رابطه‌ی آموزش هنر با رویکرد تربیت‌هنری و خلاقیت دانش آموزان پایه‌ی پنجم دبستان‌های ایران در سال تحصیلی 88-1387

محورهای موضوعی : سایر

علی اصغر سورتیجی اوکرکایی ¹ , حسن رستگارپور ²

1 - کارشناسارشد تکنولوژی آموزشی
2 - استاد یار دانشگاه تربیت معلم

تاریخ دریافت : 1395/04/30 تاریخ پذیرش : 1395/04/30 تاریخ انتشار : 1390/10/01

کلید واژه: خلاقیت, رویکرد‌های تربیت هنری, تربیت هنری,

چکیده مقاله :

موضوع این پژوهش ارتباط هنر با رویکرد تربیت هنری و خلاقیت در بین دانش‌آموزان پایه‌ی پنجم دبستان‌های ایران بود. این پژوهش یک پژوهش همبستگی بود. آزمودنی‌های این پژوهش تعداد 168 نفر(70 پسر و 98 دختر) از دانش‌آموزان پایه‌ی پنجم دبستان های استانهای فارس، قزوین و یزد بودند که شامل دانش آموزان روستایی و شهری بودند و به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه ای از بین مدارس استان های فارس، قزوین، کردستان، یزد و آذربایجان شرقی که مجری طرح آزمایشی آموزش هنر با رویکرد تربیت هنری در پایه‌ی پنجم در ایران بودند، انتخاب شدند.در این پژوهش از آزمون خلاقیت تصویری تورنس (فرم ب ) استفاده شد. پس از تکمیل آزمون ها توسط آزمودنی‌ها و نمره گذاری به کمک راهنمای نمره‌گذاری تورنس، داده‌ها با روش ضریب همبستگی پیرسون مورد تحلیل آماری قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین آموزش هنر با رویکرد تربیت هنری و خلاقیت، ضریب همبستگی (06/0=r) وجود دارد. همچنین ضرایب همبستگی (049/0=r) در عنصر سیالی، (163/0=r) در عنصر اصالت، (078/0=r) در عنصر انعطاف‌پذیری و (092/0=r) در عنصر بسط (توجه به جزییات) وجود دارد که هیچ کدام در سطح آلفای 05/0 معنا‌دار نمی‌باشند. این پژوهش نشان داد، بین آموزش هنر با رویکرد تربیت هنری و خلاقیت در بین دانش‌آموزان پایه‌ی پنجم دبستان‌های ایران، رابطه معنا‌دار وجود ندارد.

چکیده انگلیسی:

Background: This paper studies the creative art as a platform for creativity and innovation in the primary schools. Objective: The main aim of this research was to study the relationship between art training, art training approach and creativity among primary fifth grade pupils of elementary schools in Iran. Method: This is a correlation research and type of past test with control group. Population was 168 elementary pupils (70 boys and 98 girls) from Fars, Ghazvin and Yazd provinces of Iran. Cluster random method of sampling was used. These provinces were administrators of art training experimental plan with art training approach in fifth grade of Iran schools. Results: In this research Torrance Figural Test (form B) was used. After completing the tests by subjects and scoring by Torrance scoring booklet, the data were statistically analyzed by Pierson correlation. Analyzing of data showed that there is no significant relationship (r=./.6)  between art training with art training approach and creativity (Fluency. r=/.49, flexibility r=./.78 , originality r=./163, elaboration r=./.92 ). Conclusion: Further research needs to be done regarding any possible relationship between art training, art training approach and creativity among pupils.

منابع و مأخذ:

امینی، محمد. (1380). طراحی الگوی مطلوب برنامه درسی تربیت هنری دوره ابتدایی و مقایسه آن با وضعیت موجود، رساله دکتری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.

راهنمای درس هنر(گروه مؤلفان). (1385). تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‏های درسی.

راهنمای درس هنر، گروه مؤلفان. (1380). تهران: اداره کل چاپ و توزیع کتاب‏های درسی.

سبحانی نژاد، مهدی؛ موسوی، صاحب. مقاله تبیین مبانی فلسفی، رویکردها و شیوه‏های تربیت هنری در نظام‏های آموزشی، دانشگاه شاهد، دانشکده علوم انسانی.

لنکستر، جان. (1377). هنر در مدرسه، ترجمه میر محمد سید عباس زاده، تهران: انتشارات مدرسه.

مایر، فردریک. (1374). تاریخ اندیشه‏های تربیتی. ج 1و2، ترجمه علی اصغر فیاض، تهران: انتشارات سمت.

محمدپور، آیت الله. (1382). آموزش هنر در مدارس دوره‏ی ابتدایی، تهران: انتشارات منادی تربیت.

مقامی، حمیدرضا. (1386). فصلنامه تربیتی شماره 9، تهران، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.صص 165-183.

موسوی، سید باقر. (1377). بررسی عوامل مؤثر در پرورش خلاقیت در مدارس ابتدایی شهرستان ساری از دیدگاه دانش آموزان و معلمان. ساری: پایان نامه کارشناسی ارشد.

مهرمحمدی،محمود. (1383). آموزش عمومی هنر: چیستی، چرایی، چگونگی، تهران:انتشارات مدرسه.

 Fisher, R. (2002). Creative Minds: Building Communities of Learning for the Creative Age, paper presented at Teaching Qualities Initiative Conference, Hong Kong Baptist University, 2002.

Frances Alter .(2010). Unesco Observatory, Faculty Of Architecture, Building And Planning, The University Of Melbourne Refereed E-Journal, Vol 1. Issue 5. April

Shaw, Geraldine A.;DeMers, Stephen T.(1986). Journal of Mental Imagery, Vol 10(1), 1986, 65-74.

Matthijs Baas, Carsten K. W. De Dreu, and Bernard A. Nijstad .(2008). Psychological Bulletin by the American Psychological Association, Vol. 134, No. 6, 779–806.

Moga, E., Burger, K., Hetland, L. and Winner, E. (2000). 'Does the Arts Engender Creative Thinking? Evidence for Near Not Far Transfer', Journal of Aesthetic Education, vol. 34, no. 3/4, pp. 91-104.

Torrance, E.Paul. (1974). Torrance test of creative thinking. Figural test booklet B.Copyright, 1966,by Personal Press,Inc.Home Office:191 Spring