مکان یابی شهرها با تاکید برمخاطرات ومحدودیت های ژئومورفولوژیکی طبیعی دراستان تهران با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی

محورهای موضوعی : کاربرد GIS&RS در برنامه ریزی

نادر مرادی ¹ (دانشکده جغرافیا-دانشگاه تهران)
کرامت اله زیاری ² (دانشکده جغرافیا-دانشگاه تهران)

تاریخ دریافت : 1399/07/29 تاریخ پذیرش : 1399/09/01 تاریخ انتشار : 1399/09/01

کلید واژه: پهنه بندی, توسعه شهری, استان تهران, تحلیل سلسله مراتبی(AHP), .GIS,

چکیده مقاله :

همه ساله حوادث متعددی در جهان به وقوع می پیوندد حوادثی کـه بـه طـور ناگهـانی روی مـی دهـد و موجب وارد آمدن خسارت به انسان ومحیط طبیعی می شود؛ به عنوان مخاطرات طبیعی شناخته می شوند.این مخاطرات به دلیل غیر منتظره ی خود، در بیشتر موارد خسارت جانی ومالی بسیاری بر جای می گذارد. زمین لغزش و زلزله مخاطرات محیطی می باشدکه وقوع آنها باعث تلفات وخسارت های زیادی می شود زلزله ها با توجه به(دوره بازگشت) احتمال وقوع آنها وجود دارد. از این رو تشخیص مناطق مستعد زلزله وزمین لغزش، برای به کارگیری روش های پیشگیری یا مقابله با ناپایداری مناطق به منظور کاهش خطر و ریسک حاصل از آنها، بسیار اهمیت دارد. هدف از این مطالعه،مکان یابی شهرها با تاکید بر محدودیت های ژئومورفولوژیکی است. به این منظور، ابتدا از میان مهم ترین عوامل مؤثر برزلزله و زمین لغزش، 6عامل مقدار شیب، جهت شیب، جنس مصالح زمین شناسی، فاصله از گسل، شتاب زمین لرزه و میزان بارندگی که تهیه داده هایشان برای همه استان تهران امکان پذیر بود، بر پایه قضاوت مهندسی در محیط GISکلاسه بندی شدند.در روش AHP برپایه لایه ها وزیر لایه ها اطلاعاتی،وزن دهی وبا هم تلفیق شدند وسپس نقشه پهنه بندی خطر احتمال زلزله وزمین لغزش در محیط GISتهیه شد. بنابراین نقشه خطر زمین لغزش وزلزله به طراحان و مهندسان در جهت انتخاب مکان یابی مناسب برای اجرای طرح های توسعه کمک بزرگی می کند که مکان یابی مناسب برای اجرای توسعه پایدار بدون در نظر گرفتن محدودیت ها و برنامه ریزی و مدیریت آن ممکن نخواهد بود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که این استان بیشترین تهدید را از لحاظ محدودیت های ژئومورفولوژیکی زمین لغزش وزلزله را دارد.

چکیده انگلیسی:

Every year, there are several events in the world that occur suddenly and cause damage to humans and the natural environment; They are known as natural hazards. These hazards, due to their unexpectedness, in most cases cause a lot of human and financial losses. Landslides and earthquakes are environmental hazards whose occurrence causes a lot of losses and damages. Earthquakes are likely to occur due to (return period). Therefore, identifying areas prone to earthquakes and landslides is very important to use methods to prevent or deal with the instability of areas to reduce the risk and risk of them. The purpose of this study is to locate cities with emphasis on geomorphological constraints. For this purpose, first, among the most important factors affecting earthquakes and landslides, 6 factors are the amount of slope, slope direction, geological material, distance from the fault, seismic acceleration and rainfall, the data of which were possible for all provinces of Tehran. They were classified based on engineering judgment in the GIS environment. In the AHP method, based on the layers, the information layers, weighting and combining were combined, and then the earthquake risk and landslide risk zoning map was prepared in the GIS environment. Therefore, landslide and earthquake hazard maps help designers and engineers to choose the right location for the implementation of development plans that the proper location for the implementation of sustainable development will not be possible without considering the limitations and its planning and management. The results of this study show that this province is the most threatened in terms of geomorphological limitations of landslides and earthquakes.