شناخت و تحلیل جزایر حرارتی شهری با استفاده از عکس ماهواره‌ای لندست 8 (نمونه موردی: شهر شیراز)
محورهای موضوعی : کاربرد GIS&RS در برنامه ریزی شهری
رها دلائلی
1
,
غلامر ضا مرادی
2
,
مهسا دهقانیان
3
1 - کارشناس شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر
2 - استادیار مهندسی شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه سلمان فارسی، کازرون
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز
کلید واژه: جزایر حرارتی", "دما", "تفسیر عکس‌های ماهواره‌ای", پوشش گیاهی", "کاربری اراضی,
چکیده مقاله :
گسترش شهرنشینی، اثرات معناداری بر کره زمین دارد. یک از اثراتی که امروزه مردم با آن سروکار دارند گرم شدن کره زمین است که به‌عنوان جزایر حرارتی شهری نمود پیداکرده است. جزایر حرارتی، منطقه شهری است که به میزان قابل‌توجهی گرم‌تر از محیط اطراف هست. هدف از پژوهش، استخراج تغییرات مکانی-زمانی جزایر حرارتی شهر شیراز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و تعیین رابطه بین نوع پوشش زمین و دمای سطح آن می‌باشد. در این راستا، ابتدا پیش‌پردازش‌های لازم جهت تهیه نقشه کاربری بر تصاویر انجام شد و تغییرات پوشش زمین، آب، باد، پوشش گیاهی و آلبدو و شاخص ضریب دید آسمان محدوده موردمطالعه نیز استخراج و تصاویر ماهواره‌ای در محیط GIS تهیه و تفسیر شد. نتایج نشان می‌دهد نقطه شماره 9 (باغات قصرالدشت شیراز) کمترین دما را دارد و همین موضوع نشان‌دهنده رابطه معکوس فضای سبز با جزایر حرارتی است. استفاده از داده‌های سنجش‌ازدور نقش مهمی در مدیریت فضای شهری دارد و به نحوی کارآمد مدیران شهری را در برنامه‌ریزی فضای شهری یاری می‌رساند. مصالح ساختمانی شهری تأثیر به سزایی در تشدید جزایر حرارتی دارند به این صورت که به کار بردن مصالح استاندارد تا مقدار زیادی باعث کاهش دما می‌شود و پوشش گیاهی اثر کاهنده و سطوح ساخته‌شده، اثرات تشدیدکننده بر جزایر حرارتی دارند. الگوی توزیع مکانی زمانی جزایر حرارتی متأثر از الگوی پراکنش کاربری اراضی است.
The expansion of urbanization has significant effects on the planet. One of the effects that people are dealing with today is global warming, which has appeared as urban heat islands. Heat islands are urban areas that are significantly warmer than the surrounding environment. The purpose of the research is to extract the spatial-temporal changes of the thermal islands of Shiraz using satellite images and to determine the relationship between the type of land cover and its surface temperature. In this regard, first the necessary pre-processing was done to prepare a user map on the images and the changes in land cover, water, wind, vegetation and albedo and the sky visibility index of the studied area were also extracted and satellite images were prepared and interpreted in the GIS environment. The results show that point number 9 (Qasr al-Dasht gardens of Shiraz) has the lowest temperature and this shows the inverse relationship between green spaces and thermal islands. The use of remote sensing data plays an important role in the management of urban space and effectively helps city managers in urban space planning. Urban building materials have a significant effect on intensifying heat islands in such a way that the use of standard materials reduces the temperature to a large extent, and vegetation has a reducing effect and built surfaces have intensifying effects on heat islands. The pattern of spatial and temporal distribution of thermal islands is influenced by the pattern of land use distribution.
_||_