مکانیابی جایگاه دفن پسماند در شهربندرعباس با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبیAHP))

محورهای موضوعی : آب و محیط زیست

حمیده ثمری جهرمی ¹ , حسن حسین زاده اصل ²

1 - مربی پژوهشی، پژوهشکده محیط زیست و بیوتکنولوژی، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران *(مسئول مکاتبات).
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،بندرعباس، ایران.

تاریخ دریافت : 1390/10/10 تاریخ پذیرش : 1391/02/08 تاریخ انتشار : 1391/04/01

کلید واژه: مکان یابی, پسماند, محل دفن, AHP,

چکیده مقاله :

مکان یابی جایگاه های مناسب دفن پسماند از اقدامات مهم در فرایند مدیریت جامع پسماندهای جامد شهری است. در فرایند مکان یابی می بایست معیارهای مختلفی مورد ملاحظه قرار گیرد. بنابراین کاربرد روش هایی که قادر به تامین معیارهای مورد نظر می باشند ضروری است. این تحقیق با هدف تعیین مکان های مناسب دفن پسماند شهری شهر بندرعباس با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی [1](AHP) به منظور ارائه راهکارهای بهینه در مکانیابی اجرا شده است. در این تحقیق از معیارهایی نظیر کاربری اراضی، خطوط ارتباطی، فاصله از مراکز شهری و منابع آبی برای مکانیابی محل دفن پسماند شهر بندرعباس استفاده شده است. وزن هریک از معیارها با استفاده از روش AHP محاسبه می شود.با انجام بازدیدهای میدانی ازمیان مکان های مناسب، چهار مکان برای مقایسه و ارزیابی از طریق فرایند AHP مشخص شدند که نهایتاٌ با انجام مطالعات دقیقتر بر روی مکانهای انتخاب شده واعمال وزن های مناسب به هریک از مکان ها، محل دفن نهایی، شمال غرب شهرستان بستک انتخاب گردید.

چکیده انگلیسی:

One of the main parts of management in the urban solid wastes is finding an appropriate place in order to dispose the wastes. Difference criteria should be paid attention in site selection, so using of special methods are necessary to assimilate the criteria. This study was done to locate the appropriate landfills in the city of Bandarabbas through using Analytical Hierarchy Process (AHP) for offering the optimal alternatives for site selection. In present study, in order to select sites for dispose of urban waste of Bandarabbas, the following data layers and maps  have been utilized; the maps of land use, road network, water source, and the layers related to the distance from city center. In next step, each layer(criteria) weights are calculated by using the AHP. Through field visits, four locations for comparison and evaluation through hierarchical analysis process were selected and ultimately by doing closer studies on the selected locations and exerting appropriate weights on each of the locations, the final location will be selected. Finally, an appropriate location for landfill, North West Bastak was selected.

منابع و مأخذ:

1. Leao, S., Bishop, I., Evans, D. Spatial Temporal model for Demand and Allocation of Waste Landfills in Growing Urban Region. Computers, Environ. Urban. 2004. 28: 353-385.


2. Monavari, Masoud, Solid Waste Landfill Site Selection, Human Environment Office, Iran Department of Environment, Tehran. 1991.


3. Kharbanda, O.P., Stallworthy, E.A. Waste Management Towards A Sustainable Society,Gower, England. 1990.


4. Tchobanoglouse, G., Theisen, H., Vigil, S. A., Integrated Solid Waste Mangement Issues. MacGraw-Hill,Inc, 1993.


5. Javaheri, H., Nasrabadi, T., Jafarian, M.H., Rowshan, G.R., Khoshnam, H., Site Selection Of Municipal Solid Waste Landfills Using Analytical Hierarchy Process Method In A Geographical Information Technology Environment In Giroft, Iran.J Environ. Health. Sci. Eng., 2006. 3 (3) 177-184.


6. Ball, Jarrod, Landfill Site Selection, Tenth International Waste Management Symposium S. Margherita di Pula,Cagliari. Italy 3-7 October 2005.


7. Heydarzadeh, Nima, Criteria of solid waste landfill site selection, Municipalities and Rural Management Organization. 2003.


8. Abdoli, M.A., Takdastan, A., Raeesi, Ts., Study of site selection criteria for adjustment of nonsanitary landfill in Iran, Iranian Information and Documentation Center. 2007.


9. Saaty, T.L., A Scaling Method for Priorities in Hierarchical Structures. J. Match. Psychology,15: 234-281., 1997.


10. 11. Zhou, P., Ang, B.W., Poh, K.L., Decision Analysis in Energy and Environmental Modeling. An Update. Energy 31: 2604-2622. 2006


11. Sener, M., Landfill Site Selection by Using Geographic Information system. M.Sc. Thesis,METU, 114 p., 2004.


12. Shri, V. (2003). Selection of Potential Waste Disposal Sites Around Ranchi Urban Complex Using Remote Sensing and GIS Techniques. Urban Planning, Map Asia Conference.Iran, Tehran, 7 March.


13. امینی، موسی، مکان یابی دفع مــواد زاید جامد شهری با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور در محیط ۱۳۸۵، ۷۳- ارشد، دانشگاه تبریز، صفحه ۷۰.


14. شاه علی، حسین، مکانیابی محــل دفــن زباله های شهر زنجان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ۱۳۸۵.


15. پناهنده، محمد، مکان یابی جایگاه دفن پسماند در شهرستان سمنان با استفاده از مدل AHP و نرم افزار GIS.


16. خورشید دوست، علی محمد، استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای یافتن مکان بهینه دفن زباله شهر بناب، مجله محیط شناسی، 1388، دوره 35، شماره50.


17. لی، زیلیــن و همــکاران، مدل ســـازی رقومی زمیــــن، ترجمـــــه عزیــزی، حسین، حاجی میررحیمی، سید محمود، ویرایش اول، قم، نشر ماه حرا، اسفند ۱۳۸۵.


18. آل شیخ، علی اصغر، کاربرد GIS در مکان یابی عرصه های پخش سیلاب، مجله تحقیقات جغرافیایی، مقاله شماره551، 1380 .


19. پرهیزکار، اکبر، عطا غفاری گیلانده، ۱۳۸۵، سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم چند معیاری، انتشارات سمت، تهران.


20.  Bertolini, M., M.,Braglia .2006. Application of the AHP methodology in making a proposal for a public work contract, 17 January.