چالش‌های فراروی توسعه گردشگری روستایی، مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان مشگین‌شهر

محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری

بهرام ایمانی ¹ (دانشیار گروه برنامه‌ریزی شهری و روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
ارسطو یاری حصار ² (دانشیارگروه برنامه‌ریزی شهری و روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
حسین حاجبانی ³ (کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/03/11 تاریخ پذیرش : 1401/04/28 تاریخ انتشار : 1401/06/01

کلید واژه: توسعه گردشگری, موانع و چالش‌ها, شهرستان مشگین‌شهر, گردشگری پایدار روستایی,

چکیده مقاله :

امروزه سیاست گذاران و برنامه ریزان از گردشگری روستایی به عنوان اهرمی برای توسعه منطقه ای و راه‌ نجات روستاها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی یاد می کنند. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی موانع یا چالش های پیش روی توسعه گردشگری روستایی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان مشگین شهر می‌باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری شامل 42 روستای بالای 20 خانوار است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 379 نفر برآورد گردید. جهت تحلیل موضوع از 47 نماگر در 5 شاخص اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و مدیریتی استفاده گردید. نتایج نشان داد مشارکت ضعیف مردم محلی در امور گردشگری، ریسک‌پذیر بودن سرمایه‌گذاری، کمبود مراکز خرید، نبود فضای مناسب برای پارک خودرو، عدم تبلیغات و اطلاع‌رسانی، نبود مراکز و فعالیت‌های آموزشی و اقامت کوتاه گردشگران به عنوان ممهترین مشکلات گردشگری در این منطقه شناخته شدند.

چکیده انگلیسی:

Today, policymakers and planners refer to rural tourism as a lever for regional development and a way to save villages from social and economic problems. The main goal of this research is to identify the obstacles or challenges facing the development of rural tourism in the villages of the central part of Meshginshahr. The current research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in nature. The statistical population includes 42 villages with more than 20 households. The sample size was estimated to be 379 people based on Cochran's formula. To analyze the issue, 47 indicators were used in five indicators, namely social, economic, environmental, physical, and managerial. The results showed that the weak participation of local people in tourism affairs, risky investment, lack of shopping centers, lack of suitable space for car parking, lack of advertising and information, lack of educational centers and activities, and short stay of tourists were recognized as the most important problems of tourism in this region.

منابع و مأخذ:

 

1. احسانی­فر، ت.، شاهمرادی، م.، شهبازی، س.، رستمی، ف. 1398. تحلیل کیفی چالش­های گردشگری روستایی در استان کرمانشاه. پژوهش­های روستایی، 10: 568-581.


2. اسلامی‌تبار، ش.، لامع، ا. 1399. چالش‌های اخلاقی و حقوقی گردشگری سلامت. پژوهش‌نامه حلال، 3(1): 76-64.


3. بیات، ن.، بدری، س. 1397. بخش‌بندی بازار گردشگری در نواحی روستایی با تأکید بر عوامل انگیزشی، مورد مطالعه: حوضه آبریز رودخانه کلان ملایر. تحقیقات کابردی علوم جغرافیایی، 18(49): 186-167.


4. حسینی­پور، ک. ۱۳۹۷. تبیین فرصت­ها و چالش­های گردشگری استان گیلان. سومین همایش بین‌المللی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پاک. همدان، 14 دی. 18-1.


5. حیدری ساربان، و.، ملکی، ا. بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی و روان‌شناختی گردشگری بر توسعه مناطق روستایی شهرستان مشگین­شهر، مطالعه موردی دهستان لاهرود. فضای گردشگری، 4(16): 35-50.


6. حیدری، ع.، ثمری، د.، موسی خانی، م.، بیشمی، ب. 1399. چالش‌های بین‌المللی‌سازی کسب و کارهای گردشگری کشاورزی در ایران. گردشگری و توسعه، 10(2): 129-113.


7. دهقان­فرد، س.، قاسمی­زاد، ع. 1396. مشکلات توسعۀ صنعت گردشگری استان ساحلی بوشهر و ارائه راهکارهای مناسب. فصلنامۀ گردشگری و توسعه، 1: 178-194.


8. رکن­الدین­افتخاری، ع.، بدری، س.، سجاسی قیداری، ح. 1390. بنیان­های نظریه­ای برنامه­ریزی کالبدی مناطق روستایی. چاپ اول. انتشارات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. 352 صفحه.


9. زمانی­فراهانی، ه. 1392. شناخت صنعت جهانگردی ایران و جهان. چاپ اول. انتشارات زهد. 616 صفحه.


10. سجاسی قیداری، ح.، صادقلو، ط.، محمودی، ح. 1398. رتبه ندی روستاها براساس شاخص‌های زیست پذیری مطالعۀ موردی: دهستان نظام آباد شهرستان آزادشهر. پژوهش­های جغرافیای انسانی، 51(1): 144-129.


11. عرب­امیری، ص.، تازیک، ف.، خادم­فر، م.، عرب­امیری، و. ۱۳۹۴. نقش گردشگری در توسعه­ی پایدار و چالش­های پیش‌رو. همایش ملی جایگاه علوم گردشگری در آمایش سرزمین و توسعه منطقه­ای با تأکید بر استان گلستان، گرگان، 4 مهر. 13-1.


12. علی‌اکبری، ا.، کاظمی، س.، یاری، م. 1397. برنامه‌ریزی راهبردی گردشگری فرهنگی شهر سنندج با بهره‌گیری از تکنیک Meta Sowt. جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 9(1): 306-281.


13. کاظمی، م. 1392. مدیریت گردشگری. چاپ هفتم. انتشارات سمت. 282 صفحه.


14. مرکز آمار ایران. 1395. فرهنگ آبادی­های شهرستان مشگین شهر.


15. موحدی، ر.، ایزدی، ن.، علی­آبادی، و. 1395. تحلیل موانع توسعه گردشگری روستایی (مورد مطالعه: روستای فش، شهرستان کنگاور، استان کرمانشاه). نشریه مطالعات اجتماعی گردشگری، 8: 99-126.


16. نصرتی ناهوک، م.، گرگیج، م. ۱۳۹۶. فرصت­ها و چالش­های آینده صنعت گردشگری و توریسم در ایران. کنفرانس بین­المللی پژوهش­های نوین در مدیریت، اقتصاد، توانمندی صنعت جهانگردی در توسعه، مشهد، 15 شهریور. 9-1.


17. واعظی، ر.، چگین، م.، اصلی­پور، ح. 1397. چالش­های سیاست­گذاری در حوزه گردشگری سلامت ایران. مدیریت گردشگری، 41: 1-40.


18. یاری حصار، ا.، باختر، س. 1395. ارزیابی شاخص‌های گردشگری پایدار روستایی از منظر جامعه محلی و گردشگران، مورد مطالعه: شهرستان نیر. برنامه‌ریزی منطقه‌ای مرودشت، 6(22): 134-121.


19. Hwang, J., S. Lee. 2015. The effect of the rural tourism policy on non-farm income in South Korea. Tourism Management, 46: 501-513.


20. Lewis, C., Nelson, K., Black, R. 2020. Moving Millennials out of the too hard basket: Exploring the challenges of attracting Millennial tourists to rural destinations. Journal of Hospitality and Tourism Management, 46: 96-103.


21. Qiu, S. (Charles), Cai, L., Lehto, X., Huang, Z. Joy, Gordon, S., Gartner, W. 2018. Reliving self-presentational concerns in rural tourism. Annals of Tourism Research, 74: 56–67.


22. Rosalina, P.D., Dupre, K., Wang, Y. Rural tourism: A systematic literature review on definitions and challenges. Journal of Hospitality and Tourism Management, 47: 134-149.


23. Shen, S., Wang, H., Quan, Q., Xu, J. 2019. Rurality and rural tourism development in China. Tourism Management Perspectives, 30: 98–106.


24. Torres-Delgado, A- Saarinen, 2014. Using indicators to assess sustainable tourism development: a review. Tourism Geographies: An International Journal of Tourism Space, Place and Environment, 16(1): 31-47.