جامعه و حکومت در عصر هخامنشیان (بحثی در ماهیت و حدود قدرت پادشاهان هخامنشی)
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
محمدرضا قلی‌زاده
1
(مدیر موزه پارس و مدرس دانشگاه)
محمد هاشم رهنما
2
(عضوهیات علمی گروه تاریخ
دانشگاه آزاداسلامی واحدداراب)
کلید واژه: هخامنشیان, مشروعیت, داد, ساختار قدرت, فره ایزدی, اندیشه ایرانشهری,
چکیده مقاله :
در این مقاله با توجه به سازوکار‌ها، ساختار سیاسی، مبانی اعمال قدرت و مشروعیت در جوامع سنتی؛ اختصاصات و وجوه تمایز حکومت هخامنشیان از دیگر نظام‌های حکومتی جوامع سنتی مورد بحث قرار می‌گیرد. هم چنین با تکیه بر سیاست‌های مذهبی و کشورداری هخامنشیان نشان داده می‌شود که شاهان هخامنشی به عنوان مؤسس نظام سیاسی شاهنشاهی، متاثر از مفاهیمی چون فره ایزدی و داد که بعد‌ها هسته مرکزی اندیشه ایرانشهری را شکل دادند، برای دوری از فرو ریختن و آسیب زدن به نظم مقدس و کیهانی، از اعمال قدرت بی‌رویه و خارج از چارچوب مفاهیم فوق دوری می‌گزیدند. توجه و تمسک به این مفاهیم و پیروی از هنجار‌ها و آداب و رسوم جامعه، وجه تمایز حکومت هخامنشی با نظام‌های استبداد شرقی و استبداد ایرانی و حکومت‌های متغلبه را تشکیل می‌دهد.
Abstract: In this paper, according to the mechanisms, political structure, foundations and legitimacy of exercising power in traditional societies; specific and differentiated aspects of Achaemenid rule system of government than other traditional societies are discussed. Also relying on the religious and territorial policies Achaemenid, is shown that founder of the Achaemenid kings, influenced by notions such as "Izadi splendor"(Farah-e Izadi) and “DAD” (justice) were formed the Thought "Iranshahr". To avoid harm to collapse and cosmic order, sacred, and the uncontrolled exercise of power outside the above concepts are settled away. Resorting to attention and follow the concepts, norms and customs of society, distinct way the Achaemenid rule was, with "Eastern dictatorship" and "tyranny" Iranian government "Motghlbh" (dominant).