تهیه ماده سطح فعال آنیونی سدیم دی‌اکتیل سولفوسوکسینات و بررسی فعالیت کاتالیستی امبرلیست-15
محورهای موضوعی : شیمی تجزیهمجتبی تارین 1 , سید مجتبی مشمول مقدم 2 , سمیع صالحی 3 , امیر شکوه سلجوقی 4
1 - دانشجوی دکتری شیمی‌معدنی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 - دانشجوی دکتری شیمی‌معدنی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
3 - پژوهشگر پسادکتری شیمی‌معدنی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
4 - دانشیار گروه شیمی‌معدنی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
کلید واژه: سدیم دی‌اکتیل‌سولفوسوکسینات, دی‌اکتیل مالئات, امبرلیست, اسید برونستد, ماده سطحفعال,
چکیده مقاله :
سدیم دی‌اکتیل سولفوسوکسینات که یکی از مواد آنیونی دی‌استری است، به‌عنوان دارو و ماده سطحفعال با یک روش آسان و اقتصادی، در دو مرحله تهیه می‌شود. در مرحله نخست، تحت شرایطی ویژه، طی واکنش استریشدن، بیس(2-ا‌تیل هگزیل) مالئات تهیه و در مرحله بعدی این ماده سولفونه و فراورده نمک این ترکیب دی‌استری تشکیل می‌شود. روش رایج فرایند استریکردن، بهکارگیری کاتالیست‌های همگن است که در انتهای فرایند نیاز است، خنثی‌سازی کاتالیست انجام شود. در این پژوهش کاتالیست ناهمگن امبرلیست که ویژگی ملایم و گزینشی دارد، بهکارگرفته شده است. امبرلیست-15 به‌عنوان یک اسید جامد برونستد قابل بازیافت و ناهمگن برای این تهیه در هر دو حالت استریشدن انیدریک مالئیک و سولفوناسیون استر دی‌اکتیل مالئات، انتخاب شد. این کاتالیست به‌راحتی قابل بازیافت و قابلاستفاده برای حداقل 13 مرحله متوالی بدون کاهش قابل توجه در فعالیت کاتالیستی است.
[1] Koh, J.W.; Kim, J.W.; Chang, Y.P.; Korean J Pediatr. 61, 315–321, 2018.
[2] Araújo, H.W.C.; Andrade, R.F.S.; Montero-Rodríguez, D.; Rubio-Ribeaux, D.; Alves da Silva, C.A.; Campos-Takaki, G.M.; Microbial Cell Factories 18, 205-218, 2019.
[3] Huang, Z.; Cheng, C.; Liu, Z.; Feng, B.; Hu, Y.; Luo, W.; He, G.; Yu, X.; Fu, W.; Green Chem. 21, 1406-1411, 2019.
[4] Wu, D.; Lu, J.; Zhong, S.; Schwarz, P.; Chen, B.; Rao, J.; Food Funct. 10, 2817-2827, 2019.
[5] Dai, R.; Wu, G.; Li, W.; Zhou, Q.; Li, X.; Chen, H.; Colloids Surf. A. 362, 84-89, 2010.
[6] Hussein, M.Z.b.; Hwa, T.K.; J. Nanoparticle Res. 2, 293-298, 2004.
[7] Simmons, B.A.; Li, S.; John, V.T.; McPherson, G.L.; Bose, A.; Zhou, W.; 2, 263-268, 2002.
[8] Sahiner, N.; Godbey, W.T.; McPherson, G.L.; John, V.T.; Colloid Polym. Sci. 284, 1121-1129, 2006.
[9] Bloch, M.; Inglis, R.P.; Koebner, A.; US Patent 4039562 (A), 1977.
[10] Longley, K.D.; Karalis, A.J.; US Patent 4310683, 1982.
[11] Al-Sabagh, A.; Azzam, E.; Mahmoud, S.; Saleh, N.; J Surfactants Deterg. 10, 3-8, 2007.
[12] Al-Sabagh, A.; Azzam, E.; El-Din, M.N.; J Disper Sci Technol. 29, 866-872, 2008.
[13] Pasha, J.; Kandagatla, B.; Sen, S.; Seerapu, G.P.K.; Bujji, S.; Haldar, D.; Nanduri, S.; Oruganti, S.; Terahedron Lett. 56, 2289-2292, 2015.
[14] Sasiambarrena, L.D.; Cánepa, A.S.; Bravo, R.D.; Terahedron Lett. 56, 7184-7189, 2015.
[15] Mondal, R.; Guha, C.; Mallik, A.K.; Terahedron Lett. 55, 86-89, 2014.
[16] Shelkar, R.; Singh, A.; Nagarkar, J.; Terahedron Lett. 54, 106-109, 2013.
[17] Vns Murthy, P.; Rambabu, D.; Rama Krishna, G.; Malla Reddy, C.; Prasad, K.R.S.; Basaveswara Rao, M.V.; Pal, M.; Terahedron Lett. 53, 863-867, 2012.
[18] Adharvana Chari, M.; Terahedron Lett. 52, 6108-6112, 2011.
[19] Esteves, A.P.; Silva, M.E.; Rodrigues, L.M.; Oliveira-Campos, A.M.F.; Hrdina, R.; Terahedron Lett. 48, 9040-9043, 2007.
[20] Das, B.; Damodar, K.; Chowdhury, N.; J Mol Catal A-Chem. 269, 81-84, 2007.
[21] Das, B.; Majhi, A.; Banerjee, J.; Chowdhury, N.; J MOL CATAL A-CHEM. 260, 32-34, 2006.
[22] Das, B.; Chowdhury, N.; J Mol Catal A-Chem. 263, 212-215, 2007.
[23] Liu, Y.H.; Liu, Q.S.; Zhang, Z.H.; J Mol Catal A-Chem. 296, 42-46, 2008.
[24] Singh, K.; Sharma, S.; Sharma, A.; J Mol Catal A-Chem. 347, 34-37, 2011.
[25] Rostamnia, S.; Hassankhani, A.; Supramolecular Chemistry 26, 736-739, 2014.
[26] Zolfigol, M.A.; Terahedron Lett. 57, 9509-9511, 2001.