ارزیابی میزان انطباق الگوی معماری مدارس شهر اهواز با الگوی معماری ایده‌آل و مطلوب حاصل از شاخص‌های اقلیمی
محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری
نسرین اردو زاده
1
,
رضا برنا
2
*
,
جبرائیل قربانیان
3
,
جعفر مرشدی
4
,
آزاده امیری
5
1 - دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - عضو هیأت علمی گروه جغرافیا، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - عضو هیأت علمی گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
4 - استادیار گروه شهرسازی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
5 - عضو هیأت علمی گروه جغرافیا، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
کلید واژه: ارزیابی, الگوی معماری مدارس, شاخص‌های اقلیمی.,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر ارزیابی میزان انطباق الگوی معماری مدارس شهر اهواز با الگوی معماری ایده‌آل و مطلوب حاصل از شاخص‌های اقلیمی است. در این پژوهش، روش پژوهش ترکیبی از توصیفی-تحلیلی است. با توجه به داده‌های هواشناسی مورد استفاده در شاخص ماهانی و اوانز، می‌توان نتیجه گرفت وضعیت اقلیم آسایش در شهر اهواز در آبان و اسفندماه در بهترین حالت خود قرار دارد و در این دو ماه نیازی به وسایل گرمایشی و سرمایشی نیست. با برداشت‌های میدانی و انتخاب نمونه‌های تصادفی از مدارس شهر اهواز، جهت‌گیری ساختمان مدارس با استفاده از جهت یاب و عکسبرداری تعیین گردید و مناسب‌ترین الگو برای طراحی ساختمان‌های آموزشی با استفاده از نرم‌افزار مشاوره اقلیم استخراج گردید. نتایج پژوهش نشان داد جهات شمال و جنوب در مدارس قدیمی و با قدمت بیش از 20 سال دو جهت غالب در مدارس نمونه انتخابی بودند ولی در مدارس جدیدالتأسیس و با قدمت کمتر از 10 سال جهت جنوب به طور قابل توجهی بیش از سایر جهات بوده است. به طورکلی جهات شمال و جنوب به ترتیب با 40 و 37 درصد از نمونه‌های انتخابی، بیشترین سهم را در جهت‌گیری مدارس داشته‌اند.
The aim of the present study is to evaluate the degree of conformity of the architectural pattern of schools in Ahvaz with the ideal and desirable architectural pattern obtained from climate indicators. In this study, the research method is a combination of descriptive-analytical one. According to the meteorological data used in the Mahani and Evans indices, it can be concluded that the climate comfort situation in Ahvaz is at its best in November and March, and there is no need for heating and cooling devices in these two months. By field surveys and selecting random samples from schools in Ahvaz, the orientation of school buildings was determined using compass and photography, and the most appropriate pattern for designing educational buildings was extracted using climate consultant software. The results of the study showed that the north and south directions were the two dominant directions in the selected sample of old schools with an age of more than 20 years, but in newly established schools with an age of less than 10 years, the south direction was significantly more than other directions. In general, the north and south directions had the largest share in the orientation of the schools with 40 and 37 percent of the selected samples, respectively.
1- جهانی شام اسبی، م.، و جهانی شام اسبی، ح. 1392. بررسی آسایش معماری همساز با اقلیم شهر نیر بر مبنای مدل‌های اولگی، اوانز و شاخص دمای مؤثر، اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعه پایدار، تهران، انجمن محیط زیست کومش، دانشگاه صنعت هوایی.
2- حویزاوی، ح.، و مرشدی، ج. 1394. ارزیابی آسایش اقلیمی در ساختمان‌های مسکونی شهر اهواز بر اساس مدل‌های بیوکلیمایی ماهانی و گیونی، سومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی، معماری و شهرسازی، تهران.
3- زرین وفا. ع.، و دهقان توران پشتی، ع.1393. اصول طراحی همساز با اقلید با رویکرد پایداری زیست محیطی در استان همدان، کنگره بین المللی پایداری درمعماری و شهرسازی-شهر مصدر، امارا متحده عربی - دبی و ابوظبی، کانون سراسری انجمن‌های صنفی مهندسان معمار ایران، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد امارات.
4- شریفی، م.، میرزایی، م.، و شریفی راسخ، ر. 1394. استفاده از شاخص‌های اقلیمی برای رسیدن به معماری پایدار (نمونه موردی: همدان)، دومین کنفرانس ملی معماری و منظر شهری پایدار، بصورت الکترونیکی، مؤسسه بین المللی معماری، شهرسازی مهرازشهر.
5- عظیمی پویا، ن. 1392. راهکارهای پایداری برای آسایش در اقلیم سرد با بهره‌گیری از مدل شاخص دمای مؤثر، الگی، گیونی (نمونه موردی شهر همدان)، دومین همایش ملی اقلیم، ساختمان و بهینه سازی مصرف انرژی، اصفهان، سازمان بهره وری انرژی ایران.
6- قیابکلو، ز. 1379. خنک سازی غیر مکانیکی تبخیری، باغ نظر. دوره 8.
7- کریم زاده، س.، لشکری، ح.، برنا، ر.، و ولی شریعت پناهی، م. 1400. بررسی میزان انطباق جهت معماری ساختمان‌های قدیم و جدید شهر سقز از منظر اقلیمی. فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 11(4)، 183-209.
8- معینی، س م.، غیاثوند، و.، و اسدی افخم، ص. 1393. بررسی جلوه‌های پایداری در معماری بومی اقلیم سرد (نمونه موردی: روستای ورکانه همدان)، اولین همایش ملی معماری مسکونی، ملایر، آموزشکده فنی‌و‌حرفه‌ای سما واحد ملایر.
9- موحد، خ.، و فتاحی، ک. 1392. بررسی نقش اقلیم و محیط در شکل دهی فرم سازه مسکن روستایی استان فارس. مسکن و محیط روستا، 32(141)، 37-50.
10- نتاج انصار، ژ.، برنا، ر.، مرشدی، ج. 1401. تدوین استراتژی‌های طراحی اقلیمی برای ساختمان‌های آموزشی در شرایط اقلیمی شهر دزفول، توسعه پایدار محیط جغرافیایی، 7(4)، 141-129.
11- Alghamdi, S., Tang, W., Kanjanabootra, S., & Alterman, D., (2022), Effect of architectural building design parameters on thermal comfort and energy consumption in higher education buildings. Buildings, 12(3), 329.
12- Eddy Krigiel., Brad Nies. (2008). Green Bim: Sustainable Desing with Building Information Modehing. Press Simay e Danesh.978-600-120-169-1.
13- Gangrade, S., & Sharma, A., (2022)., Study of thermal comfort in naturally ventilated educational buildings of hot and dry climate-a case study of Vadodara, Gujarat, India. International Journal of Sustainable Building Technology and Urban Development, 13(1), 122-146.
14- Gkloumpou, A., & Germanos, D. (2022). The importance of classroom cooperative learning space as an immediate environment for educational success. An action research study in Greek Kindergartens. Educational Action Research, 30(1), 61-75.
15- Omidvar, K.; Alizade Shoraki, Y.; Zareshahi, A., (2011), Determination of comfortable condition according to climate-environmental index in Yazd. Journal City Climate Architects, 1, 101–107.
16- Perez, Y. V., and Capeluto, I. G., (2009), Climatic considerations in school building design in the hot–humid climate for reducing energy consumption, Applied Energy, 86(3), 340-348.