بررسی وقوع و گسترش کشند قرمز در خلیج فارس و دریای عمان با تحلیل داده های سنجنده MODIS

محورهای موضوعی : آب و محیط زیست

صمد حمزه ئی ¹ (عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس)
محمد صدیق مرتضوی ² (رئیس پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان)
عباسعلی علی اکبری بیدختی ³ (عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)
ابوالحسن غیبی ⁴ (عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان)

تاریخ دریافت : 1390/01/16 تاریخ پذیرش : 1390/05/26 تاریخ انتشار : 1390/07/01

کلید واژه: کشند قرمز, خلیج فارس, شکوفایی مضر جلبکی, سنجنده MODIS,

چکیده مقاله :

وقوع پدیده کشند قرمز از نوع Cochlodinium polykrikoides در پاییز و زمستان 1387 در سواحل خلیج فارس و دریای عمان باعث به وجود آمدن شرایطی شد که بسیاری از سازمانهای دریایی و زیست محیطی را غافلگیر کرد. این پدیده با مرگ بیش از سی تن آبزی در سواحل استان هرمزگان باعث کاهش مصرف آبزیان توسط مردم گردید. در این تحقیق از داده ها و تصاویر سنجنده MODIS که از ماهواره های Aqua و Terra دریافت شد استفاده شده است، که با ساخت الگوریتمهای محلی خلیج فارس و دریای عمان ، تصاویر کلروفیل و دما به دست آمد. الگوریتم محلی با اندازه گیریهای میدانی ، تصاویر حقیقی ماهواره ای و مشاهدات سنجش از دور مطابقت داده شد و ضرایب طیفی این الگوریتم تصحیح گردید که در نهایت نتایج مفیدی از میزان و گسترش شکوفایی مضر جلبکی به دست آمد. نتایج این تحقیق با استفاده از داده های دریافت شده برای دما نشان داد که کاهش دمای آب تا ^c 25 باعث افزایش کشند قرمز شده است. تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که در مناطقی که شکوفایی مضر جلبکی (کشند قرمز) رخ داده است کلروفیل و کربن آلی آب افزایش می یابد.در شهرهای صنعتی پر جمعیت حاشیه تنگه هرمز تراکم جلبکی کشند قرمز بیشتر است و جریان اصلی آب ورودی به خلیج فارس در انتقال کشند قرمز به نواحی غربی تر خلیج فارس موثر بوده است. بیشترین تراکم و رشد کشند قرمز توسط ماهواره در شمال تنگه هرمز قابل رویت می باشد که نزدیک به 9 ماه در این منطقه ماندگار بوده است.

چکیده انگلیسی:

Cochlodinium polykrikoides red tide occurred in the fall and winter 2008-2009 in the coastal waters of Persian Gulf and Oman Sea that surprised many marine and environmental organizations.This phenomenon with more than thirty tons fisheries mortality in the Hormozgan province caused to decrease fish consumption by the people. In this research, we received data and images from Aqua and Terra satellites of  ODIS sensor. We used the local algorithms for making Persian Gulf and Oman Sea chlorophyll and temperature images.We compared local algorithm with field measurements and satellite images and observations of real remote sensing data. We corrected spectral coefficients, and ultimately results, was useful expansion rate of harmful algalbloom.Satellite images show increase chlorophyll in areas harmful algal bloom (red tide) was occurred.In the industrial population cities bordering the Strait of Hormuz, algal density is high. The inflow current has important role to Transfusion of red tide to the western regions of the Persian Gulf.Most of the growth of red tide in the north of the Strait can be seen by the satellite is close to 9 months in this area has been steady.

منابع و مأخذ:

[1] Anderson, D.M. (ed.). 1995. ECOHAB, The ecology and oceanography of harmful algal blooms: A national search agenda. Woods Hole Oceanographic Institution, Woods Hole, MA. 66 pp.

[2] Kim, D.-I., Matsuyama, Y., Nagasoe, S., Yamaguchi, M., Yoon, Y.-H., Oshima, Y.,Imada, N., Honjo, T., 2004. Effects of temperature, salinity and irradiance on the growth of the harmful red tide dinoflagellate Cochlodinium polykrikoides Margalef (Dinophyceae). J. Plankton Res. 26, 61–66.

[3] Ishizaka, J. 2003. Detection of red tide events in the Ariake Sound, Japan. Ocean Remote Sensing and Applications, 4892:264-268

 [4]  Lavender, S.J. and S.B. Groom. 2001. The detection and mapping of algal blooms from space. International Journal of Remote Sensing, 22(2-3):197-201.

[5] Reynolds, R.M., 1993. Physical oceanography of the Gulf, Strait of Hormuz, and the Gulf of Oman-results from the Mt Mitchell expedition. Mar. Pollut. Bull. 27, 35– 59.

[6]  O’Reilly, J.E., Maritorena, S. Mitchell, B.G., Siegel, D.A., Carder, K.L., Garver, S.A., Kahru, M.,and McClain, C. 1998. Ocean Color Chlorophyll Algorithms for SeaWiFS. Journal of Geophysical Research. 103:24,937-24,953.

[7] Kim, C.S., Lee, S.G., Lee, C.K., Kim, H.G., Jung, J., 1999. Reactive oxygen species as causative agents in the ichthyotoxicity of the red tide dinoflagellate Cochlodinium polykrikoides. J. Plankton Res. 21, 2105-2115.