مطالعه‌ی تطبیقی محدوده‌ی استیذان زوجه برای خروج از منزل در فقه فریقین

محورهای موضوعی : حقوق خصوصی

عبدالرسول احمدیان ¹ (واحد قم)
احمد مرادخانی ² (واحد قم)
محمدمهدی احمدی ³ (واحد قم)
احمد مرادخانی ⁴ (واحد قم)
حسن عابدیان ⁵ (واحد قم)

تاریخ دریافت : 1396/02/12 تاریخ پذیرش : 1396/02/12 تاریخ انتشار : 1396/02/12

کلید واژه: تمکین, اذن, نشوز, خروج از منزل, فقه فریقین,

چکیده مقاله :

یکی از این حقوق زوجین، حق تمکین است و یکی از مصادیق تمکین این است که زن از منزل بدون اذن شوهر خارج نشود. همه ی فقهای اسلامی معتقدند که خروج از منزلِ شوهر بدون اذن او نُشوز محسوب می‌شود. درباره ی محدوده ی استیذان زوجه در فقه امامیه چند قول بیان شده است: گروهی از فقها، استیذان از زوج را به‌طور مطلق واجب می‌دانند؛ گروه دوم، استیذان را مقید به قید منافات نداشتن با حق زوج در استمتاع تام از زوجه می‌دانند. مذاهب اهل سنت نیز دو دسته تقسیم شده‌اند. از تطبیق نظرهای فقهای شیعه و اهل سنت دریافتیم که بیشتر فقهای امامیه و در میان مذاهب اهل سنت بیشتر فقهای مذاهب شافعی، مالکی و حنبلی، قائل به استیذان مطلق بوده و معتقدند، زوجه فقط در موارد ضرورت می‌تواند بدون اذن شوهر از منزل خارج شود. در مقابل، برخی فقهای شیعه و از میان مذاهب اهل سنت، مذهب حنفیه قائل به استیذان مقید هستندو استیذان را در مواقعی که با حق استمتاع منافات داشته باشد، واجب می‌دانند؛ البته غالبِ مردان در فحوا، به خروج‌های متـداول روزانه راضی می باشند. بعد از مقایسه ی استدلال‌های بیان‌شده از سوی طرفین، به این نتیجه رسیدیم که قول احتیاج به استیذان مطلق، قوی‌تر بوده و دلایلِ آن تمام‌تر است.

چکیده انگلیسی:

After the contract of marriage, some rights and duties are imposed to the spouses. One of these rights is the right of subservience. One of the aspect of this right which is agreed upon by all Muslim jurists is that the wife is not allowed to get out of home without the husband&#39s permission and if happened her act is considered "Nushuz" or disobedience and the wife who has done it is called Nashizah or disobedient and as a result of which she will be deprived form two of her rights: alimony and Qasm. About the scope of wife&#39s duty to ask for the husband&#39s permission, there are several views in Imamiyah Jurisprudence: a group of these jurists believes in the absolute necessity of getting such permission while another group limits this duty to the situation when her leaving contradicts husband&#39s right of having an absolute sexual pleasure from his wife. Sunni jurists have similar views. The comparison of views expressed by both Shiite and Sunni jurists indicates that most Imamiyeh Jurists and most jurists belonging to the Shafei, Maleki and Hanbali jurisprudential schools believe in the absolute necessity of getting permission and believe that the wife is allowed to get out of home without her husband&#39s permission only in emergency cases. In contrast, some of the Shiite jurists believe in the limited necessity of having such permission and say it is necessary only in cases when her leaving causes the husband to get deprived from accessing her for sexual purpose.