تاثیر درام کاربردی برخلاقیت وتفکر انتقادی دانش آموزان پایه چهارم دبستان شهر تهران

محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)

زهرا حسن زاده چایجانی ¹ (کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران)
حمید رضا مقامی ² (استادیار گروه تکنولوژی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران)
محمد رضا نیلی ³ (دانشیار گروه تکنولوژی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران)
آرش ابرازی بخشایش ⁴ (کارشناسی ارشد نمایش خلاق، دانشگاه آنکارا، آنکارا، ترکیه)

تاریخ دریافت : 1401/03/03 تاریخ پذیرش : 1401/10/14 تاریخ انتشار : 1401/09/01

کلید واژه: خلاقیت, دانش آموزان, تفکر انتقادی, درام کاربردی,

چکیده مقاله :

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر روش تدریس درام کاربردی بر خلاقیت و تفکر انتقادی در بین دانش آموزان بود. روش: پژوهش حاضر از نوع کمی و روش آن شبه آزمایشی بود و ازطرح پیش آزمون _ پس آزمون تک گروهی استفاده شد، جامعه آماری در این پژوهش عبارت است از کلیه دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی شهر تهران منطقه 15 که نمونه به صورت در دسترس از مدرسه پسرانه فلسطین 2 و به صورت نهایی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بود. برای سنجش خلاقیت از آزمون خلاقیت تورنس و پرسشنامه تفکر انتقادی فاشیون استفاده شد. روش تدریس درام کاربردی در طی 10 جلسه آموزش اجرا شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش آماری تی گروه های وابسته مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد روش تدریس درام تاثیر مثبت و معنی داری بر خلاقیت دانش آموزان دارد. نتایج نشان داد روش تدریس درام تاثیر مثبت و معنی داری بر تفکر انتقادی دانش آموزان دارد. نتایج نشان داد روش تدریس درام کاربردی بر مؤلفه های خلاقیت و تفکر انتقادی در بین دانش آموزان تاثیر دارد. نتیجه گیری: در نتیجه آموزگاران و دبیران باید با استفاده از روش تدریس درام کاربردی و ارایه مدل های آموزشی مناسب سعی کنند خلاقیت و تفکر انتقادی دانش آموزان را ارتقا دهند.

چکیده انگلیسی:

The aim of this study was to investigate the effect of applied drama teaching methods on creativity and critical thinking among students. The present study is a quantitative type and its method is quasi-experimental and the pre-test-post-test design of one group was used. Palestine 2 and will eventually be replaced by the experimental and control groups. The data collection tool in this study was a questionnaire. Torrance creativity and Critical thinking of Fashion test was used to measure creativity. The method of teaching applied drama was performed during 10 training sessions. The collected data were analyzed using statistical method of dependent groups. Findings showed that the method of teaching drama has a positive and significant effect on students' creativity. The results showed that the drama teaching method had a positive and significant effect on students' critical thinking. The results showed that the method of teaching applied drama has an effect on the components of creativity and critical thinking among students. As a result, teachers and educators should try to promote students' creativity and critical thinking by using applied drama teaching methods and providing appropriate educational models

منابع و مأخذ:

ارغوانی فرد، حمیرا. (1385). بررسی تأثیر نقش آفرینی و فعالیت‌های نمایش خلاق کودکان پیش دبستانی بر تحول عاطفی- اجتماعی در منطقه یک تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.

اصلاحی، محسن. (1399). تأثیر آموزش به شیوه نمایش خلاق بر تفکر انتقادی و پیشرفت درسی دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی ناحیه یک شهرستان زنجان (مطالعه موردی: درس انشا). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی.

آقاعباسی، یداالله (1391). نمایش خلاق، قصه گویی و تئاترهای کودکان و نوجوانان. تهران: نشر قطره.

باقری، سولماز و عادبی تراب، رضا. (1400). چگونه توانستم با روش قصه گویی و نمایش خلاق به رشد و شکوفایی خلاقیت انشای دانش‌آموزانم کمک کنم؟. مجله مطالعات کارورزی در تربیت معلم، شماره 3، 143-164.

بهرامی، نرگس؛ حسینی المدنی، سید علی؛ متولی، سعید؛ خویینی، فاطمه. (1400). اثربخشی آموزش خلاقانۀ حل مسئله به روش تریز در ارتقای مهارتهای حل مسئله با تأکید بر نقش واسطه‌ای تفکر انتقادی و احساس تعلق به مدرسه. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 11(1)، 188-161.

پورجمشیدی، مریم؛ حیدری، جمشید؛ زنگنه، حسین. (1395). تأثیرتلفیق اصل زایگارنیک در نمایش خلاق بریادسپاری و بازآفرینی مفاهیم کتاب هدیه‌های آسمانی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 6(2)، 120-101.

چالمه، رضا؛ فولادچنگ، محبوبه،؛ جوکار، بهرام و فضیلت پور، مسعود. (1400). بررسی نقش واسطه‌ای ذهن آگاهی در رابطه بین محیط حامی خودپیروی و تفکر انتقادی در دانش‌آموزان. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۲۰ (۱۰۷) :۱۹۷۸-۱۹۶۵.

دروی پور، روزیتا؛ عصاره،  علیرضا؛ نصری, صادق؛ آرمند، محمد. (1401). رابطه سواد رایانه‌ای و سواد تحلیلی با خلاقیت در دانش‌آموزان : نقش تعدیل کننده جنسیت. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 12(1)، 176-147.

صادقی، شهلا. (1393). بررسی تأثیر آموزش به شیوه نمایش خلاق بر تفکر انتقادی و پیشرفت درسی دانش‌آموزان در درس علوم اجتماعی سوم ابتدایی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه، دانشکده علوم انسانی.

قاسم پور، اکرم. (1400). نقش نمایش خلاق در پرورش خلاقیت کودکان 5 تا 7 سال. رساله دکتری. دانشکده پژوهش‌های  عالی هنر و کارآفرینی. دانشگاه هنر اصفهان.

Adıgüzel, H. Ö., & Timuçin, E. (2010). The effect of creative drama on student achievement in the instruction of some development and learning theories. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 1741-1746. ‏

Alsaleh, N.  J.  (2020).  Teaching Critical Thinking Skills:  Literature Review. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET,19(1), 21-39.

Anderson, N., Potočnik, K., & Zhou, J. (2014). Innovation and creativity in organizations: A state-of-the-science review, prospective commentary, and guiding framework. Journal of management, 40(5), 1297-1333. ‏

Barbot, B. (2016). Perspectives on Creativity Development: New Directions for Child and Adolescent Development, Number 151. John Wiley & Sons. ‏

Cai, W., Khapova, S., Bossink, B., Lysova, E., & Yuan, J. (2020). Optimizing employee creativity in the digital era: Uncovering the interactional effects of abilities, motivations, and opportunities. International journal of environmental research and public health, 17(3), 1038. ‏

Demir Acar, M., & Bayat, M. (2019). The effect of diet-exercise trainings provided to overweight and obese teenagers through creative drama on their knowledge, attitude, and behaviors. Childhood Obesity, 15(2), 93-104. ‏

Dima, A., & Tsiaras, A. (2020). The improvement of critical thinking through Drama Education for students in the fifth grade of Primary school. Drama Research: International Journal of Drama in Education, 11(1), 1-19. ‏

Fadilah, S. (2022). Development of Local Wisdom-Based Discovery Learning Models to Improve Critical Thinking Skills on Theme Growth and Development of Life. ICCCM Journal of Social Sciences and Humanities, 1(6), 24-30. ‏

Fong, C. J., Kim, Y., Davis, C. W., Hoang, T., & Kim, Y. W. (2017). A meta-analysis on critical thinking and community college student achievement. Thinking Skills and Creativity, 26, 71-83. ‏

Ghasemtabar, S. N., Alahvirdiyani, K., Hajitabar, M., Mohammadjani, H., & Khosravi, F. (2012). The effect of creative drama on social development of preschoolers. ‏

Gül, E., & Gücüm, E. B. (2015). Creative drama applications as complementary for constructivist approaches for science courses: Teacher and student's evaluations. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 2043-2050. ‏

Hooshyar, D., Lim, H., Pedaste, M., Yang, K., Fathi, M., & Yang, Y. (2019, December). AutoThinking: An adaptive computational thinking game. In International conference on innovative technologies and learning (pp. 381-391). Springer, Cham. ‏

Huang, P., Peng, S., Chen, H., Tseng, L., & Hsu, L. (2017). The relative influence of domain knowledge and domain -general divergent thinking on scientific creativity and mathematical creativity. Thinking Skills & Creativity, 25, 1 - 9.

Jones, T. (2017). Playing detective to enhance critical thinking. Teaching and Learning in Nursing, 12(1), 73-76. ‏

Khorsandpour, T., Rezakhani, S, Sharifi, H. (2021). The structural pattern of irrational beliefs based on personality traits and self-esteem in students: the mediating role of critical thinking. Psychological Science, 20 (101), 775 -786.

Liao Y H, Chen Y L, Chen H C, Chang Y L. (2018). infusing creative pedagogy into an English as a foreign language classroom: Learning performance, creativity, and motivation. Thinking Skills and Creativity. 1; 29:213-23.

Lundberg A. (2016). Beyond the Gaze. Translations as a Norm-Critical Praxis in Theatre for Children and Young. Nordic Theatre Studies. 22; 28 (1): 94-104.

McDonald, J. K., West, R. E., Rich, P. J., & Hokanson, B. (2020). Instructional Design for Learner Creativity. In Handbook of Research in Educational Communications and Technology (pp. 375-399). Springer, Cham

Momeni, S., Khaki, M., & Amini, R. (2017). The role of creative drama in improving the creativity of 4-6 years old children. Journal of History Culture and Art Research, 6(1), 617-626. ‏

Moosivand, M. (2020). Effectiveness of teaching critical thinking on psychological capital and on marital intimacy among married men and women of tehran. Psychological Science, 19 (85), 11 -23.

Morales-Obod, M., Valdez Remirez, M. N., Satria, E., & Indriani, D. E. (2020). Effectiveness on the use of mother tongue in teaching the concepts of fraction among second grade of elementary school pupils. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 8(1), 291–304

Uzunöz, F. S., & Demirhan, G. (2017). The effect of creative drama on critical thinking in preservice physical education teachers. Thinking Skills and Creativity, 24, 164-174. ‏

Wongta, J., Grosseau, C., Yachulawetkunakorn, C., Watthana, C., & Wongwatkit, C. (2021). Effects of a collaborative STEM-based orientation approach on senior high-school students' creativity and operacy. International Journal of Mobile Learning and Organisation, 15(1), 71-106.

Zenberger, K. (2005), Drama Play in Play Therapy. Play Therapy Seminars

Acar, M.D, & Bayat (2019). Tge effect diet-exercicise tranings provided to overweight and obese teenagers through creative drama on their knowledge, attiude, and behaviors children obesity,15(2),93-104

Farmer, David (2015): Drama strategies – drama resource.
http://dramaresource.com/drama-strategies [last accessed 23 Nov 2015].On this website David Farmer describes different drama strategies that can be applied in a classroom context

Gross JJ, Levenson RW. Hiding feelings: The acute effects of inhibiting negative and positive emotion. Journal of Abnormal Psychology. 2013; 106(1):95-103. [DOI:10.1037/0021-843X.106.1.95]