دادرسی غیابی در پرتو قواعد فقهی

محورهای موضوعی : حقوق خصوصی

محمدرضا کاظمی ¹ , جواد محمدعلیزاده ²

1 - واحد مشهد
2 - واحد چالوس

تاریخ دریافت : 1396/02/12 تاریخ پذیرش : 1396/02/12 تاریخ انتشار : 1396/02/12

کلید واژه: دادرسی غیابی, قاعده فقهی, واخواهی,

چکیده مقاله :

دادرسی غیابی، نوعی از دادرسی است که در غیاب مدّعی‌علیه، به موضوع دعوی، رسیدگی شده و در پایان حکم غیابی صادر می‌شود. اگر یکی از طرفین دعوا غایب باشد، از طریق دادرسی غیابی، در فقه با استناد به آیات و روایات از معصومین علیهم‌السلام و نیز وضع قوانینی در حقوق، این غیبت مانعی جهت احقاق حق و اجرای عدالت ایجاد نمی‌کند. این رسیدگی به صورت مطلق و بدون شرط نیست، بلکه برای جلوگیری از ضرر و زیان احتمالی مدّعی علیه غایب، حق مورد مطالبه را با اخذ کفیل به مدعی پرداخت می‌نمایند ولی برای غایب، حق اعتراض ایجاد می‌شود. فقهای امامیه علاوه بر بحث پیرامون اصل جواز یا عدم جواز حکم غیابی و شرایط صدور حکم علیه غایب هریک بنا به تشخیص خود آیینی را در مورد دادرسی غیابی بیان کرده‌اند. نگارنده بر این باور است که به لحاظ اهمیت موضوع و ابهاماتی که در این خصوص وجود دارد، به تبیین آیین دادرسی غیابی به لحاظ قاعده فقهی با مصادیق حکم غیابی در امور حقوقی و جزایی بپردازد.

چکیده انگلیسی:

Absentia trial is a kind of trial in which the claim is considered when the defendant is absent and finally judgment by default is emanated. In jurisprudence, based on the traditions and lawful percepts, absence of the litigant won't prevent to execute justice. This trial is not absolute and unconditional. To prevent probable damage, absent defendant can pay claimant's right by bail or guarantee, but the absent person con protest . Imamiyeh jurists introduced some rules for trial based on their viewpoints. In this article, the authors analyze the absentia trial in penal and lawful affairs judicially.