بررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران (مطالعه موردی پارک ملی سراوان - استان گیلان)

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

اکرم الملوک لاهیجانیان ¹ , زهرا ساسان فر ²

1 - دانشیار دانشکده محیط زیست و انرژی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات تهران *(مسول مکاتبات).
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران .

تاریخ دریافت : 1393/02/09 تاریخ پذیرش : 1393/09/26 تاریخ انتشار : 1393/12/01

کلید واژه: اکوتوریسم, مدیریت, پارک جنگلی, توسعه پایدار,

چکیده مقاله :

هدف از انجام اینتحقیقبررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران با عنایت به نحوه و نوع مدیریت پارک جنگلی سراوان در استان گیلان است . ایران با داشتن طبیعت چهارفصل که جز ده کشور برتر جهان در زمینه جاذبه های گردشگری می باشد مناطقی زیبا و دیدنی به خصوص در شهرهای شمالی کشور ودارای جذابیت زیادی برای گردشگران اکوتوریستی است. اکوتوریسم و گردشگری با توجه به روند رو به رشد جمعیت و کاهش منابع نفتی و اتکای کشور به اقتصاد تک محوری وابسته به نفت، نیازمند رشد و توسعه درکشور است. با توجه به وسعت کشور ، تنوع آب و هوایی ، و نوع اکوسیستم های جنگلی زمینه های مناسب برای ایجاد انواع پارک ها و فضای سبز فراهم نموده و بستر مناسبی برای سودآوری در بخش اکوتوریسم فراهم می گردد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی مبتنی بر روش های میدانی و کتابخانه ای است ابتدا به منظور شناسایی منطقه، نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود منطقه مورد بررسی قرار گرفت.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. سپس به منظور تعیین الویت ها و تدوین استراتژی های مدیریت اکوتوریسم از ماتریس QSPM استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین میزان آگاهی استفاده کنندگان از ارزش اکولوژیکی پارک و عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گردشگران و منطقه در نوع و نحوه استفاده از پارک جنگلی سراوان رابطه معناداری وجود دارد . شاخص های کیفی گردشگاه ها از جمله تنوع زیستی و اکو توریسم در جذب توریست تأثیر گذار است و تعیین نوع استراتژی دربهینه سازی مدیریت سبز درمنطقه اثر گذار است.

چکیده انگلیسی:

The aim of this study is to explore how woodland park's management with respect to the manner and form of Saravan Forest Park Management in Guilin province. Nature's four seasons with the exception of the top ten countries tourism is the world's beautiful places, especially in northern cities, tourist areas are attractive for tourists. Ecotourism and tourism due to increased population growth and reduce the country's reliance on oil and the economy uniaxial dependent on oil, will's growth and development of the country. Given the breadth of the country, climate variability, and forest ecosystems provide a suitable ground for the creation of various parks and green spaces and provides a good platform for profitability in the ecotourism sector.The present study is a descriptive - survey-based field method and libraries are beginning to identify the region's strengths, weakness, opportunities and threats in the region studied SPSS software was used for data analysis. Then, to determine priorities and develop ecotourism management strategies QSPM matrix was used.Walkways qualitative indicators such as biodiversity and eco-tourism to attract tourists and, quantifying the impact of management strategies caravan Green Zone is effective.

منابع و مأخذ:

1. پایلی یزدی، محمدحسین و سقایی، مهدی، 1389، گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، انتشارات سمت .


2. درام، اندی و مور، آلن، 1388، مقدمه ای بر برنامه ریزی و مدیریت اکوتوریسم، ترجمه محسن رنجبر، انتشارات آییژ.


3. اداره کل منابع طبیعی استان گیلان ، 1389 ، طرح جامع مدیریت پارک جنگلی سراوان.


4. آمارنامه استان گیلان، 1385، انتشارات معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی، دفتر آمار و اطلاعات.


5. شیعه بیگی، شادی، 1389، باز زنده سازی پارک 8 شهریور شهر سمنان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست و انرژی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران .


6. کلانتری، فرزاد، 1387، مطالعات زیست محیطی طرح اکوموزه پارک ملی خجیر.


7. نعمت گرگانی، خاطره، 1389، تدوین استراتژی مدیریت اکوتوریسم در منطقه گردشگری رامسر به روش ANP ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست و انرژی علوم و تحقیقات تهران.


8. مجنونیان، هنریک، 1377، راهنمای آماده سازی پارک ملی و مناطق حفاظت شده برای توریسم، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست.


9. ساسان فر، زهرا و آقاپور خامنه، پویانه، 1388، مدیریت و برنامه ریزی منطقه الموت قزوین، سمینار کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست و انرژی علوم و تحقیقات تهران


10. کلانتری، فرزاد، 1387، مطالعات زیست محیطی طرح اکوموزه پارک ملی خجیر.


11. زاهدی، شمس السادات، 1385، مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار، با تاکید بر محیط زیست، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی