اثربخشی آموزش تلفیقی تفکر انتقادی و تفکر خلاق بر یادگیری خودراهبر دانش‌آموزان دورة دوم متوسطة شهر قم
محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)ژاسنت صلیبی 1 , فهیمه حسنی 2 , بهشته نیوشا 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، ساوه، ایران. fhassani14@yahoo .com
2 - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تهران، استادیار گروه علوم اجتماعی، ایران (نویسنده مسئول). gmail.com@jacethe.salibi
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، استادیار گروه روان‌شناسی، ساوه، ایران. beheshteh_niusha@yahoo.com
کلید واژه: تفکر انتقادی, تفکر خلاق, یادگیری خود راهبر,
چکیده مقاله :
زمینه: رفع چالش‌های قرن بیست‌ویک با فشارهای محیطی، اجتماعی و اقتصادی پیچیده‌ای که دارد، نیازمند این است که جوانان خلاق، مبتکر، با انرژی، سازگار، با انگیزه و با اعتماد به نفس باشند و مهارت‌های استفاده از تفکر انتقادی و خلاق را به طور هدفمند توسعه دهند. هدف: این مقاله درصدد است تا اثربخشی آموزش تلفیقی تفکر انتقادی و تفکر خلاق بر یادگیری خود راهبر دانش‌آموزان دخترِ دوم تجربی در شهر قم را بررسی کند. روش: پژوهش حاضر طرح آزمایشیِ پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود که گروه نمونه‌ای 105 نفری به صورت خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند، سپس گروه نمونه بر حسب سن، جنسیت، پایه، رشته تحصیلی، نمرة استعداد تحصیلی همتاسازی شدند. پس از اجرای پیش‌آزمون با استفاده از پرسشنامة یادگیری خود راهبر فیشر و همکاران (2001)، گروه نمونه به طور تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایش 25 نفری، تقسیم شدند. داده‌های به دست آمده از نمره‌گذاری پرسشنامه‌ها با روش آماری تحلیل واریانس و تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل‌ها نشان داد که آموزش تلفیقی تفکر انتقادی و خلاق بر یادگیری خود راهبر و تمام مؤلفه‌های آن (رغبت به یادگیری، خودمدیریتی و خودکنترلی) تأثیر معناداری دارد. نتیجه‌گیری: با آموزش تلفیقی تفکر انتقادی و تفکر خلاق رغبت به یادگیری، خودکنترلی و خودمدیریتی دانش‌آموزان افزایش می‌یابد. در نتیجه انگیزش استفاده از راهبردهای یادگیری، روحیة خوداتکایی و موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان بیش‌تر می‌شود.
Background: Meeting the twenty-first century challenges with its environmental, social and economic pressures, has a complex requires creative, innovative, energetic, adaptable, motivated youth with having confidence and skills as to develop purposefully their critical thinking and creativity. Purpose: This article explains the efficacy of a combination of critical thinking and creative thinking, self-directed learning on high-school girls in Qom. Method: The study was a pilot pretest - posttest control group with a sample group of some 105 people chosen in a cluster random sample group in terms of age, gender, baseline, career score of scholastic aptitude cloning were carried out after conducting the pretest questionnaire with self-directed learning Fischer and colleagues (2001) randomly divided into control and experimental groups of 25 subjects, respectively. Data obtained from scoring the analysis of covariance (Ancova) and multivariate analysis of covariance (Mancova) were analyzed. Results: Data analysis showed that teaching critical thinking and creative combination of self-directed learning and all its components (willingness to learn, self-management and self-control) has a significant impact. Conclusion: With the integration of critical thinking and creative thinking, willingness to learn, self-control and self-management students increased, thus motivating the use of learning strategies, the spirit of self-reliance and achievement of students over a semester.