مطالعه عوامل موثر بر استفاده از کتابخانه‌های عمومی (مطالعه موردی کاربران کتابخانه‌های عمومی شهر کرمانشاه)
محورهای موضوعی : نظام ها و خدمات اطلاعاتیامین زارع 1 , یاسر گودینی 2 , عارف ریاحی 3
1 - استادیار علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه رازی ، کرمانشاه، ایران
2 - کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه رازی ، کرمانشاه، ایران
3 - دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، باشگاه پژوهشگران جوان، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: کتابخانه‌های عمومی, کرمانشاه, استفاده از کتابخانه,
چکیده مقاله :
هدف: کتابخانه‌های عمومی باید دارای انواع منابع و امکانات برای هر قشر و سن و با هر میزان تحصیلات باشند تا تمامی اقشار جامعه بتوانند منابع مورد نیاز خود را در آنجا پیدا کنند. هدف پژوهش حاضر مطالعه عوامل موثر بر استفاده از کتابخانه‌های عمومی در شهر کرمانشاه است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی بوده جامعه آماری مطالعه حاضر را کلیه کاربران کتابخانه‌های عمومی شهر کرمانشاه تشکیل میدهند. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده است. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات صاحب نظران و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ سنجیده شد که آلفای 94/0 حاکی از پایایی مناسب پرسشنامه بود. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که میزان استفاده کاربران از کتابخانه‌های عمومی شهر کرمانشاه در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. بعلاوه این پژوهش نشان داده است که میان متغیرهای "سن"، "جنسیت"، "تحصیلات"، "اوقات فراغت"، "استفاده از اینترنت" و "فاصله محل سکونت با کتابخانه‌ها" با میزان استفاده از کتابخانه‌های عمومی رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه‌گیری: لزوم توجه به مکانیابی مناسب کتابخانه‌های عمومی در شهر کرمانشاه و نیز سیاستگذاری جهت اصلاح ساختاری و محتوایی کتابخانه‌های عمومی جذب افراد مختلف به ویژه بانوان و جوانان از مهمترین نتایج پژوهش حاضر بود.
Purpose: Public Libraries must have a facilities and variety of resources for every people and every age and people by all education level to fiend their own information needs. Today's, according to some problems, these libraries have a lot of problems and they have challenged by lake of time of user. Methodology: This is survey study and all users of Kermanshah public libraries include this study population. The data collection tool was questionnaire and its reliability was confirmed by calculating Cornbrash's alpha coefficient 0.94. Findings: Findings show that rate of use of Kermanshah public libraries are not in the good condition. Also findings show that there are significant relation between "Age", "Sex", "Education Level", " Leisure", "Use of Internet", and "Distance to library" and use of Public Library. Conclusion: Attention to suitable location of public libraries in Kermanshah and policy making for structural reforms and content for attract different people like women and young people are one of the most important results of this study.
امید خدا، مریم؛ سپهر، فرشته (1388). بررسی موضوعات مورد علاقه اعضای جوان کتابخانه‌های عمومی شهر تهران جهت مطالعه در اوقات فراغت. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه عمومی، 15(3)، 21-29.
باقری، مرضیه؛ زمانی، بی بی عشرت؛ عبدالهی، مجید (1391). تاثیر مشاوره اطلاعاتی بر بهبود در رفتار اطلاع‌یابی مراجعان به کتابخانه‌های عمومی کشور. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 18(4)، 45-57.
بهابادی، محمدرضا (1375). نقش دبیران و پیشرفت تحصیلی در ایجاد گرایش به مطالعه دانش‌آموزان سوم متوسطه دبیرستان‌های شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده مدیریت. دانشگاه تربیت مدرس.
حصاری، ژیلا (1385). بررسی نیازهای اطلاعاتی زنان خانه‌دار در کتابخانه‌های عمومی شهر مشهد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی. دانشگاه فردوسی.
زرسازی، مصطفی (1383). بررسی علل و عوامل عدم گرایش جوانان به مطالعه کتاب. کیهان. شماره 17992، 6، 23/08/1383.
عاصمی، عاطفه (1391). عوامل موثر بر نیازهای اطلاعاتی کاربران دبیرستانی کتابخانه‌های عمومی شهر مشهد. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 18(3)، 37-44.
کنعانی، محمد هاشم (1387). مطالعه رفتار اطلاع‌یابی مراجعان به کتابخانه‌های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در مناطق بیست گانه شهر تهران. ماهنامه اطلاع‌یابی و اطلاع‌رسانی، 6، 29-42.
مزینانی، علی (1379). کتابخانه و کتابداری. تهران: سمت.
معرف زاده، عبدالحمید (1389). بررسی عوامل ترغیب‌کننده و بازدارنده مطالعه در میان مراجعان کتابخانه‌های عمومی شهرستان ماهشهر. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 16(1)، 79-91.
موتمنی، علیرضا؛ همتی، امین؛ مرادی، هادی (1391). شناسایی و اولویت‌بندی موانع جوانان در استفاده از کتابخانه‌های عمومی: مطالعه موردی شهرستان سمنان. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 18(4) ، 12-24.
Chang, H. (2005). Find more like this user satisfaction survey of Ask A-Question Services at the Internet Public Library. Library internet Reference services Quarterly, 10(2), 61-73.
Cullen, R. (2001). Perspectives on user satisfaction survey. Library Trend, 49(4), 662-686.
Krashen.E (1998). UNESCO: UNESCO statistical yearbook. Unesco publishing, Bornan Press.
Lingnan Library (2002). User satisfaction of lingnan university library. Retrieved 10, August 2007, from http://www.library.In.edu.hk/use-survey/2002.
Lubans, John, Jr. (1975). A Look at Library Use Instruction Programs The Problems of Library Users and Non-Users. Eric: Report to the Council on Library Resources, University of Colorado, Boulder.
Reding, V. (2005). The role of libraries in the information society. (Online: europa.en/rapid/pressReleasesAction.do?reference=SPEECH/05/566).
Smith, M.C. (1995). A longitudinal Investigation of reading attitude development from childhood to adulthood. Journal of Educational Research, 83(4), 215- 219.
Von seggern, M. (1995). Scientist. Information seeking and reference services. The Reference Librarian, 49(3), 95-104.
Wilson, T.D. (2000). Human Information Behavior. Information science, 3(2), 49-55.