واکاوی راه‌کارهای بهبود کارآفرینی دانشگاهی در حوزه علوم انسانی و ارائه یک نظریه زمینه‌ای

محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)

بیژن رضایی ¹ (نویسنده مسئول)
عباس عباس‌پور ² (نویسنده)
مصطفی نیکنامی ³ (نویسنده)
حمید رحیمیان ⁴ (نویسنده)
علی دلاور ⁵ (نویسنده)

تاریخ دریافت : 1395/04/15 تاریخ پذیرش : 1395/04/15 تاریخ انتشار : 1392/09/01

کلید واژه: کارآفرینی, کارآفرینی دانشگاهی, نظریه زمینه‌ای, تحول در نقش دانشگاه, بستر سازی, شبکه سازی,

چکیده مقاله :

زمینه:کارآفرینی دانشگاهی به عنوان یک رویکرد و همچنین به عنوان رسالت سوم دانشگاه‌ها و آموزش عالی در سال‌های اخیر مورد توجه می‌باشد. هدف: پژوهش حاضر سعی دارد تا با رویکردی تفسیر گرایانه چالش‌ها و راهکارهای بهبود کارآفرینی دانشگاهی را از نگاه پژوهشگران و اساتید دانشگاه شناسایی کند. روش: رویکرد پژوهشی به کاربرد شده از نوع روش شناسی کیفی می‌باشد و از روش مردم نگاری برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. داده‌های این پژوهش با استفاده از روش مشاهده مشارکتی و تکنیک مصاحبه باز و عمیق جمع آوری شده و سپس با استفاده از تکنیک مثلث سازی ترکیب شده‌اند. روش نمونه گیری مورد استفاده در این پژوهش از نوع نمونه گیری کیفی- هدفمند است و با استفاده از شاخص اشباع نظری تعداد 16 نفر از پژوهشگران و اساتید دانشگاه در حوزه علوم انسانی (علوم مدیریت) به عنوان نمونه پژوهش مورد مصاحبه قرار گرفتند. نگرش و دیدگاه آنها نسبت به چالش‌ها و راهکارهای بهبود کارآفرینی دانشگاهی در حوزه علوم انسانی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و نتیجه گیری از یافته های تحقیق از نظریه زمینه‌ای استفاده شده است، به عبارت دیگر در این پژوهش به جای آزمون نظریه و تایید یا رد آن به ارائه نظریه به صورت محدود پرداخته می‌شود. یافته‌های اصلی این پژوهش با استفاده از نظریه زمینه ای شامل مقولاتی همچون تحول در نقش دانشگاه‌ها(پذیرش نقش جدید)، بسترسازی، شبکه سازی،ارتقاء فعالیت‌های دانشگاهی و تغییرات مدیریتی می‌باشد. نتیجه گیری: می توان تمامی مقولات را زیر مقوله کارآفرینی دانشگاهی قرار داد. به عبارت دیگر کارآفرینی دانشگاهی مقوله هسته در این نظریه زمینه‌ای می باشد. با استفاده از این مقولات مدل پارادایمی ارائه شده است. .

چکیده انگلیسی:

  Background: University entrepreneurship has been considered as a procedure and also as the third duty of universities and higher education in the past few years. Purpose: The study aimed to identify the challenges and solutions for improving academic entrepreneurship in expositive manner from authors and university professors’ viewpoint. Method: The applied research approach is qualitative methodology and ethnography has been used for conducting the search. The data has been gathered by participant-observation and open-deep interviewing techniques; then combined with Triangulation technique. Sampling method was purposeful- qualitative and 16 authors and university professors in humanities (management sciences) were interviewed by theoretical saturation index as the samples. Their ideas and opinions to the challenges and solutions for improving university entrepreneurship focusing on university and industry interaction have been investigated. Findings: grounded theory was used for analyzing data and concluding the findings; in other words,  providing theory limitedly was carried out instead of examining the theories and confirming or rejecting them. The main findings included issues as changing the role of university (accepting a new role), embedding , networking, enhancing university activities, culture building and managerial changes  through using grounded theory. Conclusion: All categories can be subsets of university entrepreneurship. In other words, university entrepreneurship is the core category in grounded theory. The paradigm model is provided by the categories.