مدل برنامه‌ریزی راهبردی نیروی انسانی (مورد مطالعه: بانک توسعه صادرات ایران)
محورهای موضوعی : خطمشیگذاری عمومی در مدیریتسید محمد طباطبایی فر 1 , مسعود حقیقی 2 , محمدعلی جعفری 3
1 - دانشجوی دکتری مدیریت منابع انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن ، رودهن ، ایران
2 - استادیار گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن ، رودهن ، ایران
3 - استادیار دانشکده امور مالی ، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، ایران
کلید واژه: مدل برنامه ریزی راهبردی نیروی انسانی, بانک توسعه صادرات ایران, روش های تصمیم گیری چند معیاره فازی,
چکیده مقاله :
زمینه: برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی فرآیندی است درجهت برقراری اهداف منابع انسانی و توسعه راهبردهای منابع انسانی برای نیل به اهداف و سیاست‌ها ازطریق بسیج، توسعه و نگهداری منابع انسانی و شامل عوامل تاثیر‌گذار داخلی و خارجی می‌شود. هدف:در این راستا پژوهش حاضر با هدف طراحی و تدوین مدل برنامه‌ریزی راهبردی نیروی انسانی در بانک توسعه صادرات ایران با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره فازی به انجام رسیده است. روش:روش از نظر هدف استفاده کاربردی و از نوع رویکردی اکتشافی و آمیخته شامل ماتریس SWOT و روش های تصمیم گیری چند معیاره فازی داشت. جامعه آماری این تحقیق تعداد 1620 نفر از مدیران و کارشناسان بودند که با استفاده از روش طبقه ای با تسهیم متناسب و فرمول کوکران تعداد 313 نفر آنان به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه محقق ساخته با روایی و پایایی بالاتر از عدد 7/0 و بر مبنای طیف 5 درجه ای لیکرت استفاده شد. آنالیز داده در بخش استنباطی برای تعیین وزن نهایی شاخص ها و راهبردها از روش سوآرا و برای اولویت بندی راهبردها از روش کوپراس فازی استفاده شد. یافته ها: تحلیل یافته ها حاکی از آنست که مدل برنامه ریزی راهبردی نیروی انسانی مناسب برای بانک یاد شده شامل سه فرآیند اصلی 1) تعیین راهبردها؛ 2) اجرای راهبردها و 3) ارزیابی و بازخورد راهبردها می باشد. سایر یافته ها نیز نشان داد که از بین 19 راهبرد شناسایی شده، راهبرد ضرورت باز مهندسی فرآیندهای جذب و تامین متناسب نیروی انسانی با نیازهای آتی با ارزش نهایی0662/0 در بین سایر راهبردها در اولویت قرار داشته و تغییر موقعیت انفعالی فعلی به سمت راهبرد تهاجمی به عنوان یک اقدام راهبردی ضرورت دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که، راهبرد ضرورت باز مهندسی فرآیندهای جذب و تامین متناسب نیروی انسانی با نیازهای آتی به عنوان بهترین راهبرد برای تدوین برنامه ریزی راهبردی نیروی انسانی در بانک توسعه صادرات ایران شناسایی شده است.
Background: Strategic human resource planning is a process to establish human resource goals and develop human resource strategies to achieve goals and policies through mobilization, development and maintenance of human resources and includes internal and external influencing factors. Objective: In this regard, the present study was conducted with the aim of designing and developing a strategic human resource planning model in the Export Development Bank of Iran using multi-fuzzy multi-criteria decision making method. Method: The method was applied in terms of purpose and was of heuristic and mixed approach including SWOT matrix and multi-fuzzy multi-criteria decision making methods. The statistical population of this study was 1620 managers and experts who were selected as a sample size using the stratified method with proportional division and Cochran's formula. Two researcher-made questionnaires with validity and reliability higher than 0.7 based on a 5-point Likert scale were used to collect data. Data analysis in the inferential section was used to determine the final weight of indicators and strategies by Soara method and to prioritize strategies by fuzzy Cooper method. Findings: The analysis of the findings indicates that the strategic human resource planning model suitable for the bank includes three main processes: 1- Determining strategies 2- Implementing strategies and 3- Evaluating and feedbacking strategies. Other findings also showed that among the 19 strategies identified, the strategy of the need to re-engineer the processes of recruitment and supply of human resources in proportion to future needs with a final value of 0.0662 is a priority among other strategies and change the current passive position to strategy. Offensive is necessary as a strategic action. Conclusion: The results showed that the strategy of the need to re-engineer the processes of recruitment and supply of human resources in proportion to future needs has been identified as the best strategy for developing strategic human resource planning in the Export Development Bank of Iran.
اصلانیان، مهران و صالحی طادی، عماد (1396) برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی با رویکردی آینده پژوهانه در جمعیت هلال احمر استان اصفهان فصلنامه علمی- پژوهشی امداد و نجات، سال نهم، شمارة 2.1396.
ابراهیمی، سید عباس (1394)، درآمدی بر اینرسی سازمانی و عوامل تاثیر گذار بر آن در سازمانهای بخش دولتی ایران فصلنامه مدیریت سازمانهای دولتی؛ سال چهارم، شماره 11، زمستان، سال یازدهم شماره ۱ (پیاپی ۳۵، بهار ۱۳۹۸، صفحه1).
امین، فرشته، سید جوادین، سید رضا، رمضانی، علی، (1393) تدوین مدل برنامه‌ریزی راهبردی بر مبنای توانمندسازی کارکنان.
استوارت، گرگ ال، براون ؛کنت جی، (1969)، مدیریت منابع انسانی پیوند راهبرد و عمل ترجمه دکتر اعرابی و دکتر فیضی، انتشارات مهکامه چاپ هفتم 1395.
باقری، زهرا، صفایی، ناصر، (1395)، برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی بر اساس الگوی کارت امتیازی متوازن، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، شماره 25 ؛ پاییز 95.
بامبرگر، پیتر و مشولم، ایلن (1381)، تدوین، اجرا و آثار راهبرد منابع انسانی، (چاپ دوم)، ترجمه علی پارساییان و سید محمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 714، 182، 22، 13.
بانک توسعه صادرات ایران، مدیریت امورشعب و بازاریابی(1399) گزارش حسابرسی عملیاتی سال 1397، ص 98، تهران. https://www.edbi.ir
بازرگان، عباس و سرمد، غالمعلی، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران : انتشارات آگاه 1389 بلانچارد، ک، کارلوس، جی. سه کلید توان افزایی.ف. امینی، مترجم، تهران: نشر فرا، 1389.
قاسمی، ، محمد و توسلی، حسن و شجاعی، امید و هادیان فر، هانیه(1395)، برنامه‌ریزی منابع انسانی با رویکردی استراتژیک در دانشگاه علوم پزشکی استان سیستان و بلوچستان، پنجمین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت و اقتصاد وحسابداری، روسیه، سن پترزبورگ، خردادماه 1395.
سید جوادین، رضا، (1395) برنامه‌ریزی نیروی انسانی، انتشارات نگاه دانش، چاپ چهارم، 1395
جعفری نیا، سعید و راجی، سامان (1396)، شناسایی عوامل کلیدی موثر با تاکید بر چالش‌ها و فرصت‌ها بر اجرای موفقیت آمیز برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی در سازمانهای دارویی کشور، اولین همایش بین المللی و سومین همایش ملی پژوهش‌های مدیریت علوم انسانی، تهران، دانشگاه تهران، اردیبهشت، 1396.
عبداللهی، بیژن و اندیش، علی و جعفری نیا، سعید و حسن پور، اکبر (1398) طراحی الگوی راهبردهای منابع انسانی بر مبنای ریسک منابع انسانی، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی.
عزیزی، مرجان، (1400)، ارزیابی تاثیر بازارگرایی توسعه یافته بر عملکرد کسب و کار شرکت‌های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و ارائه چارچوب کاربردی – پایان نامه – دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
نادری، علی و حسینی، سیدفرهاد و هوشیار، مهسا و محمدی، سارا، 1396، تاثیر اجرای برنامه‌ریزی راهبردی بر نحوه عملکرد حوزه منابع انسانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و نعمتی، مریم و خدابخشی، محمد (1398)، ارتباط مدیریت دانش و مدیریت منابع انسانی و تاثیر آن بر مزیت رقابتی سازمان ها، ششمین همایش ملی پژوهشی مدیریت و علوم انسانی در ایران، دانشگاه تهران، تهران، 1398
نوروزی فرد، محمد و زمانی، علی(1395)، مدیریت اثربخش از طریق شناخت چالش‌ها وظرفیت‌ها ی منابع انسانی سازمان، دومین کنفرانس نوآوری در علوم و تکنولوژی، سنگاپور، 1395.
_||_Adiguzel, Z., Ozcinar, M. F., & Karadal, H. (2020). Does servant leadership moderate the link between strategic human resource management on rule breaking and job satisfaction? European Research on Management and Business Economics, 26(2), 103–110. https://doi.org/10.1016/j.iedeen.2020.04.002
Ageria,H.J..(2021),Human resource development: An experimental approach Mccraw-Hill
Armstrong, M. (2010). Armstrong’s Essential Human Resource Management Practice: A Guide to People Management (1st edition). Kogan Page.
Armstrong, M., & Taylor, S. (2014). Armstrong’s handbook of human resource management practice, 13th edition. Kogan Page. http://www.books24x7.com/marc.asp?bookid=65150
Aryanto, R., Fontana, A., & Afiff, A. Z. (2015). Strategic Human Resource Management, Innovation Capability and Performance: An Empirical Study in Indonesia Software Industry. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 211, 874–879. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.11.115
Bagheri, J. (2016). Overlaps between Human Resources’ Strategic Planning and Strategic Management Tools in Public Organizations. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 230, 430–438. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2016.09.054
Bamberger, P. A., Biron, M., & Meshoulam, I. (2014). Human Resource Strategy: Formulation, Implementation, and Impact (2nd ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203075838
Bamberger, P., & Phillips, B. (1991a). Organizational environment and business strategy: Parallel versus conflicting influences on human resource strategy in the pharmaceutical industry. Human Resource Management, 30(2), 153–182. https://doi.org/10.1002/hrm.3930300202
Bamberger, P., & Phillips, B. (1991b). Organizational environment and business strategy: Parallel versus conflicting influences on human resource strategy in the pharmaceutical industry. Human Resource Management, 30(2), 153–182. https://doi.org/10.1002/hrm.3930300202
Bryson, J. M. (2011). Strategic Planning for Public and Nonprofit Organizations: A Guide to Strengthening and Sustaining Organizational Achievement (4th edition). Jossey-Bass.
Collins, C. J., & Clark, K. D. (2003). Strategic human resource practices, top management team social networks, and firm performance: The role of human resource practices in creating organizational competitive advantage. Academy of Management Journal, 46(6), 740–751. https://doi.org/10.2307/30040665
Dessler, G. (2000). Human Resource Management (Subsequent edition). Prentice Hall.
Dimba, B. A. (2010). Strategic human resource management practices: Effect on performance. African Journal of Economic and Management Studies. https://doi.org/10.1108/20400701011073455
Fardmanesh, H., Sayadi, S., Salajegheh, S., Sheykhi, A., & Kamali, M. J. (2020). Explaining and Designing the Model of Internal Factors of Strategic Human Resource Planning Based on the Recruitment and Adjustment of Knowledge-Based Employees (Case Study: National Development Fund). Agricultural Marketing and Commercialization Journal, 4(2), 92–112. http://amc.iiau.ac.ir/article_676544.html
Fernandes, R., Gouveia, B., & Pinho, C. (2013). A real options approach to labour shifts planning under different service level targets. European Journal of Operational Research, 231(1), 182–189. https://doi.org/10.1016/j.ejor.2013.05.008
Garavan, T., Shanahan, V., Carbery, R., & Watson, S. (2016). Strategic human resource development: Towards a conceptual framework to understand its contribution to dynamic capabilities. Human Resource Development International, 19(4), 289–306. https://doi.org/10.1080/13678868.2016.1169765
Gurbuz, S., & Mert, I. S. (2011). Impact of the strategic human resource management on organizational performance: Evidence from Turkey. The International Journal of Human Resource Management, 22(8), 1803–1822. https://doi.org/10.1080/09585192.2011.565669
Gurel, B., & Sari, I. U. (2015). Strategic Planning for Sustainability in a Start-Up Company: A Case Study on Human Resources Consulting Firm. European Journal of Sustainable Development, 4(2), 313–313. https://doi.org/10.14207/ejsd.2015.v4n2p313
Jafaru M. Egieya, , Ronke M. Ayo-Imoru, Daniel R.E. Ewim, Ebisomu C. Agedah Human resource development and needs analysis for nuclear power plant deployment in Nigeria. Nuclear Power Plant Development (NPPD) Directorate,Nigeria Atomic Energy Commission, Abuja, FCT, Nigeria https://doi.org/10.1016/j.net.2021.08.019.1738-5733/© 2021 Korean Nuclear Society, Published by Elsevier Korea LLC. This is an open access article under the CC BY-NC-ND license http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/.
Haque, A. (2020). Strategic HRM and organisational performance: Does turnover intention matter? International Journal of Organizational Analysis, 29(3), 656–681. https://doi.org/10.1108/IJOA-09-2019-1877
Hendry, C., & Pettigrew, A. (1986). The Practice of Strategic Human Resource Management. Personnel Review, 15(5), 3–8. https://doi.org/10.1108/eb055547
Kaplan, R. S., Robert, N. P. D. K. S., Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (2001). The Strategy-focused Organization: How Balanced Scorecard Companies Thrive in the New Business Environment. Harvard Business Press.
Kataoka, T., Morikawa, K., & Takahashi, K. (2019). Strategic Human Resource Management Simulation Considering Work Elements, Skills, Learning and Forgetting. Procedia Manufacturing, 39, 1633–1640. https://doi.org/10.1016/j.promfg.2020.01.278
Keršuliene, V., Zavadskas, E. K., & Turskis, Z. (2010). Selection of rational dispute resolution method by applying new step‐wise weight assessment ratio analysis (Swara). Journal of Business Economics and Management, 11(2), 243–258. https://doi.org/10.3846/jbem.2010.12
Mintzberg, H. (1994, January 1). The Fall and Rise of Strategic Planning. Harvard Business Review. https://hbr.org/1994/01/the-fall-and-rise-of-strategic-planning
Mintzberg, H. (2000). The Rise and Fall of Strategic Planning. Pearson Education Ltd.
Mohammad Reza Azizi a, Rasha Atlasi b, Arash Ziapour c, Jaffar Abbas d, Roya Naemi e, (2021). Innovative human resource management strategies during the COVID-19.A systematic narrative review approach. journal homepage: www.cell.com/heliyon.
https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2021.e07233
Neoo, E (2020). Managing Productivity In Organization: McCraw-Hill, Inc
Flippo .Edwin B. personnel management, sixth ed. New York: mc graw- hill book company, p: 128-132.5
[Decenzo & Robbins, Human Resources Management,chapter 400115
Pearce, J. A., & Robinson, R. B. (2000). Cultivating Guanxi as a foreign investor strategy. Business Horizons, 43(1), 31–38. https://doi.org/10.1016/S0007-6813(00)87385-1
Qasemi and Farahani—2012—Formulation an appropriate model of strategic huma.pdf. (n.d.). Retrieved September 29, 2021, from https://www.elixirpublishers.com/articles/1350374043_46%20(2012)%208051-8057.pdf
Qasemi, H. R., & Farahani, M. V. (2012). Formulation an appropriate model of strategic human resources planning. 7.
Rachid, B., Mohamed, P. T., & Khouaja, M. A. (2018). An agent based modeling approach in the strategic human resource Management, including endogenous and exogenous factors. Simulation Modelling Practice and Theory, 88, 32–47. https://doi.org/10.1016/j.simpat.2018.07.008
Robbins, S. P. (1991). Organizational Behavior: Concepts, Controversies, and Applications. Prentice Hall.
Stewart, G. L., & Brown, K. G. (2008). Human Resource Management: Linking Strategy to Practice (1st edition). Wiley.
Wagner, R., Hlavacka, S., & Bacharova, L. (2000). Hospital human resource planning in Slovakia. Journal of Management in Medicine, 14(5/6), 383–405. https://doi.org/10.1108/02689230010363007
Wirtky, T., Laumer, S., Eckhardt, A., & Weitzel, T. (2016). On the Untapped Value of e-HRM: A Literature Review. Communications of the Association for Information Systems, 38(1). https://doi.org/10.17705/1CAIS.03802