اثرات متغیرهای کلان اقتصادی و نهادی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب در حال توسعه

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

منیره پورعلی ¹ , یداله رجائی ² , محمد دالمن پور ³

1 - دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران
2 - دانشیار، گروه اقتصاد، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران (نویسنده مسئول).
3 - دانشیار، گروه اقتصاد، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

تاریخ دریافت : 1399/11/25 تاریخ پذیرش : 1400/03/19 تاریخ انتشار : 1399/04/01

کلید واژه: متغیرهای نهادی, پانل دیتا, رشد اقتصادی, متغیرهای کلان اقتصادی,

چکیده مقاله :

در طول سال‌های متمادی مقوله تغییر نرخ رشد اقتصادی و کاوش علل تحولات آن بین کشورها، مناطق و زمآن‌های مختلف از موضوعات اساسی و مورد علاقه اقتصاددانان رشد بوده است. در این پژوهش، به بررسی تأثیر شاخص‌های کلان اقتصادی (تجارت بین‌الملل، سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، تورم و بدهی‌های خارجی) و نهادی (شاخص ترکیبی متشکل از مولفه‌های حق اعتراض و پاسخ‌گویی، ثبات سیاسی بدون خشونت، اثربخشی دولت، حاکمیت قانون، کیفیت مقررات و کنترل فساد) بر رشد اقتصادی در 15 کشور منتخب درحال توسعه طی دوره زمانی 2006 تا 2019 با استفاده از پانل دیتا در قالب تکنیک اقتصادسنجی حداقل مربعات معمولی پویا (DOLS) پرداخته شده است. نتایج برآوردها حاکی از آن است که، در بین متغیرهای کلان اقتصادی، تورم و بدهی‌های خارجی دارای تأثیر منفی بر رشد اقتصادی می‌باشند و تجارت بین‌الملل، سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی دارای تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی می‌باشند. در ارتباط با متغیرهای نهادی نیز، شاخص ترکیبی عوامل نهادی دارای تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی می‌باشد.

منابع و مأخذ:

آل عمران، رویا و آل عمران، سیدعلی (1391). سنجش اثرگذاری ارتقای سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو اوپک، فصلنامه تخصصی پارک‌ها و مراکز رشد.

التجائی، ابراهیم (1391). تورم، نااطمینانی تورمی، پراکندگی نسبی قیمت‌ها و رشد اقتصادی ایران، مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران.

خوش‌بینی، فرناز (1394). بررسی تأثیر مدیریت تکنولوژی بر جریان رشد اقتصادی در کشورهای منتخب در حال توسعه، پایان نامه کارشناسی ارشد گروه اقتصاد، تبریز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد.

زمانیان، غلامرضا، هراتی، جواد و تقی‌زاده، حجت (1394). بررسی تأثیر بدهی‌های خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه، مجله اقتصاد و توسعه منطقه‌ای.

سپهردوست، حمید، قربان سرشت، مرتضی و باروتی، مهسا (1393). اثر نامتوازن سرمایه انسانی در بخش سلامت و آموزش بر رشد اقتصادی، فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی.

شریف‌آزاده، محمدرضا و حسینی بحرینی، محمد (1382). تأثیرپذیری سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران از شاخص‌های امنیت اقتصادی (1358-1379)، نامه مفید.

شکیبایی، علیرضا و احمدلو، مجید (1390). بررسی رابطه بین مصرف حامل‌های انرژی و رشد زیربخش‌های اقتصادی در ایران (1386-1246): رهیافت تصحیح خطای‌برداری، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی.

عزتی، پرستو (1395). بررسی رابطه علی بین بدهی‌های خارجی و رشد بخش مالی در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد گروه اقتصاد، تبریز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد.

عزیزی، آسیه، مهرابی بشرآبادی، حسین و زارع مهرجردی، محمدرضا (1394). مطالعات اقتصادیِ کاربردی ایران، بررسی تأثیر آزادسازی تجاری بر رشد زیربخش‌های کشاورزی.

علیزاده، محمد، گل‌خندان، ابوالقاسم و محمدیان منصور، صاحبه (1394). تأثیر آستآن‌های بدهی‌های خارجی بر رشد اقتصادی ایران: الگوی رگرسیون انتقال ملایم (STR)، نظریه‌های کاربردی اقتصاد.

فلاحی، فیروز، اصغرپور، حسین و احمدیان بهروز، کسری (1398). بررسی تأثیر بدهی خارجی بر رشد اقتصادی ایران (رهیافت مارکوف-سوئیچینگ)، فصلنامه اقتصاد مالی.

قاسمی، محمد (1393). بررسی تأثیر فاکتورهای نهادی بر رشد اقتصادی در منتخبی از کشورهای در حال توسعه، پایان نامه کارشناسی ارشد گروه اقتصاد، تبریز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد.

مبارک، اصغر، هژبرکیانی، کامبیز، معمارنژاد، عباس و پیکارجو، کامبیز (1397). مطالعه تاثیر کیفیت نهادی و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی، فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه.

منجذب، محمدرضا و نصرتی، رضا (1397). مدل‌های اقتصادسنجی پیشرفته همراه با ایویوز و استاتا. تهران: موسسه کتاب مهربان نشر.

 

Abdullahi, D (2013). Effects of financial liberalization on financial market development and economic performance of the SSA region: An empirical assessment, Economic Modelling.

Asfaw, H. A (2015). Trade Policy and Economic Growth in Sub-Saharan Africa: A Panel Data Approach, American Journal of Trade and Policy.

Baltagi, Badi H (2013). Econometric Analysis of Panel Data, New York: John Wiley and Sons.

Fitzová, H & Žídek, L (2015). Impact of Trade on Economic Growth in the Czech and Slovak Republics, Economics and Sociology.

Ibi, E. E & Aganyi, A (2014). Impacts of external debt on economic growth in Nigeria: a VAR approach, Journal of Business Management and Administration.

Karakoy, C, Kabadayi, B & Emsen, O. S (2012). The impacts of external debt on economic growth in Transition economies, Chinese Business Review.

Kaufmann, D, Kraay, A & Mastruzzi, M (2010). The Worldwide Governance Indicators: A Summary of Methodology, Data and Analytical Issues, World Bank Policy Research Working Paper.

Korkmaz, S (2015). The Relationship Between External Debt and Economic Growth in Turkey, Proceedings of the Second European Academic Research Conference on Global Business, Economics, Finance and Banking.

Lee, S. P & Ng, Y. L (2015). Public debt and economic growth in Malaysia, Asian Economic and Financial Review.

Marija Radzeviča, A & Bulderberga, K (2018). The Role of Institutional Quality in Economic Growth: Implications for the Baltic States, Bachelor Thesis.

Nusrate, A & Ahmad, H (2018). Institutions and Economic Growth: Does Income Level Matter? MPRA Paper.

Peng Lee, S & Ling Ng, Y (2015). Public Debe and Economic Growth in Malaysia, Asian Economic and Financial Review.

Similola Victoria, J (2015). Human Capital Investment and Economic Growth in Nigeria, An International Multidisciplinary Journal.

Shuaib, I. M, Ekeria Augustine, O & Ogedengbe Frank, A (2015). Impact of Inflation Rate on the Economic Growth in Nigeria, British Journal of Economics, Management & Trade.

Tavares J (2009). Economic integration and the comovement of stock returns, Economics Letters.

Tapuwa, K, Ronney, N & Andrew, Ph (2019). The human capital-economic growth nexus in SSA countries: What can strengthen the relationship? MPRA Paper.

Tsionas, M (2019). Panel Data Econometrics, Empirical Applications. Waltham: Academic Press