بختیاریها و قاجاریه
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
منصور امانی
1
(عضو هیأت علمی گروه تاریخ
دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر)
کلید واژه: مالیات, بختیاری, قاجاریه, محمدتقی‌خان چهارلنگ, حسینقلی‌خان هفت‌لنگ, جاده لینچ,
چکیده مقاله :
محدوده سرزمین بختیاری در زمان قاجار گسترش یافت، چنانکه محمدتقی خان چهارلنگ از تیره کنورسی و یکی از اعقاب علیمردان خان بختیاری دهات متعددی را در نواحی فریدن و بربرود خریداری کرد. و مناطق شوشتر و رامهرمز را به تصرف خود درآورد و بدین سان محدوه بختیاری از شمال و جنوب گسترش یافت. محمدتقی خان در سال 1249 هجری قمری سر از فرمان فتحعلی شاه پیچید، ولی در زمان حکمرانی محمدشاه، شاه قاجار موفق به ایجاد نفاق در بین بختیاریها و توانست این رقیب مهم قاجار را از میان بردارد. سرنگونی محمدتقی خان، موجب انتقال قدرت از چهارلنگ به هفت لنگ گردید، چنانکه در زمان حکمرانی ناصرالدین شاه یکی از سران دورکی (هفت لنگ) به نام حسینقلی‌خان موفق به سرکوبی رقیبان شد و با حمایت دولت، نفوذ خود را بر سراسر بختیاری گسترش داد و ملقب به ایلخانی گردید. او هم به عنوان رهبر ایل بختیاری و هم به صورت نماینده رسمی دولت در منطقه بختیاری حکمرانی و با برخورداری از بنیه قوی مالی و نیروی جنگی قدرتمند برخاسته از ایل بختیاری، به عنوان یک سردار قدرتمند پا به میدان سیاست گذاشت، اما دیری نپایید که گسترش نفوذ و قدرت این سردار بختیاری، سبب بدبینی و کینه توزی سردمداران قاجار که خود را وارث تاج و تخت می‌دانستند و به ویژه آنکه نسبت به لرها عداوت قدیمی داشتند گردید. این کینه توزی ها و فتنه ها، سرانجام منجر به صدور حکم قتل حسینقلی خان از طرف ناصرالدین شاه شد که در ماه رجب سال 1299 هجری قمری اتفاق افتاد. خوانین بختیاری در دوره قاجار آزادی عمل در تنوع و میزان مالیات ها داشتند و اقتصاد حکومتشان بر اساس همین مالیاتها و درآمد جاده لینچ بود.
Bakhtiari territories expanded at the time of Qajar, ,az mohammad taqikhan chharlang from the tribe "knvrsy" and one if the enemy of alimerdan khan bakhtiari purched many rural areas in fereidan and Brbrvd. And areas such az romhormoz and shushtar bring them capture nad thus the Romhormoz and shushtar biring them capture and thus the range of north and south bakhtiari spread. Mohamad taqi khan in the year 1249 AH didn,t obey fatali shah,s order but at the time of mohammad shah,s reign, shoh Qajar managed to creat discord between the bakhtiaris , rival and was able to a bolish the important rival of Qajar. The overthrew of mohammad taqi khan . leeds to transfer power from chharlong to Haftlang . at the time was able to ruled by nasserdin shah, one of dvrky leaders (haftlang) named hessein Quli khan was able to surpress rivalse and with the govermentar support, his influence across bakhtiari extendad and nicknamed was patriarch. He, as the leader of bakhtiari,s tribe and as the official representative of government, ruled across the bakhtiari,s region and with strong financial and military force arase. From the powerful bakhtiari,s trib, as a powerful military (sardar) came into policy field, but soon the influence and power of this sardar bakhtiaricaused malice and cynical attitude of Qajar,s leaders who themselves deserved to have throne, espically in compared to the old enemy had been "lurs" . the malice and intrigue eventully lead to murder hessein Quli khan by nasserdin shah that this had been occurred in the month of rajab 1299 AH. Khvangan bakhtiari during the Qajar,s region had freedom in diversity and the amount of taxes and their economy og region was based on these taxes and road of "lynch