بررسی جنبه های تاثیر گذاری نهضت ترجمه در شکل گیری اندیشه فلسفی تفکر اعتزالی در تفسیر قرآن

محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی

علی زرین مهر ¹

1 - فرهنگیان

تاریخ دریافت : 1399/10/24 تاریخ پذیرش : 1400/04/01 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: معتزله, نهضت ترجمه, تفسیر قران, فلسفه و منطق یونانی, تاویل گرایی,

چکیده مقاله :

نهضت ترجمه در عصر خلافت عباسی باعث آشنایی مسلمین با میراث فرهنگی و علمی ملل کهن گذشته شد و بواسطه آن مسلمانان با آثار علمی یونانی ،هندی ، سریانی ،پهلوی آشنا شدند ماحصل آن شکل گیری بنیان های علوم جدید اسلامی بواسطه این نهضت علمی بود.از این میان ترجمه آثار یونانی باعث آشنایی مسلمانان با فسفه و منطق یونان گشت که ماحصل آن شکل گیری علم کلام و وارد شدن تفاسیر عقلی قرآن مجید بود .تاثیر نهضت ترجمه در فرق مذهبی آن دوران متفاوت بود .از همه این فرق مذهبی معتزله بیشترین تاثیر را گرفت .زیرا معتزله جریان فکری بود که در برابر مرجئه قرار گرفته بود و لزوم استفاده از عقل را در تبین و تفسیر احکام دینی لازم می دانست .معتزله با این اعتقاد فکری با آشنایی که با کتب ترجمه شده فلسفی یافت توانست منطق و فلسفه را در روش عقلانی که برای تفسیر مبانی دینی برگزیده بود بکاربرد .یکی از مهم ترین نمود های تاثیر گذاری منطق و فلسفه یونانی در تفسیر قران بود که مباحثی چون حادث بودن قرآن فورد تاویل گرایی در تفسیر متون دینی بود.

چکیده انگلیسی:

The translation movement in the era of the Abbasid Caliphate introduced Muslims to the cultural and scientific heritage of ancient nations, and through it Muslims became acquainted with Greek, Indian, Syriac, Pahlavi works. The result was the formation of the foundations of new Islamic sciences through this scientific movement. This translation of Greek works introduced Muslims to Greek philosophy and logic, which resulted in the formation of theology and the introduction of rational interpretations of the Holy Quran. The influence of the translation movement was different in the religious sects of that time. Because the Mu'tazilites were a current of thought that was in front of the reference and considered it necessary to use reason in explaining and interpreting religious rules. He used the rational method he had chosen to interpret religious principles. One of the most important manifestations of the influence of Greek logic and philosophy on the interpretation of the Qur'an was issues such as the accidentality of the Qur'an and Fordism in the interpretation of religious texts.