مقایسه اثربخشی طراحی آموزشی دو روش ابداعانه حل مسئله و بارش مغزی بر میزان خلاقیت دانشجویان دوره‌های آموزش الکترونیکی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)اکرم امیری 1 , داریوش نوروزی 2
1 - نویسنده
2 - نویسنده
کلید واژه: آموزش الکترونیکی, خلاقیت, تفکر خلاق, آموزش مجازی, طراحی آموزشی, روش ابداعانه حل مسئله, روش بارش مغزی,
چکیده مقاله :
زمینه: پژوهش‌های حوزه خلاقیت در سال‌های اخیر بسیار فزونی یافته است. به خصوص که گرایش به خلاقیت سازمانی با رویکردهای تربیتی با رشد چشمگیری همراه بوده است. هدف: پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی طراحی آموزشی دو روش ابداعانه حل مسئله و بارش مغزی بر میزان خلاقیت دانشجویان دوره‌های آموزش الکترونیکی دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی در نیمسال اول تحصیلی 89-1388 بوده است. روش: روش تحقیق در پژوهش مذکور، تجربه ایی با در نظر داشتن گروه آزمایش و کنترل بود. گروه آزمایش و کنترل شامل دانشجویان آموزش یادگیری الکترونیکی در نیمسال اول سال تحصیلی (89-1388) دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی بوده است. طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل از دو گروه آزمودنی تشکیل شد. هر دو گروه دو بار مورد اندازه گیری قرار گرفتند، اولین اندازه گیری با اجرای یک پیش آزمون و دومین به وسیله پس آزمون صورت گرفت. به منظور تشکیل گروه‌ها محقق با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، نیمی از آزمودنی‌ها را در گروه اول (30 نفر) و نیمی دیگر را در گروه دوم (30 نفر) جایگزین نمود، دو گروهی که به این ترتیب تشکیل شد مشابه هم بود و اندازه گیری متغیر وابسته (خلاقیت) برای هر دوی آنها در یک زمان و تحت یک موقعیت صورت گرفت. حجم نمونه برای دانشجویان آموزش الکترونیکی طبق فرمول 60 نفر محاسبه شد، ابزار اندازه گیری پرسشنامه خلاقیت عابدی (1372) و همچنین مقایسه نمرات دانشجویان تحت آموزش با روش ابداعانه حل مسئله و بارش مغزی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها و به منظور کنترل تأثیر نمرات پیش آزمون بر نمرات پس آزمون دو گروه، مقایسه دو گروه از روش آماری کوواریانس و به منظور بررسی میزان اثربخشی دو متغیر مستقل بر میزان خلاقیت از آزمون آماری تی (t ) استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد رویکردهای جدید خلاقیت مثل روش ابداعانه حل مسئله نسبت به رویکردهایی چون بارش مغزی به خصوص در زمینه آموزش مجازی مؤثر واقع می‌شوند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش مزبور به ترتیب فرضیه‌ها عبارتست از: 1- وجود تأثیر معنادار دوره مهارت‌های تفکر خلاق با روش بارش مغزی، بر افزایش میزان خلاقیت دانشجویان تأیید می‌شود.2- وجود تأثیر معنادار دوره مهارت‌های تفکر خلاق با روش ابداعانه حل مسئله، بر افزایش میزان خلاقیت دانشجویان تأیید می‌شود.3- وجود تأثیر معنادار و مثبت دوره مهارت‌های تفکر خلاق با روش ابداعانه حل مسئله، بر افزایش میزان خلاقیت دانشجویان در مقایسه با روش بارش مغزی تأیید می‌شود.
Objective: The aim of this article is to compare the efficiency of educational programming with respect to the two innovative methods for solving problems and brainstorming and their influences on creativity of university students who were studying in the E-learning course in the Khaje Nasir University in the first semester of academic year 1388-89. Method: As an experimental method, tow groups were used (one group as control and another as experiment group. This group consisted of Khaje Nasir University first semester students studying in E-learning course of the year 1388-89. The pre-test and post-test program was controlled by the two subsidiary control groups. The two groups were tested twice, the first test was conducted with a pre-test and the second were conducted with a post-test in order to establish it. Results: Results showed that the overall assessment of students at the Khaje Nasir University was higher than that of Brainstorming method. There was no statistically significant difference between the two groups regarding specialized questions about online search skills between TRIZ groups and brainstorming group. Conclusion: These findings could have some practical suggestions in applying appropriate teaching methods.