اندازه گیری لغزش به عنوان پدیده مخرب زیست محیطی و بررسی اثر آن بر جنگل (مطالعه موردی سری یک چفرود استان گیلان)
محورهای موضوعی : آب و محیط زیست
طوبی عابدی
1
(عضو هیئت علمی گروه محیط زیست طبیعی، پژوهشکده محیط زیست جهاددانشگاهی)
سید عطاالله حسینی
2
(عضو هیأت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری)
رامین نقدی
3
(عضو هیأت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان)
کلید واژه: جاده جنگلی- لغزش- حوزه آبخیز چ,
چکیده مقاله :
جاده های جنگلی ساخته شده در مناطق کوهستانی و ناپایدار گاهی دچار پدیده لغزش شده و خسارات فراوانی به بار می آورند. در این تحقیق میزان جابجایی افقی خاک مناطق لغزشی دو مسیر جاده جنگلی سری یک چفرود (پارسل های 105 و 107) اندازه گیری و کنترل گردید، به این صورت که ابتدا مناطق لغزشی کنار جاده مورد مساحی و سپس با برداشت تعدادی نقطه بر روی این مناطق مورد ترازیابی قرار گرفتند. ترازیابی در سه دوره و پس از هر بارندگی فصلی انجام شد و ارتفاع نقاط تعیین شده و با استفاده از شیب و اندازه افقی حرکت محاسبه گردید. میزان جابجایی بر اساس نوع خاک و مشخصات فنی جاده مورد بررسی قرار گرفته و بیشترین میزان جابجایی در پارسل های 105و 107 به ترتیب 144 و 236 سانتیمتر بود. انجام عملیات خاکبرداری سبب قطع مسیر های رواناب و جریانات زیرسطحی دامنه شده و این جریانات بصورت رواناب در سطح دامنه خاکبرداری و روی جاده جاری شده و سبب ناپایداری شیب شیروانی خاکبرداری می گردد.
Windthrow in forest ecosystems is due to different microsites creation that can be effective on biodiversity of plant elements. Canopy gaps and pit – mounds (PMs) creation are the most common microsites.Current reseach was considered to investigate of the effect of these microsites on diversity, richness and evenness parameters. For this purpose, twenty hectare areas considered in the Tarbiat Modares University Experimental Forest Station that is located in Mazandaran province, northern Iran. Twenty onecanopy gaps with thirty four uprooted trees were found in these areas. Line transect method was used forsampling and plant abundances were also recorded in canopy gaps. Circles plots with radius of 4 meter in intersection of PMs and 20 - 30 meter distance far from PM position were designed for recording cover percent of herbaceous plants. The diversity parameters were significantly different in canopy gaps areas. Biodiversity indices amounts had ascending trend with increasing of canopy gaps areas. PMs were significantly effective on diversityparameters also. Diversity and evenness indices showed significantly increasing on PMs position.Richness was increased on PMs, but no significant statistically difference was considered. The obtained results are indicating windthrow is effective on plant community''s dynamics, which should be considered in forest management
. بازیار. م. 1373. پایداری شیب ها. چهارمین دوره تخصصی – آموزشی راه و ژئوتکنیک. دانشگاه علم و صنعت ایران. 138-97.
2. پارسا، آ. 1382. ارزیابی علل لغزش شیب ها در گیلان و ارائه توصیه برای تثبیت. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه گیلان. دانشکده فنی. 127 ص.
3. حسینی، ع.1373. بررسی پدیده زمین لغزه در جاده های جنگلی کوهستانی. پایان نامه کارشناسی ارشد جنگلداری. دانشگاه تربیت مدرس. دانشکده منابع طبیعی نور. 100 ص.
4. دفتر تحقیقات و معیار های فنی.1373. راهنمای طرح ، اجرا و بهره برداری راه های جنگلی. نشریه 131. انتشارات سازمان برنامه و بودجه. 175 ص.
5. ساریخانی، ن. 1378. دستورالعمل تهیه پروژه جاده های جنگلی. سازمان مدیریت و برنامه ریزی. نشریه شماره 148. 200 ص.
6. کمک پناه، ع. 1373. روش های تحلیلی در ارزیابی پایداری شیب های طبیعی جلد سوم. مؤسسه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله. 411 ص.
7. Abebe B., Dramis F., Fubelli G., Umer M., Asrat A. 2010. Landslides in the Ethiopian highlands and the Rift margins. Journal of African Earth Sciences 56: 131–138.
8- Borga, M. 2005 .Evaluating the influence of forest road on shallow landsliding. Ecological modeling. 187:85-98.
9.Coe, J.A. Ellis, W.L. 2003. Seasinal movement of the Slumgullion landslide determined from Global Positioning System surveys and field instrumentation, July 1998-march 2002. Engineering Geology 68: 67-101.
10.Gucinski, H. Furniss, M.J. Ziemer, R.R. Brookes, M.H. 2001. Forest roads: a synthesis of scientific information. Gen. Tech. Re PNW-GTR-509. U.S. Department of Agriculture. Forest Service, Pacific Northwest Research Station, Portland, OR, 103 pp.
11. Krogstad, F. 2001. Incorporating landslide probability into operations planning. The InternationalMountain Logging and 11th Pacific Northwest Skyline Symposium, 71-77.
12. Naudet V., Lazzari M., Perrone A., Loperte A., Piscitelli S., Lapenna V. 2008. Integrated geophysical and geomorphological approach to investigate the snowmelt-triggered landslide of Bosco Piccolo village (Basilicata, southern Italy). Engineering Geology 98: 156–167.
13. Zêzere, J.L. 1999. Landslide in the north of Libson region (Portugal): Conditioning and triggering factores, Phys. Chem. Earth(A), vol.24. No10: 925-934.