همکاری نظامی اعراب و بومیان خراسان در عهد اموی
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
علی اکبر عباسی
1
(استادیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان)
کلید واژه: موالی, خراسان, اعراب, قتیبه, همکاری نظامی,
چکیده مقاله :
از آغاز فتح ایران توسط اعراب مسلمان، گروه‌های کمی از مردم بومی با فاتحان همکاری نمودند این همکاری و وارد شدن ایرانیان به جرگه نظامیان در سال‌های پس از آن افزایش یافت. چگونگی و میزان مشارکت خراسانیان در مأموریت های نظامی و فتوح مبحث این مقاله است که به روش تحلیلی – توصیفی مورد بررسی قرار گرفته است، ابتدای ورود اسلام اعراب دید خوبی نسبت به استفاده از ایرانیان در سپاه نداشتند ولی تدریجاً احساس کردند با همکاری بومیان خراسانی بهتر می توانند به مقاصد خویش دست یابند سردارانی مثل قتیبه بن مسلم به جهت استفاده بیشتر از ایرانیان در فتوح موفق تر بودند. پس از قتل قتیبه نیز بومیان ایرانی جایگاه مهم خویش در سپاه را حفظ کردند. تأکید نهضت عباسی نیز در سال‌های شروع فعالیت یعنی صد هجری تا سقوط امویان بر استفاده از همه نیروها و به ویژه بومیان در خدمات نظامی بود و این امر در موفقیت نهضت عباسیان بسیار مؤثر بود. .
Few groups of native Iranians cooperated with Arabs invading Iran in the beginning. However, the amount of cooperation increased as time passed. The study tries to shed light on the cooperation of people in Khorasan with Arabs in military missions in an analytic and descriptive way. In the beginning, Arabs were not optimistic about the employment of Iranians in the armed forces. However, they gradually realized that they could get to their goals better if they sought their cooperation. Military officers like Ghotibe ibn Moslem were more successful because they employed natives. Even after his being killed, Iranians kept their important status in the military. The beginning of Abbasid movement also witnessed an emphasis on employing natives in the army. This contributed to their success in winning over Ummayids.