ارزیابی مدل آکواکراپ به منظور کاهش تاثیر تنش آبی ناشی از تغییر تاریخ کاشت در زراعت گندم

محورهای موضوعی : زراعت و اصلاح نباتات

محمدرضا امداد ¹ , آرش تافته ²

1 - بخش تحقیقات آبیاری و فیزیک خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب کرج ایران
2 - بخش تحقیقات آبیاری و فیزیک خاک موسسه تحقیقات خاک و آب کرج ایران

تاریخ دریافت : 1396/09/07 تاریخ پذیرش : 1397/02/18 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: گندم, زمان کاشت, شبیه‌سازی, مدل آکواکراپ,

چکیده مقاله :

تاریخ کشت از عوامل مؤثر در عملکرد محصولات کشاورزی می‌باشد که انتخاب مناسب آن موجب افزایش عملکرد گیاهان زراعی می‌گردد. یکی از مدل‌های پیشرفته و کاربردی مناسب در حوزه آب، خاک و گیاه مدل آکواکراپ هست که قابلیت و توانایی بالایی در شبیه‌سازی عملکرد در شرایط محیطی مختلف دارد. در این راستا با استفاده از آمار و اطلاعات هواشناسی بلندمدت 14 ساله (1379 الی 1393) تأثیر تاریخ‌های کشت متفاوت(در بازه 7 روزه) گیاه گندم در منطقه حمیدیه استان خوزستان با استفاده از مدل آکواکراپ بررسی شد. به‌منظور اعتبارسنجی، نتایج شبیه‌سازی مدل آکواکراپ با نتایج عملکرد اندازه‌گیری شده در دو پایلوت منتخب مورد مقایسه و ارزیابی واقع شد. نتایج حاصل از اندازه‌گیری عملکرد در دو پایلوت در سال زراعی 94-93 نشان داد که چنانچه گندم در محدوده دهه دوم آبان ماه کشت گردد، عملکرد از حدود 2 به 6/2 تن در هکتارقابل ‌افزایش است. نتایج حاصل از مدل و مقادیر اندازه‌گیری نشان داد که مدل آکواکراپ توانایی و قابلیت بالایی در پیش‌بینی عملکرد در تاریخ‌های کشت ‌شده داشته و می‌توان در شرایط مشابه و با دقت مناسب (ریشه میانگینمربعات خطا 26/0 کیلوگرم در هکتار و خطای مطلق 11 درصد) از این مدل در پیش‌بینی عملکرد گندم استفاده نمود.

چکیده انگلیسی:

Planting date is one of the effective factors for crop yield production that appropriate chooses; it can increase plant yield production. One of the advanced and practical models in the water, soil and plant is Aquacrop that has high ability and performance in different crop simulation and environmental conditions. In this regard using of long term meteorological data of 14 years (2000-2014), the effect of general different planting dates of wheat (within 7 days) in the Hamidiyeh region using Aquacrop model was investigated. In order to validate and comparing the results of Aquacrop model simulation with measured data, two pilots were considered. The results of yield measured data in two pilots in 2014-2015 indicated that if wheat is cultivated in the range of the second decade of November, the wheat yield production can increase from 2 to 2.6 ton/ha. The results of the model simulation and measured data showed that the Aquacrop model has high performance and ability for wheat yield simulation based on wheat planting date and can be used in the similar conditions with reasonable accuracy(root mean square error and absolute error are 0.26 and 11% respectively) in different planting dates for wheat yield simulation. Regarding to probability of rainfall occurrence in second decade of November (about 37 %), selecting planting date in that range accompanying with increasing soil surface moisture (about 80%), than planting date in first decade, can increase seed germination. In this condition water stress is less and more yields are predictable.