پتانسیل سنجی خطر رخداد آتش سوزی جنگل ها و مراتع با استفاده از مدل AHP (مطالعه موردی: شهرستان کامیاران)
محورهای موضوعی : کاربرد GIS&RS در برنامه ریزی روستایی
سامان جواهری
1
(کارشناس ارشد رشته سنجش از دور و gis.دانشکده جغرافیا. دانشگاه خوارزمی تهران)
علی اصغر تراهی
2
(استادیار گروه آموزشی رشته سنجش از دور و gis دانشکده جغرافیا. دانشگاه خوارزمی تهران)
کلید واژه: پهنه بندی, آتش سوزی, مدل AHP , تحلیل و توزیع مکانی,
چکیده مقاله :
آتش سوزی در مراتع و جنگل های زاگرس با توجه به نقش حفاظتی این جنگل ها در جلوگیری از فرسایش آب و خاک، یک تهدید زیست محیطی جدی برای این جنگل ها و مراتع محسوب می شود. هدف از انجام این تحقیق، تجزیه و تحلیل توزیع مکانی آتش سوزی های مراتع و جنگل های شهرستان کامیاران و شناسایی مناطق مستعد به آتش سوزی می باشد، مناطق عمده آتش سوزی که دارای بیشترین وسعت و تکرار بودند شناسایی شدند و فایل برداشت شده به وسیله دستگاه سامانهموقعیت یابجهانی ( GPS) کل مناطق در چند سال اخیر تهیه و بعد از تبدیل فرمت به نرم افزار آرک مپ انتقال داده شده و نقشه پراکندگی مناطق حریق شده جنگل ها و مراتع شهرستان تهیه شد. عوامل تاثیرگذار شامل بارندگی، دما، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، ارتفاع و شیب منطقه می باشند و لایه های این عوامل با استفاده از مدل رقومی ارتفاع ( Dem) منطقه به دست آمد. در ادامه با استفاده از مدل تحلیلسلسلهمراتبی ( AHP) لایه های اطلاعاتی موجود در نرم افزار Expert Choiseوزن دهی شده و سپس با استفاده مقایسه زوجی دو به دو مقایسه شدند. در نهایت بعد از تلفیق لایه ها در نرم افزار Arc Mapنقشه نهایی پهنه بندی خطر رخداد آتش سوزی جنگل ها و مراتع شهرستان در پنج طبقه از مناطق با پتانسیل خیلی زیاد تا پتانسیل خیلی کم طبقه بندی شدند. نتایج نشان داد که لایه های برداشت شده واقعیت زمینی با نقشه نهایی کاملا مطابقت داشته و اکثر آتش سوزی های با وسعت زیاد در مناطق با پتانسیل زیاد و خیلی زیاد و بحرانی قرار گرفتند و از مساحت کلی جنگل ها و مراتع شهرستان مناطق با پتانسیل خیلی زیاد آتش سوزی مساحت45218.14 هکتار که 22درصد از کل منطقه را شامل شد.
Fires in Zagros Rangelands and Forests Given the protective role of these forests in preventing water and soil erosion, it is a serious environmental threat to these forests and rangelands. The purpose of this study was to analyze the spatial distribution of fires in rangelands and forests of Kamyaran city and identify areas prone to fire. According to reported fires, the major fires were identified as having the highest frequency and frequency, and the file was compiled using the Global Positioning System (GPS) of the entire area in the past few years and after converting it to soft format. The Arc Map was transferred and a map of the scattered areas of forests and rangelands was prepared. Then, by analyzing the studies in this area and asking the experts of natural resources, Jihad of Agriculture and Meteorology, six factors influencing the fire in rangelands and forests of this region were analyzed. Influential factors include precipitation, temperature, river distance, distance from road, elevation and slope of the area. Then, using the Analytical Hierarchy Process (AHP), the information layers in the Expert Choise software were weighted and then compared by pairwise comparison. Finally, after incorporating layers in Arc Map software, the final map of fire hazard zoning of forests and rangelands of the city was classified into five classes of areas with high potential to very low potential. The results showed that the ground truth layers were in full agreement with the final map and most of the large-scale wildfires were located in high potential and very high critical areas and from the total forest area and rangelands of the high potential areas. The fire covered an area of 45218.14 hectares, comprising 22% of the total area.
_||_