برنامه‌ریزی آبیاری سیب‌زمینی براساس تخلیه رطوبت از ناحیه ریشه با استفاده از مدل AquaCrop
محورهای موضوعی : زراعت و اصلاح نباتاتمحمد علی انصاری 1 , اصلان اگدرنژاد 2 , نیازعلی ابراهیمی پاک 3
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
2 - استادیار، گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
3 - دانشیار، بخش آبیاری و فیزیک خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
کلید واژه: زیست توده, کارائی مصرف آب, سناریوهای کم‌آبیاری, مدل‌های گیاهی,
چکیده مقاله :
به منظور برنامه‌ریزی آبیاری سیب‌زمینی براساس تخلیه رطوبتی، از مدل واسنجی شده‌ی AquaCrop استفاده شد. این مدل با استفاده از داده‌های برداشت شده از دو فصل زراعی یک مزرعه تحقیقاتی در چهارتخته شهرکرد واسنجی شد. سپس مدل AquaCrop تحت اجراهای متوالی قرار گرفت به طوری که سناریوهای مختلف تخلیه رطوبت از ناحیه ریشه و آبیاری مجدد آن (DyIx؛ که y میزان تخلیه و x میزان آبیاری بر حسب میلی‌متر است) بررسی شد. نتایج نشان داد که تخلیه رطوبت تا 40 میلی‌متر و آبیاری مجدد آن هیچ‌گونه تنشی به گیاه وارد نکرد. تخلیه رطوبت بیشتر از 80 میلی‌متر سبب افت شدید رطوبت گردید به طوری که عملکرد و زیست‌توده به مقداری نزدیک به صفر کاهش یافت. به منظور کم‌آبیاری، تخلیه رطوبت بین 40 تا 70 میلی‌متر مناسب بود. نتایج اعمال کم‌آبیاری در سناریوهای مختلف نشان داد که بیشترین عملکرد در سناریوی D40I40 (6/22 تن بر هکتار) و کمترین عملکرد در سناریوی D70I20 (8/10 تن بر هکتار) به دست آمد. در حالت کمبود آب، سناریوهای D60I40، D60I30 و D65I30 به عنوان بهترین سناریوها مشخص شدند به طوری که مقدار عملکرد در این سناریوها به ترتیب 8/16، 2/22 و 27 درصد کمتر از D40I40 بود. مقدار زیست‌توده این تیمارها نیز به ترتیب 6/16، 8/21 و 7/26 درصد کمتر از D40I40 بود. این سناریوها کارایی مصرف را به ترتیب 7/0 درصد (افزایش)، 7/0 درصد (کاهش) و 9/1 درصد (کاهش) تغییر دادند. بنابراین D40I40 بهترین سناریو در شرایط آبیاری کامل و D60I40 مناسب‌ترین سناریو در شرایط کم‌آبیاری بود.
In order to potato irrigation planning based on moisture depletion, calibrated AquaCrop was used. This model was calibrated using data collected from a research station in Chahartakhteh, Shahrekord, in two years. Then, Aquacrop was implemented under multi run in different depletion and irrigation scenarios (DyIx; which y indicates depletion amount and x indicates irrigation amount in mm). Results revealed that there was no water stress under 40 mm depletion and 40 mm irrigation. Crop yield and biomass was so low when depletion was more than 80 mm. In order to apply deficit irrigation, depletion must be between 40 to 70 mm. Based on the results, maximum yield was observed for D40I40 (22.6 ton.ha-1) and minimum yield was observed for D70I20 (10.8 ton.ha-1). In the case of water deficit, D60I40, D60I30, and D65I30 were the best scenarios so that the yields for mentioned scenarios were 16.8, 22.2, and 27 percent less than D40I40 yield. Biomass values for mentioned scenarios were 16.6, 21.8, and 26.7 percent less than D40I40 biomass. Water use efficiency for this scenarios were 0.7 (more), 0.7 (less), and 1.9 (less) than D40I40 one. So, D40I40 and D60I40 were the best scenario in full and deficit irrigation, respectively.
_||_