تحولات آموزشی قهستان از دوره سلجوقی تا قاجار با تاکید بر نقش مشاهیر و دانشمندان منطقه

محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی

امیر کوچی ¹ , محمود خواجه میرزا ² , اردشیر اسدبیگی ³

1 - دانشجوی دکترای الهیات و معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد. [e-mail]
2 - استادیار .عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد [e-mail]
3 - استادیار .عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد. [e-mail]

تاریخ دریافت : 1399/11/08 تاریخ پذیرش : 1400/04/21 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: تعلیم و تربیت, مدارس, علما, قهستان, مشاهیر,

چکیده مقاله :

قهستان منطقه ای است در جغرافیای تاریخی ایران زمین که پیوندی عظیم وناگسستنی با خراسان بزرگ دارد. گرچه که امروزه بخش عمده ی آن را خراسان جنوبی نامیده اند و برخی نواحی شمالی آن جزء خراسان رضوی است،اما با این وجود قهستان در سیر تاریخی خود شاهد وقایع تاریخی بوده است.ولایت قهستان با توجه به موقعیت جغرافیایی وبافت فرهنگی اش در زمینه تعلیم وتربیت نقش ویژه ای در فرهنگ وتمدن اسلامی از سلجوقیه تا پایان قاجاریه داشته است،به گونه ای که عالمان بزرگی از این ولایت سربرآوردند و عوامل مهمی چون سیاسی،اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی بر وضعیت آموزش قهستان تاثیر گذار بوده است.روش گرداوری اطلاعات در این تحقیق بر پایه روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته به شیوه جمع آوری منابع واسناد کتابخانه ای است.یافته های پژوهشی حاکی از آن است که وضعیت آموزشی قهستان تابع وضعیت سیاسی،اقتصادی و فرهنگی آن است که زمینه ساز تعالی و پیشبرد نهاد آموزشی شده است،به گونه ای که از نظر سیاسی تاسیس مدارس دولتی و از نظر اقتصادی شاهراه بودن آن و به لحاظ فرهنگی تکثر فکری و قومی از عمده عوامل ترقی وضعیت آموزشی قهستان وثبات در این ناحیه محسوب میشود.لذا جایگاه مدارس در کیفیت آموزش ولایت قهستان در ارتقای بینش فرهنگی این ولایت نقش بسیار مهمی ایفا کرده،تا آنجا که بزرگان ،مفاخر ومشاهیر علمی وعلمای دینداری را در خود پرورانده است.

چکیده انگلیسی:

abstract:Qahistan is a region in the historical geography of Iran that has a huge and inseparable connection with Greater Khorasan. Although today most of it is called South Khorasan and some of its northern regions are part of Khorasan Razavi, but Qahstan has witnessed historical events in its historical course.Due to its geographical location and cultural context in the field of education and training, Qahistan province has played a special role in Islamic culture and civilization from Afshari to the end of Qajar, so that great scholars emerged from this province and important factors such as political, social, economic and cultural The educational situation in Ghohestan has been influential. The method of collecting information in this research is based on the descriptive-analytical method of collecting resources and library documents. It has paved the way for excellence and advancement of education, so that the establishment of public schools politically and economically as a highway and culturally intellectual and ethnic pluralism are the main factors in improving the educational situation of Qahistan and stability in this area. It is possible.Therefore, the position of schools in the quality of education in Qahistan province has played a very important role in promoting the cultural insight of this province, so much so that it has nurtured elders, dignitaries and scientific masters and scholars of religiosity.