انواع منسوجات یزد در عصر صفوی

محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی

دکتر سید منصور امامی میبدی ¹ , محمد کریم یوسف جمالی ² , سیدعلیرضا ابطحی ³

1 - دانشجوی دکترا تاریخ ایران دوران اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
2 - دانشیار تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
3 - استادیار تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

تاریخ دریافت : 1394/11/21 تاریخ پذیرش : 1394/11/21 تاریخ انتشار : 1392/08/01

کلید واژه: صفویه, نسّاجی یزد, غیاث الّدین یزدی, کِرک یراقی, زری بافی, مخمل, ترمه,

چکیده مقاله :

قدرتمند شدن دولت صفویه توسط پادشاهانی مثل شاه عباس اول باعث اتحاد سیاسی کشور، رونق تجارت، امنیت جادههاو در نتیجه بازرگانی شد. صنعت نساجی به تدریج به اوج اعتلای خود در تاریخ ایران رسید. در این میان، یزد که قدمتش در بافت انواع پارچه‌های مرغوب، به روزگاران اولیه اسلامی میرسید و از ایلخانان به بعد نام آن در کنار چند مرکز مهم نساجی ایران شهرت یافته بود، به چنان جایگاهی رسید که مأموری با عنوان کرک یراق، مسئول تهیه پارچه‌های مورد نیاز از این شهر شد. حمایت حکومت از کارگاه‌های نساجی موجب رونق صنعت نساجی شد و طراح برجسته، غیاث‌الدین نقشبند یزدی که در تاریخ نساجی ایران کم نظیر بود، ظهور یافت. او با عزیمت به اصفهان و ریاست بر کارگاه‌های سلطنتی عنوان برجسته‌ترین طراح پارچه در تاریخ نساجی ایران گرفت. در عصر صفوی دو ابتکار فنی در طراحی و بافت پارچه چندتایی و مخمل رخ داد که غیاث برجسته‌ترین استاد هردوی آنها بودویزد در تولید انواع منسوجات مثل زری، ترمه و. . . شهره خاص و عام بود.

چکیده انگلیسی:

Strengthen of Safavid dynasty by kings like Shah Abbas cause the political alliance, trade boom, and road safety. Craft industries were developed in the early eleventh century. this industry gradually reached to its peak on Iran history. Yazd history in the knitting high quality fabrics returns to the early of Islam, and since patriarch period its name was known besides several major cloth weaving center. Yazd reached to a position so that officer named Kerk Yaraqi was responsible for market requirements fabrics. Central government support of textile workshops Stimulate employment in the textile industry and a prominent designer such as Ghiyasoddin Yazdi emerged. He moved to Isfahan and became chief of the Royal Workshops. He was known as the most prominent fabric designer in textile history of Iran. In Safavid era, two technical initiatives occurred in designing and weaving tuple and velvet fabric, which Ghiyathoddin was highly skilled in both of them