسعید
4
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر
2 - گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
3 - استادیار گروه کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
4 - گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران.
کلید واژه: ترویج کشاورزی تکثرگرا, مدیریت منابع آب, تبیین مدل,
چکیده مقاله :
مطالعه حاضر با هدف طراحی و تدوین الگویی برای نظام ترویج کشاورزی تکثرگرا در جهت مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی استان خوزستان عملیاتی شد. این مطالعه از انواع مطالعات کاربردی و غیرآزمایشی و از نوع توصیفی است که بصورت پیمایشی انجام گرفت. جامعه ی آماری شامل کلیه کارشناسان سازمان های مرتبط با نظام ترویج کشاورزی تکثرگرا در استان خوزستان بود (N=14113) که از میان آن ها نمونه ای به حجم 375 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به صورت طبقه‌ای با انتساب متناسب انتخاب شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای محقق ساخت بود که پایایی آن از طریق سنجش آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی و روایی به وسیله بررسی روایی صوری و همگرا مورد تایید قرار گرفت. داده ها توسط نرم‌افزارهای SPSS و Lisrel تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد از بین ابعاد موثر بر نظام ترویج تکثرگرا جهت مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی، بُعد اجتماعی-فرهنگی مهم تر است. همچنین از بین نظام ترویج کشاورزی تکثرگرا در جهت مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی، بُعد برنامه ریزی و سیاست گذاری مهم تر است. در فرایند معادلات ساختاری از روش Bootstrapping استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل طراحی شده از اعتبار قابل قبولی برخوردار است. یافته ها همچنین نشان داد که ابعاد زراعی و زیرساختی بیشترین تأثیر را بر متغیر توسعه نظام ترویج تکثرگرا در توسعه پایدار منابع آب کشاورزی در استان خوزستان دارند.
This study was implemented to build a model of a diversified agricultural extension system for sustainable management of agricultural water resources in Khuzestan province. This study is a non-experimental, applied descriptive study conducted in the form of a survey. The statistical population included all experts from the organizations involved in the pluralistic agricultural extension system in Khuzestan province (N = 14,113), from which a sample of 375 experts was selected according to the Kerjcie and Morgan table based on the proportional stratified random sampling method. Data were collected using a researcher-developed questionnaire, whose reliability and validity were confirmed by measuring Cronbach's alpha and composite reliability as well as examining face validity and respective validity. Data were analyzed using SPSS and Lisrel software. The results show that among the aspects that influence a pluralistic agricultural extension system for sustainable management of agricultural water resources, the “sociocultural” aspect is the most important. Furthermore, among pluralistic agricultural extension systems, the planning and policy-making aspect is more important in the sustainable management of agricultural water resources. The bootstrapping method was used in the structural equation process. The results show that the design model has strong validity. The results also show that agricultural and infrastructure aspects have the most significant impact on the development variable of the pluralistic agricultural extension system in the sustainable development of agricultural water resources in Khuzestan province.
اخوان، ف. حسینی، م. چیذری، م. (1391). بررسی عوامل موثر بر مشارکت اعضای تعاونی آب بران در مدیریت منابع آب کشاورزی استان قزوین. تعاون و کشاورزی، شماره 11، 135-117.
ایزدی، ن. یعقوبی فرانی، ا. (1396). تعیین کارکرد سازمانها در نظام ترویج تکثرگرا در راستای توسعه روستایی ایران. فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی. جلد 4، شماره 1. 19-3.
تولائینژاد، م. مکوندی، ا. محمدپور زنگنه، غ. لوافیاننژاد، ب. (1388). نگرشی بر وضعیت منابع و مصارف آب در استان خوزستان. دومین کنفرانس سراسری آب.
رضائیمقدم، ک. اسدالهپور، ع. (1397). بازاندیشی مفهومی ترویج کشاورزی ایران. کرج: انتشارات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، معاونت ترویج، نشر آموزش کشاورزی.
رضایی مقدم، ک. فاطمی، م. (1398). راهبردهای بهبود نظام نوین ترویج کشاورزی ایران. عبوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران. جلد 15، شماره 2. 251-223.
سوری، س. صدیقی، ح. پزشکیراد، غ. (1391). شناسایی مشکلات و محدودیتهای فعالیت‌های نظام ترویج کشاورزی از دیدگاه کارشناسان ترویج کشاورزی (مطالعه موردی حوزه ستادی وزارت کشاورزی و مرکز استان قم). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. دوره 43، شماره 2، 252-241.
شیبانی، ب. صفرنژاد، غ. (1395). تدوین ساختار مناسب با نظام های بهره برداری از آب در شبکه های آبیاری و زهکشی با رویکرد زیست محیطی (مورد مطالعه ساحل راست شبکه رامشیر). کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران.
علیزاده، ن. علیپور، ن. میرترابی، م. موذن، ز. (1398). مؤلفه‌های تاثیرگذار بر تحول نظام ترویج کشاورزی ایران. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 49 (2)، 331-345.
علیزاده، ن. علیپور، ح. نیکویی، ع. حاجی میررحیمی، د. بخشی جهرمی، ا. حسنپور، ب. (1397). شناسایی چالشها و الزامات ترویج کشاورزی و آسیبشناسی وضع موجود نظام نوین ترویج کشاورزی ایران. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی. 14 (2)، 35-21.
کریمی گوغری، ح. رضائیمقدم، ک. رضائی، ع. (1397). تحلیل شبکه اجتماعی رویکردی نوین در تبیین نظام ترویج و آموزش کشاورزی تکثرگرا: مورد مطالعه استان کرمان. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. دوره 2-49، شماره 2. 329- مالکی، ن. شاکری بستانآباد، ر. صالحیکمرودی، م. سیدآبادی، س. (1400). بررسی وضعیت شاخص ترکیبی امنیت آبی استانهای ایران در بازه 1390-1395: کاربردی از روشهای تحلیل چندمعیاره. نشریه آب و توسعه پایدار. سال 8، شماره 2، 32-21.
311.
مرادی کفراج، م. رضوانفر، ا. ملک محمدی، ا. (1392). عوامل موثر بر برنامههای تمرکززدایی ترویج کشاورزی کشور. نشریه علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران. دوره 9، شماره 2. 12-1.
محمدزاده، ل. صدیقی، ح. عباسی، ع. (1394). بررسی ویژگی های آموزش های ترویجی کشاورز- محور در نظام ترویج کشاورزی ایران. روستا و توسعه، دوره 18، شماره 1، 131-113.
Anderson, C. R., Bruil, J., Chappell, M. J., Kiss, C., & Pimbert, M. P. (2019). From transition to domains of transformation: Getting to sustainable and just food systems through agroecology. Sustainability, 11(19), 5272.
Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. psychometrika, 16(3), 297-334.
Dolby, G. A. (2021). The hidden landscape: Evidence that sea‐level change shaped the present population genomic patterns of marginal marine species. Molecular Ecology, 30, 1357-1360.
Izadi, N., & Farani, A. Y. (2017). Identification of the functions of organizations in a pluralistic extension system for Iran's rural development. Rural Development strategies, 4(1), 3-19.
Karbasioun, M., Mulder, M., & Biemans, H. (2007). Usefulness of Agricultural Extension Courses and The Competencies of Instructors of The Courses as Perceived by Farmers, Esfahan, Iran, Proceedings of the 22nd Association for International Agriculture and Extension Education Annual Conference, Clearwater Beach, Florida. 321-332.
Klerkx, L., Landini, F. and Santoyo cortes, H. (2016). Agricultural extension in Latin America: current dynamics of pluralistic advisory systems in heterogeneous contexts. Journal of Agricultural Education and Extension, 22, 389-397.
Norton, G. W., & Alwang, J. (2020). Changes in agricultural extension and implications for farmer adoption of new practices. Applied Economic Perspectives and Policy, 42(1), 8-20.
Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1978). Psychometric theory mcgraw-hill new york. The role of university in the development of entrepreneurial vocations: a Spanish study, 387-405.
Reddy, M.N. (2012). Analysis and Recommendations for Creating a Pluralistic Agricultural Extension System in Tajikistan. Report of United States Agency for International Development (USAID), 50.
Rezaei-Moghaddam, K., and Karami, E. (2008). Developing a green agricultural extension theory. International Journal of Sustainable Development and Planning, 3(3), 242-256.
Safdari, Z., Nahavandchi, H., & Joodaki, G. (2022). Estimation of groundwater depletion in Iran’s catchments using well data. Water, 14(1), 131.
Searchinger, T., Waite, R., Hanson, C., Ranganathan, J., Dumas, P., Matthews, E., & Klirs, C. (2019). Creating a sustainable food future: A menu of solutions to feed nearly 10 billion people by 2050. Final report. World Resources Institute.
Ghareyazi, A. M., & Ranjbar, G. A. (2003). Country paper: Islamic Republic of Iran. InSharma, R. (Ed) Integration of Agricultural Research and Extension, Report of the APO Study, 159-169, Asian Productivity Organization publications, Tokyo, Japan.
Van Den Ban, A. W., & Samanta, R. K. (2006). Changing Role of Agricultural Extension in Asian Nations. B. R. Publishing Corporation, Delhi, India.
Singh, K.M., Meena, M.S., Swanson, B.E., Reddy, M.N. and Bahal, R. (2014). In depth Study of the Pluralistic Agricultural Extension System in India. Munich Personal RePEc Archive, 166 p.
Sraïri, M. T. (2022). Rethinking the Agricultural Development Model in Post-COVID-19 Era Based on Scientific Knowledge: The Moroccan Case. In Food Security and Climate-Smart Food Systems (pp. 33-49). Springer, Cham.
Tomich, T. P., Lidder, P., Coley, M., Gollin, D., Meinzen-Dick, R., Webb, P., & Carberry, P. (2019). Food and agricultural innovation pathways for prosperity. Agricultural Systems, 172, 1-15.
Chowa, C., Garforth, C., & Cardey, S. (2013). Farmer experience of pluralistic agricultural extension, Malawi. The Journal of Agricultural Education and Extension, 19(2), 147-166.
Faure, G., Davis, K. E., Ragasa, C., Franzel, S., & Babu, S. C. (2016). Framework to assess performance and impact of pluralistic agricultural extension systems: The best-fit framework revisited (Vol. 1567). Intl Food Policy Res Inst.
Jawoko, H. O., Opio, A., Mwesigye, A., & Bariyo, R. (2023). Understanding pluralistic agriculture extension services through a social governance lens in Northern Uganda. Journal of agricultural extension and rural development. 15 (1), 36-45.
Faure, G., Davis, K., Ragasa, C., Franzel, S., & Babu, S. C. (2016). Framework to assess performance and impact of pluralistic agricultural extension systems. Report for International Food Policy Research Institute.
Mudzielwana, R. V. A. (2022). Towards developing a pluralistic agricultural extension system: the case of Vhembe district of Limpopo province, South Africa (Doctoral dissertation).
Tsani, S., Koundouri, P., & Akinsete, E. (2020). Resource management and sustainable development: A review of the European water policies in accordance with the United Nations’ Sustainable Development Goals. Environmental Science & Policy, 114, 570-579.
The World Bank. (2023). Average precipitation in depth (mm per year). Available in: https://data.worldbank.org/indicator/AG.LND.PRCP.MM?end=2020&most_recent_value_desc=true&start=2020&view=bar
Teimoori, M., Mirdamadi, S.M and F. Hosseini .,S. J . (2019), Modeling of Climate Change Effects on Groundwater Resources: The Application of Dynamic Systems Approach, International Journal of Agricultural Management and Development, 9(2), 107-118
Teimoori, M., Mirdamadi, S.M., Farajollah hosseini, S. J., Rahimi Sourah, S., & AfsharKazmi, M.A. (2014). Survey of Poverty Line- Vulnerability of Rural Households and the Determining factors in the Province of Southern Khorasan, Iran. In ternational Journal of Plant, Animal and Environmental Sciences, 4(3), 395-402
Hosseini., S. M., Roosta, K., Zamanipour. A,. Teimoori. M. (2017). Farmers' Perception of Drought Consequences by Phenomenological Approach (Case study: South Khorasan Province), Agricultural Extension and Education Research, 9 (4): 59-70
Ungureanu, N., Vlăduț, V., & Voicu, G. (2020). Water scarcity and wastewater reuse in crop irrigation. Sustainability, 12(21), 9055.
Wang, K., Davies, E. G., & Liu, J. (2019). Integrated water resources management and modeling: A case study of Bow river basin, Canada. Journal of Cleaner Production, 240, 118242.
Werts, C. E., Linn, R. L., & Jöreskog, K. G. (1974). Intraclass reliability estimates: Testing structural assumptions. Educational and Psychological measurement, 34(1), 25-33.