بررسی نظریه حکمرانی خوب و مقایسه آن با حکمرانی شایسته از منظر امام علی(ع)
محورهای موضوعی : تفسیر موضوعی نهج البلاغه
مصطفی شکری
1
,
فاطمه طهماسبی فر
2
,
فاطمه رحمانی
3
1 - دانش آموخته دکترای اقتصاد، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2 - کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران
3 - کارشناس ارشد کارآفرینی، مرکز بابل، دانشگاه پیام نور، بابل، ایران
کلید واژه: مدیریت, نهج البلاغه, حکمرانی‌خوب, حکمرانی‌شایسته, شاخص‌های حکمرانی,
چکیده مقاله :
چکیده: هدف اصلی این مقاله، بررسی نظریه حکمرانی خوب و مقایسه آن با حکمرانی شایسته از منظر امام علی (ع) است. در طی چند دهه اخیر حکمرانی خوب یا حکمرانی مطلوب، به شدت مورد توجه محققان علوم اجتماعی قرار گرفته‌است البته حکمرانی خوب، پیوسته اندیشه حاکمان و دولت مردان را نیز به خود مشغول ساخته است. این در حالی است که حکمرانی خوب و اهمیت آن در اسلام پدیده جدیدی نیست و در منابع اسلامی بارها به اهمیت حکمرانی خوب اشاره شده است؛ در این نوشتار، با بهره گیری از روش توصیفی-استدلالی، ابتدا حکمرانی خوب و شاخص‌های آن با رویکرد غربی تعریف و تبیین شده، سپس حکمرانی شایسته و شاخص‌های آن از دیدگاه حضرت علی(ع) در کتاب ارزشمند نهج البلاغه معرفی گردیده است. در نهایت، دو رویکرد حکمرانی خوب و حکمرانی شایسته، مقایسه و نتیجه‌گیری شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که دیدگاه امام علی(ع) درباره ی حکمرانی، در بسیاری از موارد از مفهوم حکمرانی خوب، کامل تر و جامع تر است.
The main purpose of this article is to examine the theory of good governance and compare it with decent governance from the perspective of Imam Ali (AS). During the last few decades, good governance or optimal governance has been highly noticed by social science researchers, although good governance has continuously occupied the thoughts of rulers and statesmen. This is despite the fact that good governance and its importance in Islam is not a new phenomenon and the importance of good governance has been mentioned many times in Islamic sources; In this article, using the descriptive-argumentative method, firstly, good governance and its indicators are defined and explained with a western approach, then decent governance and its indicators are introduced from the perspective of Hazrat Ali (AS) in the valuable book Nahj-ul-Balagha. . Finally, two approaches of good governance and competent governance have been compared and concluded. The results of this study show that Imam Ali's view on governance is more complete and comprehensive than the concept of good governance in many cases.
دشتی، محمد (١٣٩٠)؛ نهج البلاغه؛ قم: مؤسسه فرهنگی تحقیقی امیرالمومنین، چاپ دوازدهم.
سروش محلاتی، محمد (1380)؛ اهداف و آرمان های حکومت، قبسات، شماره 20 و21.
صالحی، مطهره (1402)؛ بررسی و تبیین شاخص¬های تحقق حکمرانی خوب در راستای توسعه یافتگی، فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی،6 (1): 331-318.
لطفی، بهروز؛ خرازی¬محمدوند، زهرا؛ مظفری، افسانه (1402)؛ استقرار حکمرانی خوب در دستگاه-های دولتی جمهوری اسلامی ایران با بهره¬مندی از ارتباطات استراتژیک، فصلنامه رهیافت¬های نوین در مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی، 3(2): 152-126.
لنکرانی، محمدفاضل (1373)؛ آیین کشورداری از نگاه امام علی(ع)، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
مرشدی¬زاده، علی (1396)؛ حکمرانی خوب و حکمرانی مطلوب در تمدن نوین اسلامی، دوفصلنامه آینده پژوهی ایران، 2(2):140-125.
مصباح یزدى، محمدتقی (1382)؛ کاوش‌ها و چالش‌ها، نگارش محمدمهدى نادرى و سید ابراهیم حسینى، قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(رحمه الله).
معمارزاده، غلامرضا؛ جاسبی، جواد؛ نفری، ندا (1389)؛ حکمرانی خوب: اکولوژی متعادل، فصلنامه پژوهش¬های ارتباطی، 21(1): 45-21.
مفتح، محمدهادی؛ قاسمی، غلامعلی؛ کردنژاد، نسرین (1394)؛ امکان¬سنجی اجرای نظریه حکمرانی خوب در جوامع اسلامی با تاکید بر جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه پژوهشی حقوق اسلام و غرب، 2(2): 179-152.
ناظمی اردکانی، محمد (1391)؛ حکمرانی خوب بارویکرد اسلامی، راهبرد توسعه، سال هشتم، شماره 3.
هداوند، مهدی (1384)؛ حکمرانی خوب، توسعه و حقوق بشر، نشریه حقوق اساسی2(4)، 86-51.
The World Bank website in 1999 at: https://www.worldbank.org/en/home Kaufmann, Daniel (2003), Rethinking Governance: Empirical Lessons Challenge Orthodoxy (March 11, 2003). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=386904 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.386904.
Nikzad ,Rashid (2021),Governance, Institutions, and Economic Development ,International Journal of Innovation and Economic Development, Volume 7, Issue 4, Pages 7-22.