تدوین و اعتباربخشی بسته آموزشی تقویت خلاقیت شناختی/شخصیتی
محورهای موضوعی : خلاقیت شناسی روان‏شناختیراهیل حقجو 1 , یحیی یار احمدی 2 * , عطا شاکریان 3
1 - دانشجوی دکترا مشاوره، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
2 - استادیار گروه روانشناسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
3 - استادیار گروه روانشناسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
کلید واژه: خلاقیت شناختی/شخصیتی, تفکر خلاق, بسته آموزشی, اعتبارسنجی.,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر تدوین و اعتباربخشی بسته آموزشی تقویت خلاقیت شناختی/شخصیتی است. این مطالعه یک پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی بود. در بخش کیفی از تحلیل مضمون بر اساس شیوه براون و کلارک(2007) و در بخش کمی از روش پژوهش ترکیبی (آمیخته کیفی و کمی) و جهت بررسی روایی تخصصی و محتوایی بسته آموزشی، از توافق تخصصی متخصصان با استفاده از ضریب کاپای کوهن استفاده شد. نمونه آماری در بخش کیفی شامل 41 منبع در حوزه خلاقیت که به صورت هدفمند انتخاب شدند. جامعه بخش کمی‌نیز شامل کلیه دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه اول منطقه 5 شهر تهران در سال تحصیلی 1403-1402 بود. جهت بررسی اعتبار محتوایی بسته تدوین شده از5 نفر متخصص به شیوه هدفمند استفاده شد. گردآوری اطلاعات به روش مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون انجام شد. بر اساس نتایج در تدوین بسته آموزشی تقویت خلاقیت شناختی/شخصیتی چهار مضمون پایه کلی شامل ماهیت خلاقیت( انعطاف‌پذیری شناختی، اصالت، سودمندی و سیالیت)؛ ویژگی های افراد خلاق ( گشودگی، نوآور و مبتکر بودن، تغییر پذیری، تعامل گرا، ریسک پذیری، متفکربودن، فعال بودن و انگیزه بالا)؛ خلاقیت شناختی ( آمادگی، نهفتگی، روشنگری و بازنگری) و خلاقیت شخصیتی ( برونگرایی، گشودگی نسبت به تجربه، توافق پذیری و وجدان گرایی) شناسایی شدند.
The purpose of the current research is to compile and validate the educational package to strengthen cognitive/characteristic creativity. This study was a sequential exploratory mixed research. In the qualitative part of the theme analysis based on the method of Brown and Clark (2007) and in the quantitative part of the combined research method (mixed qualitative and quantitative) and to check the expert and content validity of the training package, the expert agreement of the experts was used using Cohen's Kappa coefficient. became. The statistical sample in the qualitative section includes 41 sources in the field of creativity that were selected purposefully. The population of the quantitative section also included all female students of the first secondary school in the 5th district of Tehran in the academic year of 1402-1403. 5 experts were used in a targeted manner to check the validity of the content of the compiled package. Data collection was done by semi-structured interview method. Data analysis was done by thematic analysis method. Based on the results in the compilation of the training package for strengthening cognitive/characteristic creativity, four general basic themes including the nature of creativity (cognitive flexibility, originality, usefulness and fluidity); characteristics of creative people (openness, innovativeness, changeability, interactiveness, risk-taking, thinking, activeness and high motivation); Cognitive creativity (readiness, latentness, insight and revision) and personality creativity (extroversion, openness to experience, agreeableness and conscientiousness) were identified.
ابراهیم، انسیه، ارجمندنیا، علی اکبر، غلامعلی لواسانی، مسعود، و افروز، غلامعلی. (1400). بررسی نیمرخ هوشی، شخصیتی و خلاقیت دانش آموزان تیزهوش تحصیلی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 11(1 )، 1-22.
پیرخائفی، علیرضا؛ حسینی، سید محمد حامد؛ محمدی، اکبر(1400). طراحی الگوی خلاقیت دانش‌آموزان بر مبنای احساس تعلق به مدرسه با نقش میانجی تاب‌آوری در مدارس پنج شهرک نظامی‌شهر تهران. 48، 41-57.
حسن زاده، کریم.، نراقی، عیسی و قیصری زاده، غفار .(1401). بررسی خلاقیت در دانش آموزان دوره ابتدایی. پژوهشنامه اورمزد، 61، 57-67.
شریفی، شافع، شیخ احمدی، سیدعرفان، و رستمی، شعیب. (1402). تاثیر معلم در ایجاد خلاقیت و نقش خلاقیت در پیشرفت دانش آموزان. همایش ملی پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران.
رهنما، اکبر و عبدالملکی، جمال. (1388). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شاهد. اندیشه های نوین تربیتی. دانشگاه الزهرا، 5(2)،
Refrencess
Abraham, A. (2013). The promises and perils of the neuroscience of creativity. Frontiers in human neuroscience, 7, 246.
Baas, M., De Dreu, C. K., & Nijstad, B. A. (2008). A meta-analysis of 25 years of mood-creativity research: Hedonic tone, activation, or regulatory focus?. Psychological bulletin, 134(6), 779.
Bittner, J. V., Bruena, M., & Rietzschel, E. F. (2016). Cooperation goals, regulatory focus, and their combined effects on creativity. Thinking Skills and Creativity, 19, 260-268.
Brandon, L. E., Reis, S. M., Renzulli, J. S., & Beghetto, R. A. (2024). Examining Teachers’ Perspectives of School-Based Opportunities and Support for Student Creativity with the ICI Index. Creativity Research Journal, 36(2), 245-262.
Fink, A., Weber, B., Koschutnig, K., Benedek, M., Reishofer, G., Ebner, F., ... & Weiss, E. M. (2014). Creativity and schizotypy from the neuroscience perspective. Cognitive, Affective, & Behavioral Neuroscience, 14, 378-387.
Forthmann, B., Holling, H., Zandi, N., Gerwig, A., Çelik, P., Storme, M., & Lubart, T. (2017). Missing creativity: The effect of cognitive workload on rater (dis-)agreement in subjective divergent-thinking scores. Thinking Skills and Creativity, 23, 129-139.
Glăveanu, V (2018). Educating which creativity? Thinking Skills and Creativity. 27, 25–32.
Haiou, S., Shuai, C., & Mustafa, M. (2024). Creativity, Practical Ability, Self‐Identity: Public Art Practice with Primary School Students in China. International Journal of Art & Design Education.
Hämäläinen, T., Lappalainen, P., Puolakanaho, A., Lappalainen, R., & Kiuru, N. (2023). A guided online ACT intervention may increase psychological well-being and support school engagement in adolescents. Journal of Contextual Behavioral Science, 27, 152-159. https://doi.org/10.1016/j.jcbs.2023.02.002
Israel-Fishelson, R., & Hershkovitz, A. (2024). Cultivating creativity improves middle school students’ computational thinking skills. Interactive Learning Environments, 32(2), 431-446.
Jorayev, A. (2024). Development Of Creative Activity Of Elementary School Students As A Pedagogical Problem. World Bulletin Of Social Sciences, 34, 95-97.
Junça-Silva, A., Duarte, H., & Santos, S. C. (2024). Personal initiative, risk-taking, creativity and opportunity discovery among students. Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy, 18(1), 49-71.
Jung, R. E., Segall, J. M., Jeremy Bockholt, H., Flores, R. A., Smith, S. M., Chavez, R. S., & Haier, R. J. (2010). Neuroanatomy of creativity. Human brain mapping, 31(3), 398-409.
Kaufmann, G. (2003). Expanding the mood-creativity equation. Creativity Research Journal, 15(2-3), 131-135.
Mukhlibaev, M. (2024). Retrospective Analysis of the Concepts of" Giftedness" and" Technical Creativity". Science Promotion, 9(1), 67-74.
Perlovsky, L. I., & Levine, D. S. (2012). The drive for creativity and the escape from creativity: neurocognitive mechanisms. Cognitive Computation, 4, 292-305.
Sawyer, R. K., & Henriksen, D. (2024). Explaining creativity: The science of human innovation. Oxford university press.
Wang, Y. (2119). On cognitive foundations of creativity and the cognitive process of creation. International Journal of Cognitive Informatics and Natural Intelligence, 3(4), 1-11
Xu, J. (2024). Enhancing Student Creativity in Chinese Universities: The Role of Teachers’ Spiritual Leadership and the Mediating Effects of Positive Psychological Capital and Sense of Self-Esteem. Thinking Skills and Creativity, 101567.
Zhang, H., Sun, C., Liu, X., Gong, S., Yu, Q., & Zhou, Z. (2020). Boys benefit more from teacher support: Effects of perceived teacher support on primary students’ creative thinking.
Zhu, F., Zhang, Q., & Qiu, J. (2013). Relating inter-individual differences in verbal creative thinking to cerebral structures: an optimal voxel-based morphometry study. PloS one, 8(11), e79272.