بررسى تاثیر نقش بازرگانى پیرانشهر بر شاخص هاى استراتژى توسعه شهرى

محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهری

محمد رحیم رهنما ¹ , لیلی ابراهیمی ²

1 - استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی،دانشگاه فردوسی مشهد
2 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزى شهرى، دانشگاه فردوسى مشهد، مشهد، ایران.

تاریخ دریافت : 1396/03/26 تاریخ پذیرش : 1397/11/07 تاریخ انتشار : 1398/10/01

کلید واژه: پیرانشهر, استراتژی توسعه شهری, برنامه ریزی شهری, نقش شهر,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله بررسى و تحلیل شاخص هاى استراتژى توسعه شهر و میزان تأثیرگذارى نقش شهر بر آنها و شناخت روند وعملکرد کنونى پیرانشهر در ارتباط با شاخص هاى یادشده است. داده هاى موردنیاز با استفاده از پرسش نامه با نظرخواهى از سهگروه شهروندان، مدیران و نخبگان شهرى با حجم نمونه 474 نفر گردآورى شده است. تجزی هوتحلیل اطلاعات با استفاده ازنرم افزارهاى SPSS و SmartPLS انجام شد. به دنبال تائید روایى مناسب پرسش نامه با استفاده از تحلیل عاملى تأییدى، فنمعادلات ساختارى به روش حداقل مربعات جزئى، جهت بررسى روابط بین متغیرهاى پژوهش به کار گرفته شد. نتایج نشان دادنقش بازرگانى شهر تأثیر مثبتى بر هر یک از ابعاد چهارگانه استراتژى توسعه شهرى (قابلیت زندگى، حکمروایى، بانکى بودن،رقابت پذیرى) اعمال کرده است. قابلیت زندگى با ضریب مسیر 798 / 0 و رقابتى بودن با ضریب مسیر 325 / 0 به ترتیب بیشترینو کمترین تأثیر را از نقش بازرگانى شهر پذیرفت هاند.

چکیده انگلیسی:

In response to uncertain future conditions, managerial inefficient and reduction quality of life in cities, since 1999 was proposed a new approach in the literature of planning under title city development s trategy by the Cities Alliance with s trategic nature and to help to create of democracy, decision-making and life improvement. City developments trategy (CDS) is an action plan for balanced development in cities. City development s trategy is defined based on the characteris tics of each city and is evaluated and through its output and it should change the current performance and trend toward optimal conditions. Therefore the purpose of this paper is analyzing the city development s trategy indicators andmeasure of the effectiveness rate of city role on them in order to unders tand current trends and performance Piranshahr city in connection with mentioned factors. The required data were collected using ques tionnaires. The s tatis tical population in this s tudy consis ted of three groups: urban managers, citizens and urban elites. In the group of urban managers, experts and people familiar with urban issues, 50 people and in the urban elite group, 50 were selected as samples. In the group of citizens, also according to the population of the city is 69049 people, using the Cochran formula, the sample size determined and 382 citizens selected and participated in completing the ques tionnaires. At firs tby using the relevant theoretical literature, as well as on the empirical s tudies related to the city development s trategy, four dimensions selected for city development s trategy and finally were selected 56 items. To assess of two dimension indicators of livability, 15 items, to assess three dimensions of competitiveness indicator, 11 items and to assess good urban governance indicators with four indicators, 13 items and Also tow dimension of bankability indicators 16 items were selected and respondents were asked to rate Piranshahr city on each of items on a 5-point Likert scale where 1=Strongly Disagree to 5 = Strongly Agree. Data analysis was done by s tructural equation modeling (SEM) using SPSSand SmartPLS softwares. The reliability of the ques tionnaire is confirmed by using an internal consis tency coefficient of alpha for all variables. Following Verification of the appropriate validity of ques tionnaire by using confirmatory factor analysis, s tructural equation technique with method partial leas t squares was applied to s tudy the relationship between variables. The results of s tructural equations showed that the business role of Piranshahr city has a positive impact on four dimensions of city development s trategy. The Livability with 0.798 s tandard coefficients and the Competitivenesswith 0.325 s tandard coefficients respectively have accepted impact highes t and impact from the role of city. Improving the quality of CDS indicators is effective s tep in order to achieve sus tainable development. The s tudy showed the role that city plays can have a positive impact on city development s trategy indices. Accordingly, attention to the position,city role and the opportunities that have each city, and codification and development of s trategies of appropriate tailored to these the positions and the opportunities can be an effective s tep to further improving these indicators.

منابع و مأخذ:

1. اسدی، روح‌الله. (1388). تحلیل جایگاه حکمروایی خوب شهری در مشهد با استفاده از مدل SWOT. پایان­نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.


2. اشرفی، یوسف. (1388). CDS رویکردی جدید در برنامه­ریزی شهری در رویکردی تحلیلی. فصل‌نامه مدیریت شهری، 7(23)، 104-89.


3. پورمحمدی، محمدرضا؛ حسین­زاده دلیر، کریم؛ و پیری، عیسی. (1389). حکمروایی مطلوب شهری بر بنیان سرمایه اجتماعی: آزمون نظم نهادی- فضایی – ارتباطی و فعالیت غیراقتصادی مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 1(1) ، 52-35.


4. جعفری، وحید. (1389). بررسی استراتژی‌های توسعه شهر چناران با رویکرد راهبرد توسعه شهری. پایان­نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.

5. حاتمی­نژاد، حسین؛ و فرجی­ملایی، امین. (1390). امکان­سنجی اجرای طرح­های استراتژی توسعه شهری (CDS) در ایران. مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای، 2(8)، 76-55.


6. حاجی­پور، خلیل. (1385). برنامه ریزی محله مبنا، رهیافتی کارآمد در ایجاد مدیریت شهری پایدار. نشریه هنرهای زیبا، 1(26)،46-37.

7. حاتمی­نژاد، حسین؛ نخستین، مریم؛ و باقرعطاران، مرضیه. (1393). ارزیابی شاخص­های استراتژی توسعه شهری CDS در شهر قزوین. ششمین کنفرانس برنامه­ریزی و مدیریت شهری. آبان 22-21، مشهد.


8. قاسمی، یاسر؛ دیوسالار، اسدالله؛ شکری فیروزجاه، پری و کشاورز، مهناز. (1397). شاخص­های استراتژی توسعه شهری و پهنه­های فرسوده شهرهای میانی استان مازندران. آمایش محیط، 11(40)، 234-205.


9. حیدری چیانه، رحیم؛ و رضاطبع ازگمی، سیده خدیجه. (1389). نقش استراتژی توسعه شهری (CDS) در سیاست‌های تأمین مسکن گروه‌های کم‌درآمد شهری، مطالعه موردی: شهر رشت. پژوهشهای جغرافیای انسانی، 42(73) ، 82-59.


10. رفیعیان، مجتبی؛ و شاهین­راد، مهنوش. (1387). راهبرد توسعه شهر در جهت تحقق توسعه شهری(با تاکید راهبردی شهر کرمان). مجله مطالعات اجتماعی ایران، 2(4)، 29-6.


11. رهنما، محمدرحیم؛ غلامزاده خادر، مرتضی؛ و جعفری، وحید. (1391). تحلیل جایگاه شاخص­های راهبرد توسعه شهری در شهر چناران. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی،12(26)، 125-107.


12. شابیرجیما، جی. (1379). مدیریت شهر، خط مشی­ها و نوآوری­ها در کشورهای در حال توسعه. (پرویز زاهدی، مترجم)، تهران: شرکت پردازش و برنامه­ریزی شهری. (نشر اثر اصلی 1993)


13. شریفی، بایزید. (1392). تحلیل استراتژیک توسعه شهر اشنویه با رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS). پایان­نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.


14. کارشکی، حسین. (1391). روابط ساختاری خطی در تحقیقات علوم انسانی( مبانی و راهنمای آسان کاربرد نرم­افزار لیزرل). تهران: انتشارات آوای نور.


15. کوکبی، افشین. (1386). معیارهای ارزیابی کیفیت زندگی شهری در مراکز شهری. نشریه هویت، 1، 86-75.


16. نوروزی فرد، مهدی؛ نبئی، صباح؛ و خلیلی، احمد. (1393). امکان­سنجی استفاده از استراتژی توسعه شهری(CDS) در نظام شهرسازی ایران و ارائه چارچوبی جهت تحقق­پذیری آن. مدیریت شهری، 13(34)، 258-237.


17. مهندسان مشاور بوم نگار پارس. (1391). طرح توسعه و عمران(جامع) شهر پیرانشهر . ارومیه: سازمان راه و شهرسازی آذربایجان غربی.


18. موسوی، میرنجف. (1392). ارزیابی نقش بازارچه­های مرزی در توسعه و رفاه مناطق مرزنشین مورد: بازارچه مرزی تمرچین پیرانشهر. جغرافیا و توسعه، 11(33)، 69-55.


19. مرکز آمار ایران. (1390). گزیده نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن کل کشور، تهران: معاونت برنامه­ریزی و نظارت راهبردی.


20. Asian Development Bank (2004). City Development Stratgies to Reduce Poverty. Manila, Philippines: ABD.


21. Bagozzi, R .(1980). Causal Models in Marketing. New York: John Wiley.


22. Carmines, E.G., & R.A. Zeller. (1979. ( Reliability and Validity Assessment. California : Sage Publications


23. Cities alliance. (2004). Cities Development Strategy, First Result. Reterived from:>http//www.citiesalliance.org>.(Access June 2011).


24. Cities alliance. (2006). Guid to City Development Strategies, Improving Urban Perf Washington D.C: York Graphic Services.


25. Cities alliance. (2006).Cities Development Strategy First Result. Reterived from:http://www.citiesalliance.org (Access June 2011).


26. Eiweida, A. (2009).Urban Development Specialists, Washington, D.C: world bank.


27. Falk, R. F., & Miller, N. B. (1992). A primer for soft modeling, Ohio: University of Akron Press.


28. Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of marketing research,18(3),382-388.


29. Jiaping, W. (2008). Local Planning and Global Implementation: Foreign Investment and Urban development of Pudong. Shanghai. Habitat International,34,8-19.


30. Kostic, S. (2007). Formulation City of Nis Development Strategy. Newsletter, p: 8, http://www.
    org/ publication/other-resources/other-resources-cds. Html.


31. Laughlin, F. L., & Andringa R.C. (2007). Good Governance for Nonprofits Developing Principles and Policies for an Effective Board, New York:


32. Liao, Shaoyi; Shao, Yuan Pu; Wang, Huaiqing; & Chen, Ada.(1999),The adoption of virtual banking: an empirical study, Internationl Journal of Information Management,19(1),63-74.


33. Liljander, V., Polsa, P., & Van Riel, A. (2009). Modeling consumer responses to an apparel store band: Store image as a risk reducer. journal of retailing and Consumer Services, 16, No. 4, 281-290.


34. Nunnally, J. (1978). Psychometric Theory (second ed.). New York: McGraw-Hill.


35. Pedhazur, E. J., & P. Schmelkin,(1991) Measurement, Design, and Analysis: An Integrated Approach. Hillsdale NJ: Erlbaum.


36. Rahman, T., Mittelhammer, R. C., & Wandscheider, P. (2005). Measuring the quality of life across countries: A sensitivity analysis of well-being indices(No. 2005/06). Research Paper, UNU-WIDER, United Nations University (UNU).


37. Roberts, S. M., Wright, , & O’Neil, Ph (2007). Good governance in the Pacific? Ambivalence and possibility, Geoforum, 38(5), 967- 984.


38. Sadashiva, M. (2008). Effects of civil society on urban planning and governance in Meysore. Unpublished Doctoral thesis, Technical university of Dortmund, India.


39. Stewart, K. (2006). Designing good urban governance indicators: the importance of citizen participation and its evaluation in Greater Vancouver. Cities, 23(3),196-204.


40. World bank. (2004). Urban/Environment Development Uunit: City Development Strategy (CDS) Program in China, Washington Dc: Author.


41. (2002). Urban Management Programme City Development Strategy: A Synthesis and lesson learned from UM/UN HABITAT Experiences. Nairobi: UN- HABITAT/UMP Publication.


42. Wen Wu, W. (2010). Linking Bayesian networks and PLS path modeling for causal analysis. Expert Systems with Applications, 37(1), 134-139.


43. Wong, T.C., & Yuen, B. (2011), Eco-city Planning Policies, Practice and Design, New York: Springer .


44. World Bank (2006). City Profile Karte, World Bank, Urban Karte August 28, 2006, from: http://www.isted.com/villes-development/cities­_allince/cds_karte.pdf.


45. World Bank. (2007). Annual Report, Washington Dc: Author.