ریز استخراج با فاز جامد در فضای فوقانی (HS-SPME) و تجزیه GC-MS روغن اسانسی گیاه Artemisia kulbadica Boiss & Buhse

محورهای موضوعی : شیمی تجزیه

زهرا آقاجانی ¹ (گروه شیمی کاربردی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم, قم, ایران)
مسعود کاظمی ² (گروه شیمی کاربردی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم, قم, ایران)
کامبیز لاریجانی ³ (گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران, ایران)
عبدالحسین روستائیان ⁴ (گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران, ایران)
وحید کیانپور ⁵ (پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی, تهران, ایران)

تاریخ دریافت : 1389/06/01 تاریخ پذیرش : 1389/08/01 تاریخ انتشار : 1389/09/01

کلید واژه: GC-MS, Artemisia kulbadica, میکرو استخراج با فاز جامد در فضای فوقانی (HS-SPME), آلفا بیسابولول اکسید A, کامازولن, آلفا بیسابولون اکسید, ترانس توجون,

چکیده مقاله :

در این پژوهش اسانس اندام هوایی گیاه Artemisia kulbadica با روش ریز استخراج با فاز جامد در فضای فوقانی (HS-SPME) استخراج و با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی (GC-MS) شناسایی و مورد بررسی قرار گرفت. 18 ترکیب در اسانس شناسایی شد که 99/1 درصد اسانس این گیاه را تشکیل می دادند و مهمترین آنها آلفا- بیسابولول اکسید ( 32/4 درصد)A، کامازولن (16/6درصد)، آلفا- بیسابولون اکسید (11/8درصد) و ترانس-توجون (11/4درصد) بودند. درصد عمده ترکیبات شناسایی شده با این روش، سسکوئی ترپن های اکسیژن دار با 71/5 درصد بود، در حالیکه اثری از سسکوئی ترپن های هیدروکربنی دیده نشد.

منابع و مأخذ:

[1] Rechinger, K. H.; No 158, P. 185-216,
Edits.; Rechinger, K. H; Hedge, I. C.; Graz,
Austria, 1980.
[2] Mozaffarian, V.; A Dictionary of Iranian
Plant Names, Farhang Moaser Publishers;
Tehran, Iran; 1996.
[3] Luo, X. D.; Shen, C. C.; Med. Res.
Reviews; 7, 29-52; 1987.
[4] Bohlman, F.; Burkhardt, T.; Zedro, C.; New
York, NY, 1972.
[5] Cubukcu, B.; Melikoglu, G.; Planta Medica;
61, 488; 1995.
[6] Rybalko, K. S.; Konovalova, O. A.;
Sheichenko, V. I.; Zakharov, P. I.; Chemistry
of Natural Compounds; 12, 262–265; 1977.
[7] Marco, J. A.; Sanz, J. F.; Sancenon, F.;
Rustaiyan, A.; Saberi, M.; Phytochemistry;
32, 20, 460-462; 1993.
[8] Ahmadi, L.; Mirza, M.; Shahmir, F.; Flavour
and Fragrance Journal; 17, 141-143; 2002.
[9] Sefidkon, F.; Jalili, A.; Mirhaji, T.; Flavour
and Fragrance Journal; 17, 150–152; 2002.
[10] Rasooli, I.; Rezaee, M. B.; Moosavi M. L;
Jaimand, K.; Journal of Essential Oil
Research; 15, 59-62; 2003.
[11] Barazandeh, M. M.; Journal of Essential
Oil Research; 15, 259-260; 2003.
[12] Safaei-Ghomi, J.; Bamoniri, A.; Sarafraz,
M. B.; Batooli, H.;
Flavour and Fragrance Journal; 20,
650-652; 2005.
[13] Morteza-Semnani, K.; Akbarzadeh, M.;
Journal of Essential Oil Research; 17, 321
322; 2006.
[14] Nematollahi, F.; Rustaiyan, A.; Larijani,
K.; Nadimi, M.; Masoudi, S.; Journal of
Essential Oil Research; 18, 339-341; 2006.
[15] Rustaiyan, A.; Masoudi, S. ; Kazemi, M.; Journal of Essential Oil Research; 19, 548551; 2007.
[16] Kazemi M.; Journal of Applied ChemicalResearches (JACR); 2, 43-47; 2008.
[17] Rustaiyan, A.; Tabatabaei-Anaraki,M.; Kazemi, M.; Masoudi, S.; Makipour
 P.; Journal of Essential Oil Research; 21,410-415; 2009.
[18] Kazemi, M.; Dakhili, M.; Rustaiyan, A.;Larijani, K.; Ahmadi, M. A.; Mozaffarian,V.; Pharmacognosy Research; 21, 20-124;2009.
[19] Kazemi, M.; Zand Monfared, M.; Roshanaii, K.; Mehrzad, M.; Rustaiyan, A.; Journal of Essential Oil Research; 22,126-128; 2010.
[20] Riu-Aumatell, M.; Castellari, M.; Lopez
 Tamames, E.; Galassi, S.; Buxaderas, S.; Food Chemistry; 87, 627–637; 2004.

[21] Lord, H.; Pawliszyn, J.; Journal of Chromatography A; 902, 17–63; 2000.[22] Pawliszyn, J.; Solid Phase
 Microextraction–Theory and Practice,Wiley–VCH, New York, 1997.
[23] Ramanadhan, B.; Microwave Extractionof Essential Oils (from Black Pepper
 and Coriander) at 2.46 GHz, A Msc Thesis, University of Saskatoon, Saskatchewan,Canada, October 2005, p. 12 and 41.
[24] Tellez, M. R.; Khan, I. A.; Schaneberg, B. T.; Crockett, S. L.; Rimando, A. M.; Kobaisy, M. J.; Journal of ChromatographyA; 1025, 51–56; 2004. 
[25] Aghajani, Z.; Kazemi, M.; Dakhili, M.; Rustaiyan, A.; Natural ProductCommunications; 4, 1261-1266; 2009.
[26] Lee, S. N.; Kim, N. S.; Lee, D. S.; Anal.Bioanal. Chem.; 377, 749-56; 2003.
[27] Adams, R. P., 2000. Identification of Essential Oil Compon ed Publishing Corp.,Carol Stream, IL, 456 pages.
[28] Gazim, Z, C.; Rezende, C, M.; Fraga, S. R.; Filho, B. P. D.; Nakamura, C. V.; Cortez, D. A. G.; Brazilian Journal of Pharmaceutical Sciences; 44, 391-395,2008.
[29] Demirci, B.; Demirci, F.; Baser, K. H. C.; Flavour and Fragrance Journal; 20, 395398, 2005.
[30] Hashemi, P.; Abolghasemi, M. M.; Fakhari, A. R.; Ebrahimi, S. N.; AhmadiS.; Chromatographia; 66, 283-286; 2007.
[31] Abroomand-Azar, P.;  Saber Tehrani, M.;  Soleimani, M.; Porgham, A.; Ghorbani, A.; The National Phytochemistry Conference,5-6 March, 2010, p.105, Qom, Iran.